Józef Pastuszka

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Pastuszka
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1897
Rzeczniówek

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1989
Sandomierz

dziekan Wydziału Filozofii KUL
Okres sprawowania

1938-1947

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1919

Józef Pastuszka (ur. 28 lutego 1897 w Rzeczniówku, powiat Iłża, zm. 13 stycznia 1989 w Sandomierzu[1]) – polski duchowny rzymskokatolicki, psycholog, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w latach 1938–1947 dziekan Wydziału Filozofii KUL.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1919 przyjął w Sandomierzu święcenia kapłańskie. Od 1921 wykładał w filozofię w Seminarium Duchownym w Sandomierzu, gdzie był także prefektem. Ukończył studia w Katolickiej Akademii Duchownej w Petersburgu oraz na Wydziale Teologicznym (doktorat z teologii w 1920) i Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Innsbrucku (doktorat z filozofii w 1925). W 1930 uzyskał habilitację z filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Został docentem na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego, skąd w 1934 przeszedł na KUL, by objąć stanowisko profesora nadzwyczajnego psychologii na Wydziale Nauk Humanistycznych. W latach 1938–1947 był dziekanem Wydziału Filozofii KUL[2].

Pod koniec lat 30. opublikował prace, w których poddał krytyce bolszewizm i nazistowski rasizm. Z tego powodu musiał się ukrywać w czasie wojny przed gestapo, zaś z bibliotek Niemcy usuwali jego książki[3][4][5][6][7][8].

W 1985 został laureatem Nagrody im. Księdza Idziego Radziszewskiego za rok 1984 przyznawaną przez Towarzystwo Naukowe KUL[9].

W okresie międzywojennym Pastuszka uznawał pewne[doprecyzuj!] aspekty rasizmu, ale krytykował go za niedostateczne rozgraniczenie sfery materialnej od duchowej. Uważał, że czynnikiem twórczym kultury jest duch, a nie rasa i krew[10].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Psychologia ogólna (1961)
  • Charakter człowieka. Struktura, typologia, diagnostyka psychologiczna, Lublin 1962
  • Wybrane zagadnienia z psychologii, Lublin 1967
  • Historia psychologii (1971)
  • Wierzę w Boga (1984)[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Józef Pastuszka
  2. ↑ a b ks. prof. Józef Pastuszka. kul.pl, 23 października 2016. [dostęp 2017-04-10].
  3. ↑ A. Szymaniak, Pastuszka Józef, [w:] Encyklopedia Filozofii Polskiej, t. 2, Lublin 2011, s. 304-305.
  4. ↑ O. Ostaszewska, K. Ostaszewski, Środowisko Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego wobec totalitaryzmów 1918–1989, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, 33, 2011, s. 516.
  5. ↑ R. Śliwiński, Ks. prof. dr Józef Pastuszka – uczony i wychowawca, „Studia Philosophiae Christianae”, 6, 1970, 2, s. 285.
  6. ↑ H. Szumił, Związki ks. Józefa Pastuszki z Akademią Duchowną w Petersburgu i Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, „Studia Sandomierskie”, 26, 2019, s. 123.
  7. ↑ M. Musielak, Polska międzywojenna myśl polityczna i społeczna wobec rasizmu i higieny rasowej w Trzeciej Rzeszy, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, 31, 2009, s. 263-264.
  8. ↑ A. Biela, Nieznane karty z historii psychologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, „Przegląd Psychologiczny”, 53, 2010, nr 3, s. 310.
  9. ↑ KUL – Uniwersytet – Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego [online], www.kul.pl [dostęp 2020-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-07].
  10. ↑ Ewa k. Czaczkowska. Prymas Stefan Wyszyński – „antysemita”, „rasista” i „faszysta”. Historia podwójnej manipulacji tekstami z „Ateneum Kapłańskiego”. „Polonia Sacra”. Nr 4 (58), s. 15, 23 (2019). 
Laureaci Nagrody im. księdza Idziego Radziszewskiego
XX wiek
XXI wiek
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Józef_Pastuszka&oldid=73148849”