Rafael Caldera
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 24 stycznia 1916 San Felipe | |
Data i miejsce śmierci | 24 grudnia 2009 Caracas | |
54. Prezydent Wenezueli | ||
Okres | od 11 marca 1969 do 12 marca 1974 | |
Poprzednik | Raúl Leoni | |
Następca | Carlos Andrés Pérez | |
62. Prezydent Wenezueli | ||
Okres | od 2 lutego 1994 do 2 lutego 1999 | |
Poprzednik | Ramón José Velásquez | |
Następca | Hugo Chávez | |
![]() | ||
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Rafael Antonio Caldera Rodríguez (ur. 24 stycznia 1916 w San Felipe, zm. 24 grudnia 2009[1][2] w Caracas) – wenezuelski polityk, dwukrotny prezydent Wenezueli (1969–1974 i 1994–1999).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 24 stycznia 1916 w San Felipe. Jego rodzicami byli Tomás Rafael Caldera Izaguirre i Rosa Sofía Rodriguez Rivero. Jako małe dziecko został adoptowany przez ciotkę Marię Evę Rodriguez Rivero, która była żoną prawnika Tomása Liscano. Jego pierwszą żoną została Alicia Pietri de Caldera. Miał z nią sześcioro dzieci: Mireya, Juan José Rafael Tomás, Alicia Helena, Cecilia, oraz Andrés Antonio Caldera Pietri. W latach 1921–1922 uczęszczał do szkoły podstawowej w San Felipe, a od 1923 do 1925 do szkoły jezuitów w Caracas. W 1926 powrócił do Yaracuy Padre Delgado by uczyć się w szkole średniej. W latach 1931–1938 studiował na Centralnym Uniwersytecie Wenezueli uzyskując tytuł doktora na Wydziale Prawa i Nauk Politycznych, później został profesorem socjologii i prawa na kilku innych uniwersytetach. W czasie swojej edukacji nauczył się posługiwać wieloma językami: angielskim, niemieckim, francuskim oraz portugalskim.
Kariera polityczna[edytuj | edytuj kod]
Swoją karierę polityczną zaczynał w 1936 roku, uczestniczył wówczas w powołaniu Narodowego Zrzeszenia Studentów. 1 października 1938 roku przystąpił do akcji wyborczej. Akcja wyborcza przekształciła się następnie w ruch walki narodowej. Została zalegalizowana 2 czerwca 1942 roku. 13 stycznia 1946 roku jedna z grup pod przywództwem Caldery stworzyła socjalno-chrześcijańską partię COPEI. W 1948 roku wystartował po raz pierwszy w wyborach prezydenckich zdobył 262,204 głosy przegrywając z Rómulo Gallegosem, który kilka miesięcy później został obalony przez juntę wojskową. Na jej czele stanął Carlos Delgado Chalbaud który później został zastąpiony przez dyktaturę Marcosa Péreza Jiméneza. Po obaleniu Péreza Jiméneza i utworzeniu rządu tymczasowego na czele z Wolfgangiem Larrazábalem, Caldera został wybrany na prokuratora generalnego Wenezueli. W 1969 roku po raz drugi stanął do wyborów prezydenckich i po raz pierwszy został prezydentem uzyskując 1.083.712 (29,13%) głosów. Po raz pierwszy w 139-letniej historii Wenezueli, obowiązki zostały spokojnie przekazane wybranemu w wyborach reprezentantowi opozycji.
Pierwsza kadencja[edytuj | edytuj kod]
Podczas pierwszej kadencji rząd Caldery podkreślił zerwanie z nauką Íngrid Betancourt, która odmawia Wenezueli dyplomatycznego uznania zarówno przy prawicowych jak i lewicowych rządach, ponieważ dochodziły do władzy przez siły wojskowe. Caldera złamał izolację Wenezueli z krajami Ameryki Łacińskiej, uznając wojskowe rządy krajów regionu. Prowadził politykę w obronie terytoriów wyspiarskich i Zatoki Wenezueli, a także podpisał Port-of-Spain protokół z Gujany. W sferze polityki gospodarczej znacząco wzmocnił siłę pracodawcy. Na pierwszą kadencję Caldery przypadł także kryzys spowodowany spadkiem cen ropy na światowych rynkach, który spowodował stagnację. Mimo sprzeciwu demokratycznej opozycji prezydent zaangażował się w legalizację Komunistycznej Partii Wenezueli. Przeprowadził również zmianę konstytucji znoszącą zakaz kandydowania dla osób skazanych na ponad 3 lata więzienia z mocą działania do 2 lat wstecz. Miał on na celu wyeliminowanie z wyborów Marcosa Péreza Jiméneza. Caldera zamknął przemysłowe Technikum stałe i Centralny Uniwersytet Wenezueli na okres dwóch lat, ze względu na protesty studentów przeciwko jego rządowi. 9 grudnia 1970, Rafael Caldera stworzył Instytut Studiów Państwowej Wyższej Obrony. Miał on na celu rozwój rozważań nad bezpieczeństwem państwa, a także przyczynić się do rozwoju kultury obrony państwa. Caldera, podniósł podatek dla firm naftowych do 60 procent, rozpoczął także budowę kompleksu petrochemicznego El Tablazo w stanie Zulia. Rafael Caldera zakończył swoją pierwszą kadencję jako prezydent na 12 marca 1974 i został zastąpiony przez Carlosa Andrésa Péreza, z Akcji Demokratycznej, która wygrała wybory w 1973 roku[3].
Pacyfikacja partyzantek[edytuj | edytuj kod]
W 1969 roku nowy rząd zastał kraj w którym na obszarach obszarów miejskich i wiejskich działało wiele ruchów partyzanckich. Ruchy te miały powiązania z dwiema najważniejszymi partiami politycznymi. Wielu przywódców ruchów politycznych przebywało w więzieniu. Po dojściu do władzy Caldery, praktyka ta została zaniechana, a konstytucyjne gwarancje zostały utrzymane. Rząd przyjął postawę ideologicznego pluralizmu i dialogu z udziałem wszystkich sił politycznych. Rozmowy były prowadzone z udziałem przedstawicieli grup zbrojnych. Nastąpiła legalizacja partii lewicowych oraz wypuszczenie z więzienia polityków, w zamian za respektowanie prawa. W wyniku tych starań, zakończenia pierwszej prezydencji Caldery, od wielu lat, nie było organizacji politycznej w Wenezueli planującej przejąć kontrolę nad rządem, przy użyciu przemocy. W wyborach w 1973 roku, przywódcy starych ruchów partyzanckich zostali wybrani na posłów i senatorów.
Działalność polityczna po I kadencji[edytuj | edytuj kod]
Caldera spędził kolejne dziesięć lat nie ubiegając się o ponowny wybór. Swoją kandydaturę zgłosił ponownie w wyborach prezydenckich w 1983 r. Został pokonany przez Jaime Lusinchiego z Akcji Demokratycznej. W 1987 ubiegał się o nominację COPEI na wybory prezydenckie w 1988 roku. Został pokonany przez Eduardo Fernandeza. W 1993 roku zdecydował się opuścić COPEI i wystartować w wyborach prezydenckich z ramienia swojej nowej partii Convergencia Nacional. Jego kandydaturę na urząd prezydenta popierały Komunistyczna Partia Wenezueli i Ruch na Rzecz Socjalizmu. W wyborach zdobył niewiele ponad 30% głosów i został prezydentem. Prawe 40% obywateli oddało głos nieważny.
Druga kadencja[edytuj | edytuj kod]
Tę sekcję należy dopracować |
W latach 1994–1999, podczas drugiej kadencji, przedstawiciele jego własnej partii[4] oraz politycy ze środowisk, które poparły jego kandydaturę na prezydenta: członkowie partii MAS, Teodoro Petkoff z Ministerstwa Centralnego Biura Koordynacji i Planowania, Pompeyo Márquez zatwierdzili kilka ustaw Kongresu Narodowego. W dniu 18 grudnia 1994 uczestniczył w otwarciu odcinka metra na Plaza Wenezuela – El Valle, którego budowa została zapoczątkowana przez poprzednie rządy. W 1996 papież Jan Paweł II podczas drugiej wizyty w Wenezueli, pobłogosławił osadzonych w więzieniu Catia, w zachodniej części Caracas. 12 października 1997 do Wenezueli przyjechał prezydent Stanów Zjednoczonych Bill Clinton. W listopadzie tego samego roku na wyspie Margarita miało miejsce spotkanie uczestników siódmej konferencji iberoamerykańskiej. W czerwcu 1998 w Caracas odbyło się inauguracyjne XXVIII posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Państw Amerykańskich.
Ostatnie lata i śmierć[edytuj | edytuj kod]
2 lutego 1999 Rafael Caldera zakończył swą drugą kadencję jako prezydent i został zastąpiony przez Hugo Cháveza. Jego zły stan zdrowia spowodowany chorobą Parkinsona zmusił go do wycofania się z życia politycznego w okresie ostatniego roku. Caldera zmarł 24 grudnia 2009 około 2:00 w nocy w wieku 93 lat. Jego syn Aldrés Caldera ogłosił jedynie fakt śmierci, nie podając przyczyny. Pogrzeb odbył się 26 grudnia 2009 w Caracas.
Odznaczenia (lista niepełna)[edytuj | edytuj kod]
- Wielki Łańcuch Orderu Oswobodziciela (Wenezuela)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Francisco de Miranda (Wenezuela)[5]
- Łańcuch Orderu Andrésa Bello (Wenezuela)[5]
- Łańcuch Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna)[5]
- Wielki Łańcuch Narodowego Orderu Kondora Andów (Boliwia)[5]
- Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Duarte, Sáncheza y Mella (Dominikana)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Krzysztofa Kolumba (Dominikana)[5]
- Łańcuch Narodowego Orderu Zasługi (Ekwador)[5]
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (1998, Francja)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania)[5]
- Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (1996, Hiszpania)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia)
- Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Boyacá (Kolumbia)[5]
- Krzyż Wielki Kategorii Specjalnej Narodowego Orderu Świętego Karola (Kolumbia)[5]
- Wielka Wstęga Narodowego Orderu Cedru (Liban)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Witolda Wielkiego (1996, Litwa)[6]
- Łańcuch Orderu Azteków (1997, Meksyk)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi im. Marszałka Francisco Solano Lópeza (1996, Paragwaj)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru (Peru)[5]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (1998, Peru)[5]
- Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (1997, Portugalia)[7]
- Order Gwiazdy Rumunii (Rumunia)[5]
- Krzyż Wielki ze Złotą Gwiazdą Narodowego Orderu Joségo Matiasa Delgado (Salwador)[5]
- Wielka Wstęga Honorowego Orderu Żółtej Gwiazdy (1997, Surinam)[5]
- Orderu Republiki Trynidadu i Tobago (Trynidad i Tobago)[5]
- Złoty Łańcuch Orderu Piusa IX (Watykan)[5]
- Krzyż Wielki Pierwszej Klasy Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego (Watykan)[5]
- Cavaliere di Gran Croce Decorato di Gran Cordone Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1996, Włochy)[8]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Two-time Venezuelan president Caldera dies at 93 – Reuters
- ↑ Venezuela: décès de l'ex-président Caldera – Libération
- ↑ Venezuela Virtual – Rafael Caldera (primer período 1969-1974)
- ↑ Venezuela Virtual – Rafael Caldera (segundo período, 1994-1999)
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z rafaelcaldera.com – Dr Rafael Caldera (hiszp.) [dostęp 2013-04-14]
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). prezidente.lt. [dostęp 13 stycznia 2012]. – jako „Rafaelis Caldera”
- ↑ Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas (port.). presidencia.pt. [dostęp 13 stycznia 2012].
- ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana (wł.). quirinale.it. [dostęp 13 stycznia 2012].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Biografia Rafaela Caldery (hiszp.)
|
- Prezydenci Wenezueli
- Wenezuelscy prawnicy
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Legii Honorowej
- Odznaczeni Orderem Kondora Andów
- Odznaczeni Orderem Narodowym Świętego Karola
- Odznaczeni Narodowym Orderem Zasługi (Ekwador)
- Odznaczeni Orderem Piusa IX
- Odznaczeni Orderem Boyacá
- Odznaczeni Orderem Cedru
- Odznaczeni Orderem Francisco de Miranda
- Odznaczeni Orderem Gwiazdy Rumunii
- Odznaczeni Orderem Izabeli Katolickiej
- Odznaczeni Orderem Joségo Matiasa Delgado (Salwador)
- Odznaczeni Orderem Karola III
- Odznaczeni Orderem Krzyża Południa
- Odznaczeni Orderem Lwa Niderlandzkiego
- Odznaczeni Orderem Orła Azteckiego
- Odznaczeni Orderem Słońca Peru
- Odznaczeni Orderem Świętego Grzegorza Wielkiego
- Odznaczeni Orderem Wyzwoliciela San Martina
- Odznaczeni Orderem Zasługi (Chile)
- Odznaczeni Orderem Zasługi (Peru)
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Włoskiej
- Odznaczeni Wielkim Łańcuchem Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
- Odznaczeni Wielkim Krzyżem Orderu Witolda Wielkiego
- Odznaczeni Orderem Oswobodziciela
- Urodzeni w 1916
- Zmarli w 2009