3/I Batalion Wartowniczy

3/I Batalion Wartowniczy
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1919
Rozformowanie	1921
	Tradycje
Rodowód	6/III batalion wartowniczy
Kontynuacja	1 batalion celny
	Dowódcy
Ostatni	mjr piech. Julian Żaba
	Organizacja
Dyslokacja	garnizon Warszawa
Rodzaj wojsk	Wojska Wartownicze; i Etapowe
Podległość	Dowództwo Okręgu Generalnego Warszawa

3/I Batalion Wartowniczy^[a] – oddział Wojska Polskiego pełniący służbę ochronną na granicy II Rzeczypospolitej.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

3/I batalion wartowniczy sformowano w 1919^[2]. Batalion powstał jako 6/III batalion wartowniczy w DOG Kielce^[3]. Potem funkcjonował w strukturze Okręgu Generalnego Warszawa^[1]. W skład batalionu wchodziło dowództwo oraz 4 kompanie po 3 plutony. W dowództwie, oprócz dowódcy batalionu, służyli oficerowie: sztabowy, adiutant, prowiantowy i kasowy; podoficerowie: mundurowy, prowiantowy, rusznikowy, sanitarny oraz 6 ordynansów^[1].

Rozkazem nr 10 000 mob. z 19 lipca 1920 Minister Spraw Wojskowych przemianował 3/I batalion wartowniczy Warszawski na V Warszawski Batalion Etapowy^[4]^{[wymaga weryfikacji?]}.

Na początku 1921 3/I baon wartowniczy stacjonował w Warszawie^[5]. Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych nr 3046/Org z dnia 24 marca 1921^[6], na bazie 3/I batalionu wartowniczego powstał 1 batalion celny^[7].

Dowódcy batalionu[edytuj | edytuj kod]

mjr piech. Julian Żaba (od 12 V 1921^[8])

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Pełna nazwa batalionu wartowniczego zawierała kolejny (arabski) numer batalionu w ramach dowództwa okręgu generalnego (DOG) i numer (rzymski) DOG^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
↑ Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 13.
↑ Spis byłych oddziałów WP 1935 ↓, s. 112.
↑ Odziemkowski 2014 ↓, s. 73.
↑ Wykaz garnizonów 1921 ↓, s. 39.
↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 24.
↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 124.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921, s. 1008.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
Henryk Dominiczak: Granica polsko-niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca – 1 września 1920. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2014. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej. ISSN 1640-6281.
Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
TeresaT. Prengel-Boczkowska TeresaT., Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Wartownicze”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009 .
Wiktor Brummer, Wacław Zawadzki. Spis byłych oddziałów Wojska Polskiego. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (183), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
Wykaz garnizonów znajdujących się na terenie podległym Ministerstwu Spraw Wojskowych wg stanu z dnia 1 lutego 1921, L. 11000 taj./Piech. I Ewid.. [w:] Adiutantura Generalna Naczelnego Wodza, sygn. 701/2/94 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1921-02-01. [dostęp 2017-10-04].

[2] Pełna nazwa batalionu wartowniczego zawierała kolejny (arabski) numer batalionu w ramach dowództwa okręgu generalnego (DOG) i numer (rzymski) DOG^[1].

[CITEREFPrengel-Boczkowska20095-1] Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.

[CITEREFProchwiczKępa200313-3] Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 13.

[CITEREFSpis_byłych_oddziałów_WP1935112-4] Spis byłych oddziałów WP 1935 ↓, s. 112.

[CITEREFOdziemkowski201473-5] Odziemkowski 2014 ↓, s. 73.

[CITEREFWykaz_garnizonów192139-6] Wykaz garnizonów 1921 ↓, s. 39.

[CITEREFBerezaSzczepański201424-7] Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 24.

[CITEREFDominiczak1975124-8] Dominiczak 1975 ↓, s. 124.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_21_z_28_maja_1921,_s._1008-9] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921, s. 1008.

[a]

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Bataliony wartownicze	1/I 2/I 3/I 4/I 5/I 6/I 7/I 1/II 2/II 3/II 4/II 5/II 6/II 7/II 1/III 2/III 3/III 4/III 5/III 6/III 1/IV 2/IV 3/IV 4/IV 5/IV 6/IV 7/IV 1/V 2/V 3/V 4/V 5/V 6/V 7/V 8/V 1/VI 2/VI 3/VI 4/VI 5/VI 6/VI 7/VI 8/VI 1/VII 2/VII 3/VII 4/VII 5/VII 6/VII 7/VII 8/VII 1/VIII 2/VIII 3/VIII 4/VIII 1/IX 2/IX 3/IX 4/IX
Brygady etapowe	II BE IVa BE IVb BE IVc BE
Bataliony etapowe	I Warszawski II Warszawski III Warszawski IV Warszawski V Warszawski VII Warszawski I Kielecki II Kielecki III Kielecki IV Kielecki I Krakowski II Krakowski III Krakowski IV Krakowski V Krakowski I Lubelski II Lubelski III Lubelski IV Lubelski V Lubelski VI Lubelski VII Lubelski I Lwowski II Lwowski III Lwowski IV Lwowski V Lwowski VI Lwowski I Łódzki II Łódzki III Łódzki IV Łódzki V Łódzki VI Łódzki I Poznański II Poznański III Poznański IV Poznański V Poznański I Litewsko-Białoruski II Litewsko-Białoruski III Litewsko-Białoruski IV Litewsko-Białoruski
Bataliony zapasowe	I II III IV V VI VII VIII IX
Formacje ochotnicze	201 Baon Baon Inwalidzki Ochotniczy Baon w Krakowie Harcerski Oddział w Krakowie

Straż Graniczna (1918–1919)	1 p SG 2 p SG 1 d SG 2 d SG 3 d SG 4 d SG
Wojskowa Straż Graniczna	Inspektorat WSG 1 p WSG 2 p WSG 3 p WSG 4 p WSG 5 p WSG 6 p WSG 1 d WSG 2 d WSG 3 d WSG
Strzelcy Graniczni	Dowództwo Strzelców Granicznych 1 p StG 2 p StG 3 p StG 4 p StG 5 p StG 6 p StG 9 p StG 10 p StG 11 p StG 1 sd StG
Bataliony Wartownicze	3/I 6/I 1/II 1/III 4/III 1/V 2/V 3/V 4/V 8/VI 1/VII 2/VII 3/VII 4/VII 5/VII 1/VIII 2/VIII 4/VIII
Bataliony Etapowe	I Wbe II Wbe III Wbe IV Wbe V Wbe VII Wbe I Kbe II Kbe III Kbe IV Kbe I Krbe II Krbe III Krbe IV Krbe V Krbe I Lbe II Lbe III Lbe IV Lbe V Lbe VI Lbe VII Lbe I Lwbe II Lwbe III Lwbe IV Lwbe V Lwbe VI Lwbe II Łbe III Łbe IV Łbe V Łbe VI Łbe I Pbe II Pbe III Pbe IVPbe V Pbe I LBbe II LBbe III LBbe IV LBbe