Medal „Za udział w walkach o Berlin”

Medal „Za udział w walkach o Berlin”
	; Awers i rewers
	; Baretka
Ustanowiono	21 kwietnia 1966
Wycofano	23 grudnia 1992
Wielkość	średnica 38 mm
Kruszec	srebrzony, oksydowany
Powyżej	Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie
Poniżej	Medal za Zasługi dla Obronności Kraju
Projektant	Wacław Kowalik
Powiązane	Order Krzyża Grunwaldu
	Multimedia w Wikimedia Commons

Medal „Za udział w walkach o Berlin” – polskie odznaczenie wojskowe o charakterze pamiątkowym, nadawane przez Ministra Obrony Narodowej.

Historia

Medal „Za udział w walkach o Berlin” został ustanowiony przez Sejm ustawą z dnia 21 kwietnia 1966 roku^[1] dla uczczenia zwycięstwa nad niemieckim faszyzmem oraz wkładu ludowego Wojska Polskiego w zdobyciu Berlina w 1945 roku. Zgodnie z ustawą medal stanowił uznanie dla osób, które brały udział w walkach o Berlin.

Rozporządzenie z dnia 25 kwietnia 1966 roku Ministra Obrony Narodowej określiło zasady i tryb nadawania medalu, wzór odznaki oraz sposób jego noszenia^[2].

Projektantem medalu był Wacław Kowalik^[3].

Z dniem 23 grudnia 1992 uznano nadawanie Medalu Za udział w walkach o Berlin za zakończone, podobnie jak większości orderów i odznaczeń wojennych za dotychczasowe zasługi (ustawą z dnia 16 października 1992)^[4].

Medal jest noszony obecnie na lewej piersi w kolejności bezpośrednio po aktualnie nadawanych odznaczeniach polskich, a przed reformą odznaczeniową z 1992 był noszony przed medalem „Za zasługi dla obronności kraju”. Z racji nadawania przez Ministra Obrony Narodowej, było to odznaczenie resortowe o niższej randze od pozostałych odznaczeń państwowych, wręczanych przez Radę Państwa lub Prezydenta RP.

Zasady nadawania

Zgodnie z rozporządzeniem^[2] medal nadawany był osobom, które pełniły służbę wojskową w okresie od kwietnia 1945 roku do 9 maja 1945 roku w następujących jednostkach Wojska Polskiego:

1 Warszawska Dywizja Piechoty (dowództwo, 1, 2, 3 pułk piechoty, 1 pułk artylerii lekkiej, 1 dywizjon artylerii pancernej, 1 batalion saperów)
2 Pomorska Brygada Haubic (dowództwo, 7, 8, 9 pułk artylerii haubic)
1 Samodzielna Brygada Moździerzy (dowództwo, 5, 8, 10, 11 pułk moździerzy)
6 Warszawski Batalion Pontonowo – Mostowy
Samodzielny Batalion Szturmowy.

Medal mógł być nadany również osobom, które pełniły służbę wojskową w wymienionym okresie w dowództwach i sztabach kierujących walką o Berlin, a także w sztabach i jednostkach Wojska Polskiego współdziałających w zdobyciu Berlina. Medal można było nadawać pośmiertnie.

Nadanie medalu następowało na podstawie dokumentów stwierdzających spełnienie wymaganych warunków, a wniosek o nadanie medalu przedstawiała specjalna komisja powołana przez Ministra Obrony Narodowej. Wraz z odznaką wyróżnienia wręczana była legitymacja. W razie nadania medalu pośmiertnie, odznakę medalu oraz legitymację wręczano najbliższemu członkowi rodziny.

Medal w zasadzie wręczano podczas uroczystości związanych z Dniem Zwycięstwa (9 maja) i wręczany był:

żołnierzom zawodowym – przez dowódców jednostek wojskowych lub wyższych przełożonych
żołnierzom rezerwy i żołnierzom w stanie spoczynku – przez szefów wojewódzkich sztabów wojskowych lub ich zastępców albo też przez inne osoby upoważnione przez Ministra Obrony Narodowej.

Opis odznaki

Odznaką medalu jest srebrzony i oksydowany krążek o średnicy 38 mm, na którego awersie znajduje się wizerunek Orderu Krzyża Grunwaldu otoczony na obwodzie napisem ZA UDZIAŁ W WALKACH O BERLIN. Na rewersie jest pionowa gałązka lauru, na której jest wkomponowany poziomy napis w trzech wierszach: MINISTERSTWO / OBRONY NARODOWEJ / PRL.

Odznaka medalu jest zawieszona na czerwonej wstążce o szerokości 38 mm z żółtymi i czarnymi paskami o szerokości 4 mm po bokach.

Odznaczeni

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Medalem „Za udział w walkach o Berlin”.

Zobacz też

Medal za Zdobycie Berlina

Przypisy

↑ Ustawa z dnia 21 kwietnia 1966 r. o ustanowieniu medalu "Za udział w walkach o Berlin" i medalu "Za zasługi dla obronności kraju" (Dz.U. z 2019 r. poz. 425)
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 kwietnia 1966 r. w sprawie zasad i trybu nadawania medalu "Za udział w walkach o Berlin" i medalu "Za zasługi dla obronności kraju" oraz wzorów odznak tych medali i sposobu ich noszenia (Dz.U. z 1966 r. nr 14, poz. 89)
↑ Tadeusz Jeziorowski, Mariusz Skotnicki (red.): Blask orderów. T. III. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie, 2019, s. 50.
↑ Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy (Dz.U. z 1992 r. nr 90, poz. 451)

[1] Ustawa z dnia 21 kwietnia 1966 r. o ustanowieniu medalu "Za udział w walkach o Berlin" i medalu "Za zasługi dla obronności kraju" (Dz.U. z 2019 r. poz. 425)

[rozp-2] Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 kwietnia 1966 r. w sprawie zasad i trybu nadawania medalu "Za udział w walkach o Berlin" i medalu "Za zasługi dla obronności kraju" oraz wzorów odznak tych medali i sposobu ich noszenia (Dz.U. z 1966 r. nr 14, poz. 89)

[bo-3] Tadeusz Jeziorowski, Mariusz Skotnicki (red.): Blask orderów. T. III. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie, 2019, s. 50.

[4] Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy (Dz.U. z 1992 r. nr 90, poz. 451)

[1]

[2]

[3]

[4]

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe

Ordery	Order Budowniczych Polski Ludowej Order Odrodzenia Polski Order Virtuti Militari Order Krzyża Grunwaldu Order Sztandaru Pracy Order Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Odznaczenia państwowe	Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych Medal Zasłużonym na Polu Chwały Krzyż Partyzancki Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Krzyż Bitwy pod Lenino Krzyż Oświęcimski Medal „Za waszą wolność i naszą” Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej” Śląski Krzyż Powstańczy Wielkopolski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Rodła Medal za Ofiarność i Odwagę Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Odznaki tytułów honorowych	„Lotnik Kosmonauta PRL” „Zasłużony dla Kultury Narodowej” „Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości PRL” „Zasłużony dla Zdrowia Narodu” „Zasłużony Drukarz PRL” „Zasłużony Energetyk PRL” „Zasłużony Górnik PRL” „Zasłużony Hutnik PRL” „Zasłużony Kolejarz PRL” „Zasłużony Lekarz PRL” „Zasłużony Nauczyciel PRL” „Zasłużony Pilot Wojskowy PRL” „Zasłużony Portowiec PRL” „Zasłużony Rolnik PRL” „Zasłużony Stoczniowiec PRL”
Medale i odznaki resortowe	Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka Grunwaldzka Odznaka Braterstwa Broni Odznaka honorowa dla korespondentów Głównego Urzędu Statystycznego Odznaka honorowa „Odznaka Mistrza” Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca” Odznaka honorowa „Za 1.000 000 km lotu” Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla gospodarki przestrzennej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony pracy” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla oświaty” Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki PRL” Odznaka honorowa „Zasłużonemu Działaczowi ORMO” Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych” Odznaka honorowa „Zasłużony dla gospodarki przestrzennej i komunalnej” Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Informacji Naukowo-Technicznej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Państwowy” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Rady Narodowej” Odznaka Przysposobienia Sanitarnego Odznaka Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej Odznaka „10 lat w Służbie Narodu” Odznaka „20 lat w Służbie Narodu” Odznaka „400 lat Poczty Polskiej” Odznaka „Budowniczy Huty im. Lenina” Odznaka „Budowniczy Huty Katowice” Odznaka „Budowniczy Nowej Huty” Odznaka „Budowniczy Pałacu Kultury i Nauki im. J. Stalina” Odznaka „Mistrz Sportu” Odznaka „Na Straży Pokoju” Odznaka „Przodownik Pracy” Odznaka „Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Przodujący Drogowiec” Odznaka „Przodujący Kolejarz” Odznaka „Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Sprawny do Pracy i Obrony” Odznaka „W Służbie Narodu” Odznaka „W Służbie Penitencjarnej” Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy” Odznaka „Wzorowy Hodowca” Odznaka „Wzorowy Księgarz” Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” Odznaka „Za wzorową pracę w służbie weterynaryjnej” Odznaka „Za zasługi dla celnictwa PRL” Odznaka „Za zasługi dla finansów PRL” Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” Odznaka „Za Zasługi dla Ochrony Przeciwpożarowej” Odznaka „Za zasługi dla przemysłu chemicznego” Odznaka „Za zasługi dla rozwoju przemysłu maszynowego” Odznaka „Za zasługi dla transportu PRL” Odznaka „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii” Odznaka „Za zasługi w obronie granic PRL” Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego” Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi” Odznaka „Zasłużony dla Energetyki” Odznaka „Zasłużony dla Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego” Odznaka „Zasłużony dla polskiej geologii” Odznaka „Zasłużony dla ubezpieczeń społecznych” Odznaka „Zasłużony dla Wynalazczości i Racjonalizacji” Odznaka „Zasłużony drukarz” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki” Odznaka „Zasłużony Funkcjonariusz Pożarnictwa” Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” Odznaka „Zasłużony Opiekun Społeczny” Odznaka „Zasłużony Pracownik Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu i Usług” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu Zagranicznego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Łączności” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Lekkiego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Spożywczego i Skupu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Rolnictwa” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Zasłużony Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Zasłużony Trener”