I Warszawski Batalion Etapowy

I Warszawski batalion etapowy
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1919
Rozformowanie	1921
	Organizacja
Dyslokacja	Mińsk; Brześć
Formacja	Wojska Wartownicze; i Etapowe
Podległość	DOE „Mińsk”; IVa Brygada Etapowa; II Brygada Etapowa

I Warszawski batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918-1919. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji^[1].

We wrześniu 1919 dowództwo batalionu stacjonowało w Mińsku^[2]. Wiosną 1920 batalion podlegał Dowództwu Okręgu Etapowego „Mińsk”^[3].

We wrześniu batalion wchodził w skład IVb Brygady Etapowej, stacjonował w twierdzy brzeskiej stanowiąc załogę Obozu Warownego „Brześć Litewski”. Stan baonu wynosił wówczas 9 oficerów i 460 szeregowców^[4].

W październiku 1920 zreorganizowano brygady etapowe 4 Armii. Batalion wszedł w podporządkowanie dowódcy IVa (c) Brygady Etapowej^[5]. Z końcem 1920 w Grodnie utworzono II Brygadę Etapową. Batalion wszedł w jej skład^[6]. W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej^[7]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów^[8].

W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne^[9].

Dowódcy batalionu[edytuj | edytuj kod]

ppłk piech. Wacław Wałda (był IX 1920)^[10]
mjr piech. Wacław Prawdzik (był 28 XII 1920)^[11]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
Artur Ochał: Na litewskiej rubieży Brygada KOP Grodno (1929-1939). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2017. ISBN 978-83-8098-148-5.
Janusz Odziemkowski. Organizacja i ochrona zaplecza wojsk polskich na Litwie i Białorusi (luty 1919-lipiec 1920). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (246), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
Rozkaz organizacyjny Dowództwa Okręgu Etapowego 4 Armii → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
Obsada personalna i dyslokacja oddziałów DOE. Załącznik nr 4 do rozkazu materialnego nr 9 Dowództwa 4 Armii. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce

[CITEREFOdziemkowski201328-1] Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.

[CITEREFOdziemkowski201329-2] Odziemkowski 2013 ↓, s. 29.

[CITEREFOdziemkowski201330-3] Odziemkowski 2013 ↓, s. 30.

[CITEREFL._3300/IV.Adj.-4] L. 3300/IV.Adj. ↓.

[CITEREFRozkaz_organizacyjny_DOE_4_A2-5] Rozkaz organizacyjny DOE 4 A ↓, s. 2.

[CITEREFOchał201787-6] Ochał 2017 ↓, s. 87.

[CITEREFBerezaSzczepański201422-7] Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.

[CITEREFBerezaSzczepański201423-8] Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.

[CITEREFDominiczak199264-9] Dominiczak 1992 ↓, s. 64.

[CITEREFRozkazy_DOE_4_A12-10] Rozkazy DOE 4 A ↓, s. 12.

[CITEREFInformacja_IE_4_A26-11] Informacja IE 4 A ↓, s. 26.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Bataliony wartownicze	1/I 2/I 3/I 4/I 5/I 6/I 7/I 1/II 2/II 3/II 4/II 5/II 6/II 7/II 1/III 2/III 3/III 4/III 5/III 6/III 1/IV 2/IV 3/IV 4/IV 5/IV 6/IV 7/IV 1/V 2/V 3/V 4/V 5/V 6/V 7/V 8/V 1/VI 2/VI 3/VI 4/VI 5/VI 6/VI 7/VI 8/VI 1/VII 2/VII 3/VII 4/VII 5/VII 6/VII 7/VII 8/VII 1/VIII 2/VIII 3/VIII 4/VIII 1/IX 2/IX 3/IX 4/IX
Brygady etapowe	II BE IVa BE IVb BE IVc BE
Bataliony etapowe	I Warszawski II Warszawski III Warszawski IV Warszawski V Warszawski VII Warszawski I Kielecki II Kielecki III Kielecki IV Kielecki I Krakowski II Krakowski III Krakowski IV Krakowski V Krakowski I Lubelski II Lubelski III Lubelski IV Lubelski V Lubelski VI Lubelski VII Lubelski I Lwowski II Lwowski III Lwowski IV Lwowski V Lwowski VI Lwowski I Łódzki II Łódzki III Łódzki IV Łódzki V Łódzki VI Łódzki I Poznański II Poznański III Poznański IV Poznański V Poznański I Litewsko-Białoruski II Litewsko-Białoruski III Litewsko-Białoruski IV Litewsko-Białoruski
Bataliony zapasowe	I II III IV V VI VII VIII IX
Formacje ochotnicze	201 Baon Baon Inwalidzki Ochotniczy Baon w Krakowie Harcerski Oddział w Krakowie

Straż Graniczna (1918–1919)	1 p SG 2 p SG 1 d SG 2 d SG 3 d SG 4 d SG
Wojskowa Straż Graniczna	Inspektorat WSG 1 p WSG 2 p WSG 3 p WSG 4 p WSG 5 p WSG 6 p WSG 1 d WSG 2 d WSG 3 d WSG
Strzelcy Graniczni	Dowództwo Strzelców Granicznych 1 p StG 2 p StG 3 p StG 4 p StG 5 p StG 6 p StG 9 p StG 10 p StG 11 p StG 1 sd StG
Bataliony Wartownicze	3/I 6/I 1/II 1/III 4/III 1/V 2/V 3/V 4/V 8/VI 1/VII 2/VII 3/VII 4/VII 5/VII 1/VIII 2/VIII 4/VIII
Bataliony Etapowe	I Wbe II Wbe III Wbe IV Wbe V Wbe VII Wbe I Kbe II Kbe III Kbe IV Kbe I Krbe II Krbe III Krbe IV Krbe V Krbe I Lbe II Lbe III Lbe IV Lbe V Lbe VI Lbe VII Lbe I Lwbe II Lwbe III Lwbe IV Lwbe V Lwbe VI Lwbe II Łbe III Łbe IV Łbe V Łbe VI Łbe I Pbe II Pbe III Pbe IVPbe V Pbe I LBbe II LBbe III LBbe IV LBbe