Osiedle Przyjaźń (Tarnowskie Góry)
.jpg) Bloki Osiedla Przyjaźń widziane z ulicy Bałkańskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| Data budowy |
lata 70. i 80. XX wieku |
Położenie na mapie Tarnowskich Gór  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego  | |
 50°26′44,76″N 18°49′25,17″E/50,445767 18,823658
| |
Osiedle Przyjaźń (pot. Ohio[1]) – duże osiedle mieszkaniowe bloków z wielkiej płyty, powstałe w latach 70. i 80. XX wieku w Tarnowskich Górach, w dzielnicy Stare Tarnowice.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Osiedle Przyjaźń było sukcesywnie wznoszone na polach po północnej stronie ul. Wyszyńskiego od drugiej połowy 1976 roku, kiedy to wykonano zbrojenia terenu w okolicach ulicy Donieckiej. W 1978 rozpoczęto prace także przy ul. Bałkańskiej, zaś w 1980 na pozostałym obszarze. Inwestorem była Międzyzakładowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Gwarek”, która (jako Spółdzielnia Mieszkaniowa „Gwarek”) zarządza budynkami także obecnie[2].
Nowo budowane osiedle pierwotnie było nazywane nieoficjalnie „Osiedlem Janasa” od ulicy, w pobliżu której powstawały pierwsze bloki. Początkowo nosiło nazwę Osiedle Gottwalda, zaś 25 maja 1977 Miejska Rada Narodowa w Tarnowskich Górach uchwaliła urzędowo nazwę Osiedle Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, którą wymyśliła bibliotekarka Bożena Sokołowska z II Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica[1].
Dla celów propagandowych patronami osiedlowych ulic zostawali międzynarodowi działacze komunistyczni. Nazwy ulic w większości zostały zmienione w ramach dekomunizacji przeprowadzonej w lutym 1990 roku[1].
Obecna nazwa osiedla również obowiązuje od lutego 1990 roku i wskazuje na przyjaźń między narodami Europy, co udowadniają także zmienione w 1990 oraz dodane w późniejszym okresie nazwy ulic – w większości utworzone od nazw państw europejskich.
Zmiany nazewnictwa ulic na Osiedlu Przyjaźń w Tarnowskich Górach[3][1][4]
| Nazwa w latach 1977–1990 | Nazwa od 1990 |
|---|---|
| Leningradzka | Belgijska |
| Doniecka | Doniecka |
| Czesława Gogoli | Duńska |
| Thelmanna | Fińska |
| Koniewa | Francuska |
| Jałtańska | Litewska |
| Dymitrowa | Szwedzka |
| Gottwalda | Włoska |
Przy osiedlu zostały wybudowane dwie szkoły, dwa przedszkola, ośrodek zdrowia i dom kultury. W wyniku zmian politycznych, gospodarczych i społecznych pod koniec lat 90. rozbudowa osiedla została przerwana (m.in. nie została zrealizowana inwestycja polegająca na przedłużeniu alei Jana Pawła II aż w okolice szpitala i Zamku w Starych Tarnowicach)[2].
Współcześnie w pobliżu Osiedla Przyjaźń masowo budowane są domy jednorodzinne skupione w grupach, np. Osiedle Zamkowe, Osiedle Przy Parku czy Osiedle Sielanka[2].
W 2019 roku na terenie obok Domu Kultury „Jubilat” założono nowy park, w którym wybudowano amfiteatr oraz wybieg dla psów[5][6][7][8][9], a w 2021 roku interaktywny park zabawy i nauki dla dzieci (wyspa naukowa mBanku), ogród deszczowy oraz dwa boiska – do gry w piłkę nożną oraz do gry w koszykówkę[10][11].
Ważniejsze obiekty[edytuj | edytuj kod]
- żłobek niepubliczny
- 6 przedszkoli (w tym 3 przedszkola prywatne)
- Szkoła Podstawowa nr 15, ul. Litewska 6
- Szkoła Podstawowa nr 8, ul. Wincentego Janasa 11
- Miejska Biblioteka Publiczna. Filia nr 2, ul. Janasa 11, przy Szkole Podstawowej nr 8
- ośrodek zdrowia oraz Przychodnia Rejonowa nr 7, ul. Szwedzka 2
- 4 apteki
- supermarket Aldi, supermarket Stokrotka oraz dwa supermarkety Biedronka
- pasaż handlowy Czerwona Torebka, ul. Fińska 53
- pawilon handlowy przy ul. Łotewskiej
- Dom Kultury Jubilat, ul. Litewska 22
- Placówka Poczta Polska SA w pasażu „Czerwona Torebka”
- Zakład Wykonawstwa Własnego, ul. Saperów 3
- oddział Banku PKO BP S.A.
oraz bankomaty (ING i PKO BP), sklepy spożywcze, drogerie, apteki i warsztaty samochodowe.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Krzysztof Garczarczyk. Osiedle Przyjaźni Narodów. „Gwarek”, 2017-03-28. Wydawnicza Spółdzielnia Pracy „Gwarek Śląski”. ISSN 0209-0368. (pol.).
- ↑ a b c Informacje zaczerpnięte z tablicy informacyjnej stojącej przy al. Jana Pawła II.
- ↑ Za jednym zamachem zmieniono nazwy 50 ulic [online], gwarek.com.pl [dostęp 2022-12-26] (pol.).
- ↑ Miejska Rada Narodowa w Tarnowskich Górach: Uchwała nr XI/60/90 Miejskiej Rady Narodowej w Tarnowskich Górach z dnia 16 lutego 1990 r. w sprawie dokonania zmian w nazewnictwie ulic oraz zmiany nazwy osiedla w mieście Tarnowskie Góry. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Katowickiego nr 3, poz. 79 [on-line]. sbc.org.pl, 1990-03-20. [dostęp 2018-08-31]. (pol.).
- ↑ Inwestycja za 3,5 mln zł. Na Przyjaźni powstanie amfiteatr, wybieg dla psów i boiska. tarnowskieg.pl, 2017-12-14. [dostęp 2019-02-15]. (pol.).
- ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Początek prac przy budowie parku przy “Jubilacie”. 2019-02-05. [dostęp 2019-02-15]. (pol.).
- ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Amfiteatr na Przyjaźni – prace postępują. 2019-07-03. [dostęp 2021-07-09]. (pol.).
- ↑ Szymon Bijak: Tarnowskie Góry: psi wybieg oficjalnie otwarty [ZDJĘCIA]. tarnowskiegory.naszemiasto.pl, 2019-10-24. [dostęp 2021-07-09]. (pol.).
- ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Pierwszy psi wybieg otwarty. 2019-10-24. [dostęp 2021-07-09]. (pol.).
- ↑ aj: Osiedle Przyjaźń. Na skwerze powstał interaktywny park zabawy i nauki. Gwarek, 2021-06-23. [dostęp 2021-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ aj: Tarnowskie Góry. Nowe boiska na osiedlu Przyjaźń są prawie gotowe. Gwarek, 2021-12-15. [dostęp 2021-12-23]. (pol.).
- ↑ Jednostki pomocnicze (dzielnice) wymienione w Rozdz. 4. § 8 pkt. 2 Statutu Gminy Tarnowskie Góry.