Koziegłówki (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1915–54 i 1973–76[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–39: kieleckie (II RP) | ||
| Powiat |
1915-26: będziński | ||
| Data powstania |
2 sierpnia 1915 | ||
| Data likwidacji |
29 września 1954 | ||
| Siedziba |
1915–54: Koziegłówki | ||
| Populacja (1974) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Koziegłówki – dawna gmina wiejska, istniejąca w latach 1915–1954 roku oraz 1973–1976, głównie w woj. kieleckim, śląskim, katowickim, stalinogrodzkim i częstochowskim (dzisiejsze woj. śląskie). Siedzibą gminy były Koziegłówki[3].
Pierwsza odsłona
[edytuj | edytuj kod]Za Królestwa Polskiego istniała gmina Koziegłowy w powiecie będzińskim w guberni piotrkowskiej z siedzibą w mieście Koziegłowy, stanowiącym odrębną gminę miejską[4][5][6]. W związku z pozbawieniem praw miejskich Koziegłów 19 maja?/31 maja 1870 byłe miasto nie zostało włączone do gminy Koziegłowy, lecz do sąsiedniej gminy Rudnik Wielki[7]. 2 sierpnia 1915, podczas I wojny światowej, niemieckie władze okupacyjne z gminy Rudnik Wielki wydzieliły miejscowość Koziegłowy wraz z koloniami Wyłągi, Koziegłowy, Reczek, Rozochacz i Świnie, tworząc z nich samodzielną gminę Koziegłowy. Natomiast aby uniknąć dwóch jednostek o tej samej nazwie, dotychczasową (wielowioskową) gminę Koziegłowy przekształcono w gminę Koziegłówki; jedynie folwark i domy mieszkalne Oczko z dotychczasowej gminy Koziegłowy włączono do nowo utworzonej gminy Poraj)[8]. Podział ten zachował się po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (tylko Oczko powróciło do gminy Koziegłówki)[9][3].
Za II RP gmina Koziegłówki należała początkowo do powiatu będzińskiego w woj. kieleckim. 1 stycznia 1927 roku gmina weszła w skład nowo utworzonego powiatu zawierciańskiego w tymże województwie[10]. Po wojnie gmina przez bardzo krótki czas zachowała przynależność administracyjną, lecz już 18 sierpnia 1945 roku została wraz z całym powiatem zawierciańskim przyłączona do woj. śląskiego[11] (od 6 lipca 1950 roku pod nazwą woj. katowickie[12], a od 9 marca 1953 jako woj. stalinogrodzkie[13]).
1 lipca 1952 roku gmina składała się z 17 gromad: Gliniana Góra, Koclin, Koziegłówki, Krusin, Lgota Górna, Lgota Mokrzesz, Lgota Nadwarcie, Markowice, Miłość, Mysłów, Oczko, Osiek, Postęp, Pustkowie Lgockie, Rzenieszów, Winowno i Wojsławice[14]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[15].
Druga odsłona
[edytuj | edytuj kod]Gmina została reaktywowana 1 stycznia 1973 roku w powiecie myszkowskim w woj. katowickim, tym razem z siedzibą w mieście Koziegłowy[16]. 1 czerwca 1975 roku gmina weszła w skład nowo utworzonego woj. częstochowskiego[17].
15 stycznia 1976 roku gmina została zniesiona przez połączenie ze znoszoną gminą Pińczyce oraz dotychczasową gminą Koziegłowy w nową gminę Koziegłowy[18].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. kieleckiego; w czasie I i II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Liczba ludności z publikacji "Rocznik Demograficzny Polski", GUS 1975-1995
- ↑ a b Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279)
- ↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359)
- ↑ Powiat będziński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 119.
- ↑ Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 123)
- ↑ Kreis-Blatt des Kreises Bendzin, 1915, No. 23 / Gazeta Urzędowa Powiatu Będzińskiego, Nr 23 z 27 lipca 1915 (Ogłoszenie, str. 3)
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom III – Województwo Kieleckie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
- ↑ Dz.U. z 1926 r. nr 125, poz. 727
- ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
- ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12