Rajmund Kaczyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rajmund Kaczyński
Irka
Ilustracja
Fotografia portretowa Rajmunda Kaczyńskiego
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

1 września 1921
Grajewo

Data i miejsce śmierci

17 kwietnia 2005
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1941–1944

Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

Pułk AK „Baszta”

Stanowiska

dowódca drużyny

Główne wojny i bitwy

powstanie warszawskie

Późniejsza praca

inżynier
nauczyciel

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Warszawski Krzyż Powstańczy

Rajmund Kaczyński, ps. Irka (ur. 1 września 1921 w Grajewie, zm. 17 kwietnia 2005 w Warszawie) – polski inżynier, nauczyciel akademicki Politechniki Warszawskiej[1], porucznik Wojska Polskiego, uczestnik powstania warszawskiego. Kawaler Orderu Virtuti Militari. Ojciec polskich polityków, prezydenta RP Lecha i Jarosława Kaczyńskich, mąż Jadwigi z Jasiewiczów Kaczyńskiej, teść Marii Kaczyńskiej.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Był synem urzędnika kolejowego Aleksandra Kaczyńskiego (1891–1956) oraz Franciszki ze Świątkowskich (1893–1958). Pochodził z mazowieckiej rodziny szlacheckiej Kaczyńskich herbu Pomian, wywodzącej się z Kaczyna Starego i Kaczyna-Herbasów na historycznym Podlasiu[2][3], fakt ten potwierdzają również badania polskiego genealoga, dr Marka Minakowskiego[2]. Matka pochodziła z rodziny ziemiańskiej z okolic Odessy. Rodzice Rajmunda Kaczyńskiego osiedli w Grajewie tuż po ślubie[1]. Tam też urodziły się ich dzieci, z których dwoje zmarło w młodości[1]: czteroletni Piotr zmarł w 1924, a Jadwiga, studentka Uniwersytetu Warszawskiego, zmarła w 1938[4].

Dziad Rajmunda po mieczu, także Piotr, służył w carskiej armii, jak setki tysięcy innych Polaków w trakcie zaborów[5][1]. Jako oficer zasłużył się w wojnie turecko-rosyjskiej. Miał majątek w okolicach Łomży[1].

4. Piotr Kaczyński h. Pomian
(ur. 1857)		      
    2. Aleksander Kaczyński h. Pomian
(ur. 1890 lub 1892, zm. 1956)
5. Zofia z Gutowskich        
      1. Rajmund Kaczyński
6. Paweł Świątkowski    
    3. Franciszka ze Świątkowskich
(ur. 1893, zm. 1960)		    
7. Maria z Bakowieckich      
 

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od 1927 wraz z rodzicami mieszkał w Baranowiczach, gdzie jego ojciec został naczelnikiem ekspedycji węzła kolejowego, a matka zajęła się obrotem nieruchomościami[1]. Tam chodził do liceum, do którego uczęszczał również Lucjan Jasiewicz, syn Wincentego, brat stryjeczny jego przyszłej żony Jadwigi. Tuż przed wojną Kaczyńscy przeprowadzili się do Brześcia nad Bugiem[1].

Po wybuchu wojny w obawie przed zsyłką na Sybir rodzina Kaczyńskich wyjechała do Warszawy. Tam Rajmund uczył się od 1940 w Zawodowej Szkole Technicznej (Technische Fachschule), którą ukończył w 1943 i rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn im. Wawelberga, potem w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej[1], odbywając naukę do 1944. Od 1941 należał do Związku Walki Zbrojnej, następnie w czerwcu 1942 został zaprzysiężony do Armii Krajowej[6] przybierając pseudonim „Irka”. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w 1943 otrzymał stopień plutonowego podchorążego[6].

W pierwszym dniu powstania warszawskiego 1 sierpnia 1944, jako dowódca 7 drużyny 2 plutonu kompanii K 1 pułku „Baszta”, brał udział w szturmie na tor wyścigów konnych na Służewcu[7]. W trakcie walki został raniony w rękę, w wyniku postrzału stracił kciuk prawej dłoni[6]. Spędził dwa tygodnie w szpitalu, gdzie opiekowała się nim sanitariuszka Halina Wołłowicz „Rena” (jej siostrzeńcem jest Bronisław Komorowski)[8]. Z ręką na temblaku walczył na Mokotowie do końca września[9]. 2 października 1944 został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy piechoty (rozkaz dowódcy AK nr 512 z 02.10.1944)[6]. Po kapitulacji Mokotowa 27 września 1944 trafił do obozu Dulag 121 w Pruszkowie[10], a następnie przeniesiono go do obozu przejściowego w Skierniewicach (numer jeniecki 140792), skąd zbiegł[1]. Do stycznia 1945 ukrywał się w okolicach Warszawy[6].

Po wojnie, w 1945 podjął studia na Oddziale Technologicznym Politechniki Łódzkiej, które ukończył w 1947 z tytułem magistra inżyniera[1]. Podczas studiów pracował w Zakładach Samochodowych w Głownie, a po uzyskaniu dyplomu i przeprowadzce do Warszawy w marcu 1947 pracował w Polskich Zakładach Optycznych w Warszawie, a od grudnia 1947 jako kierownik robót w Społecznym Towarzystwie Budowlanym[11]. Od 1947 był zatrudniony na Politechnice Warszawskiej z przerwami do emerytury w 1987[9]. Prowadził również wykłady z termodynamiki na tzw. Sorbonie przy Politechnice Warszawskiej, głównie jako skrócone studia dla wyższych członków PZPR. Pracował także nad wynalazczością w zakresie ciepłownictwa.

W 1948 ożenił się z Jadwigą Jasiewicz, poznaną na jednym z balów karnawałowych na Politechnice Warszawskiej. W 1949 przyszły na świat ich dzieci, bliźniacy – Jarosław i Lech. Matkami chrzestnymi chłopców zostały siostry bliźniaczki, Ludwika i Zofia Woźnickie[1]. Początkowo rodzina mieszkała przy ulicy Pawła Suzina 3 w mieszkaniu Jasiewiczów[12], a od 1950 przy ulicy Lisa-Kuli 8/2 (przemianowanej później na ulicę Pochyłą) na Żoliborzu, w wynajmowanym od rodziny Kowalskich mieszkaniu[13], wykupionym dopiero w 1981, później przeprowadzili się do bliźniaka przy ul. Mickiewicza[1].

Grób Rajmunda Kaczyńskiego i jego rodziców

W latach 1956–1957 pracował również w Biurze Projektów Zaplecza Technicznego. W 1958 uzyskał pełny etat na Wydziale Inżynierii Sanitarnej Politechniki Warszawskiej[1]. Służbowo przebywał krótko w Belgii, Holandii, Republice Federalnej Niemiec (w związku z budową ambasady amerykańskiej) oraz kilka dni w Libii w 1966 i Mińsku w ZSRR w 1977. W 1961 i 1966 prywatnie na zaproszenie rodziny wyjeżdżał do Anglii[14]. Projektował instalacje sanitarne w budynku Ambasady USA w Warszawie. Jeszcze przez wiele lat pracował w rozmaitych pracowniach projektowych[1]. Był autorem prac z zakresu teorii niezawodności pracy systemów energetycznych[9].

W latach 80. prowadził zajęcia z Teorii Maszyn Cieplnych na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej[11]. Był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego, a od 1980 był członkiem NSZZ „Solidarność”[10]. Był inwigilowany przez komunistyczny Urząd Bezpieczeństwa w związku z jego służbą w Armii Krajowej, a później przez Służbę Bezpieczeństwa w związku z opozycyjną działalnością jego synów[14]. Nie wstąpił do PZPR, od 1976 należał do ZBoWiD; w okresie PRL nie uzyskał awansów i odznaczeń kombatanckich (otrzymał Złoty Krzyż Zasługi). 30 kwietnia 2001 postanowieniem ministra obrony narodowej Bronisława Komorowskiego został awansowany na stopień porucznika[9].

Zmarł 17 kwietnia 2005. Po mszy świętej, którą koncelebrował biskup polowy Wojska Polskiego gen. dyw. Tadeusz Płoski, został pochowany na Starych Powązkach, w grobowcu swoich rodziców (kwatera 154b-6-10)[15].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Tygodnik „Polityka”: Bracia Kaczyńscy. Co zostało z księżyca.
  2. ↑ a b Rajmund «Irka» Kaczyński h. Pomian.
  3. ↑ Uruski 1909 ↓, s. 135.
  4. ↑ Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 29.
  5. ↑ Nadolski 2008 ↓, s. 171.
  6. ↑ a b c d e Muzeum Powstania Warszawskiego.
  7. ↑ Lesław M. Bartelski: Mokotów 1944. Warszawa: wydawnictwo MON, 1971, s. 220.
  8. ↑ Anna Herbich Dziewczyny z Powstania, Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 72.
  9. ↑ a b c d Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 31–32.
  10. ↑ a b Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 34.
  11. ↑ a b Cezary Łazarewicz / Newsweek Polska „Ojciec braci”.
  12. ↑ Tomasz Gołąb: Tu urodził się prezydent. Gość Warszawski, 2015-05-15. [dostęp 2015-05-17].
  13. ↑ Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 36.
  14. ↑ a b Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 35.
  15. ↑ Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER KACZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-07].
  16. ↑ Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 4. Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari – Powstanie Warszawskie. Opracował Andrzej Krzysztof Kunert, Dom Wydawniczy „Bellona”, Warszawa 1997. ISBN 83-87224-00-6.
  17. ↑ Cenckiewicz i in. 2013 ↓, s. 32.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rajmund_Kaczyński&oldid=73576451”