Odcinek Kordonowy „Wilno”

Odcinek Kordonowy „Wilno”
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1921
Rozformowanie	1922
	Organizacja
Dyslokacja	Wilno
Podległość	2 Armia

Odcinek Kordonowy „Wilno” – struktura terytorialna wojsk etapowych w okresie II Rzeczypospolitej.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

W ramach Kordonu Granicznego Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego, w 1921 powołane zostało Dowództwo Odcinka Kordonowego „Wilno”^[1]. Siedzibą dowództwa były koszary bernardyńskie w Wilnie^[2]. Do dyspozycji dowódcy OK przydzielony został 26 szwadron żandarmerii polowej^[2]. W początkowym okresie istnienia Odcinka jego obsadę stanowiły jednostki liniowe rozmieszczone wzdłuż linii kordonowej. Dopiero na początku czerwca 1921 na odcinek kordonowy zostały przesunięty I Litewsko-białoruski batalion etapowy^[3]. W okresie od 22 do 29 października 1921 zmienione zostały zasady podległości oraz organizacja odcinka kordonowego „Wilno". Pod względem taktycznym dowództwo odcinka oraz podległe mu jednostki etapowe podlegać miały rozkazom III Brygady Jazdy, a pod względem organizacyjnym i materiałowym dowództwu Wojsk Litwy Środkowej^[3].

6 sierpnia 1922 zlikwidowane zostało Dowództwo Odcinka Kordonowego „Wilno”, a nadzór nad jednostkami na litewskim odcinku granicy przejął Inspektorat Batalionów Celnych, utworzony przy Delegacie Rządu w Wilnie^[4].

Obsada personalna[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy odcinka kordonowego

płk piech. Stefan Jankowski^[2] (do XI 1922 → Rezerwa Oficerów Sztabowych DOK III^[5])

Zastępcy dowódcy odcinka

kpt. Ignacy Lewandowski^[2]

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

dowództwo odcinka kordonowego w Wilnie^[6]
- pododcinek kordonowy nr 1 − Niemenczyn^[a]
- pododcinek kordonowy nr 2 − Mejszagoła^[b]
- pododcinek kordonowy nr 3 − Nowe Troki^[c]
- pododcinek kordonowy nr 4 − Olkieniki^[d]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Pododcinek kordonowy „Niemenczyn” od wsi Podubinki do wsi Naruniszki ochraniany był przez II Litewsko-Białoruski batalion etapowy^[3].
↑ Pododcinek kordonowy „Miejszogoła” od Naruniszek do wsi Surmańce obsadzony był przez II batalion Lidzkiego pułku strzelców^[3].
↑ Pododcinek kordonowy „Nowe Troki” od wsi Surmańce do stacji kolejowej Rudziszki osłaniany był przez szwadrony 10 pułku Ułanów Litewskich^[3].
↑ Pododcinek kordonowy „Olkieniki” od Rudziszek do wsi Smolniki obsadzony przez I Litewsko-Białoruski batalion etapowy^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Ochał 2017 ↓, s. 98.
↑ ^a ^b ^c ^d Ochał 2017 ↓, s. 102.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Ochał 2017 ↓, s. 99.
↑ Ochał 2017 ↓, s. 114.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 18 listopada 1922 roku, s. 833.
↑ Odcinek kordonowy „Wilno” ↓.
↑ Ochał 2017 ↓, s. 100.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
Artur Ochał: Na litewskiej rubieży Brygada KOP Grodno (1929-1939). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2017. ISBN 978-83-8098-148-5.
Janusz Odziemkowski. Organizacja i ochrona zaplecza wojsk polskich na Litwie i Białorusi (luty 1919-lipiec 1920). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (246), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
Dyslokacja oddziałów pełniących służbę na odcinku kordonowym „Wilno” → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.

[7] Pododcinek kordonowy „Niemenczyn” od wsi Podubinki do wsi Naruniszki ochraniany był przez II Litewsko-Białoruski batalion etapowy^[3].

[8] Pododcinek kordonowy „Miejszogoła” od Naruniszek do wsi Surmańce obsadzony był przez II batalion Lidzkiego pułku strzelców^[3].

[9] Pododcinek kordonowy „Nowe Troki” od wsi Surmańce do stacji kolejowej Rudziszki osłaniany był przez szwadrony 10 pułku Ułanów Litewskich^[3].

[11] Pododcinek kordonowy „Olkieniki” od Rudziszek do wsi Smolniki obsadzony przez I Litewsko-Białoruski batalion etapowy^[7].

[CITEREFOchał201798-1] Ochał 2017 ↓, s. 98.

[CITEREFOchał2017102-2] Ochał 2017 ↓, s. 102.

[CITEREFOchał201799-3] Ochał 2017 ↓, s. 99.

[CITEREFOchał2017114-4] Ochał 2017 ↓, s. 114.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_44_z_18_listopada_1922_roku,_s._833-5] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 18 listopada 1922 roku, s. 833.

[CITEREFOdcinek_kordonowy_„Wilno”-6] Odcinek kordonowy „Wilno” ↓.

[CITEREFOchał2017100-10] Ochał 2017 ↓, s. 100.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[b]

[c]

[d]

[7]

Bataliony wartownicze	1/I 2/I 3/I 4/I 5/I 6/I 7/I 1/II 2/II 3/II 4/II 5/II 6/II 7/II 1/III 2/III 3/III 4/III 5/III 6/III 1/IV 2/IV 3/IV 4/IV 5/IV 6/IV 7/IV 1/V 2/V 3/V 4/V 5/V 6/V 7/V 8/V 1/VI 2/VI 3/VI 4/VI 5/VI 6/VI 7/VI 8/VI 1/VII 2/VII 3/VII 4/VII 5/VII 6/VII 7/VII 8/VII 1/VIII 2/VIII 3/VIII 4/VIII 1/IX 2/IX 3/IX 4/IX
Brygady etapowe	II BE IVa BE IVb BE IVc BE
Bataliony etapowe	I Warszawski II Warszawski III Warszawski IV Warszawski V Warszawski VII Warszawski I Kielecki II Kielecki III Kielecki IV Kielecki I Krakowski II Krakowski III Krakowski IV Krakowski V Krakowski I Lubelski II Lubelski III Lubelski IV Lubelski V Lubelski VI Lubelski VII Lubelski I Lwowski II Lwowski III Lwowski IV Lwowski V Lwowski VI Lwowski I Łódzki II Łódzki III Łódzki IV Łódzki V Łódzki VI Łódzki I Poznański II Poznański III Poznański IV Poznański V Poznański I Litewsko-Białoruski II Litewsko-Białoruski III Litewsko-Białoruski IV Litewsko-Białoruski
Bataliony zapasowe	I II III IV V VI VII VIII IX
Formacje ochotnicze	201 Baon Baon Inwalidzki Ochotniczy Baon w Krakowie Harcerski Oddział w Krakowie