{{disambigR|staroegipskiej jednostki terytorialno-administracyjnej|artykuł o [[nomos|jednostce administracyjnej Grecji]]}}
{{inne znaczenia|staroegipskiej jednostki terytorialno-administracyjnej|artykuł o [[nomos|jednostce administracyjnej Grecji]]}}
[[Plik:Nomes of Ancient Egypt.png|thumb|Nomy Dolnego i Górnego Egiptu]]
[[Plik:Nomes of Ancient Egypt.png|thumb|Nomy Dolnego i Górnego Egiptu]]
'''Nom''' ({{greka|νομός}} ''nomos''; [[język egipski|egip.]] ''sepat'', od okresu amarneńskiego ''qah'') – w [[starożytność|starożytności]] i wczesnym [[średniowiecze|średniowieczu]] [[Starożytny Egipt|egipska]] jednostka terytorialno-administracyjna kraju, odpowiednik okręgu, województwa, prowincji lub powiatu.
'''Nom''' ({{greka|νομός}} ''nomos''; [[język egipski|egip.]] ''sepat'', od okresu amarneńskiego ''qah'') – w [[starożytność|starożytności]] i wczesnym [[średniowiecze|średniowieczu]] [[Starożytny Egipt|egipska]] jednostka terytorialno-administracyjna kraju, odpowiednik okręgu, województwa, prowincji lub powiatu.
Wersja z 15:07, 22 sty 2013
Ten artykuł dotyczy staroegipskiej jednostki terytorialno-administracyjnej. Zobacz też: artykuł o jednostce administracyjnej Grecji.
Nom (stgr.νομόςnomos; egip.sepat, od okresu amarneńskiego qah) – w starożytności i wczesnym średniowieczuegipska jednostka terytorialno-administracyjna kraju, odpowiednik okręgu, województwa, prowincji lub powiatu.
Każdy z nomów miał swoją stolicę i herb. Herbami przeważnie były godła bóstw opiekuńczych, zwykle pod postacią: zwierząt, roślin. Na czele nomu stał urzędnik zwany nomarchą (gr. νομάρχηςnomarches) lub zarządcą (egip. adż–mer), któremu w rządzeniu pomagało lokalne zgromadzenie (egip. dżadżat).[potrzebny przypis]
Nomy jako najbliższe okolice miast zorganizowane wraz z terenami rolniczymi w miasto-państwo pojawiły się w okresie przeddynastycznym ok. 3600 p.n.e[1]. Jednak istnienie właściwych nomów (jednostki administracji) źródła potwierdzają dopiero od czasów faraona Dżesera, ale emblematy symbolizujące te prowincje wskazują na znacznie wcześniejszy rodowód, jeszcze sprzed zjednoczenia Dolnego i Górnego Egiptu. Pod względem terytorialnym były stosunkowo niewielkie, ich długość wynosiła ok. 30 - 40 km po obu stronach Nilu, o ile dolina rzeki była wąska w danym miejscu, lub też na jednym brzegu, gdy dolina rzeki była szeroka[potrzebny przypis].
W okresie Starego Państwa Egipt był podzielony na 38 nomów, niektóre jednak uległy dalszemu podziałowi, w rezultacie czego cały Egipt składał się z 22 nomów górnoegipskich i 20 nomów dolnoegipskich. Taki podział terytorialny kraju przetrwał aż do najazdu Arabów i podboju Egiptu w 642.[potrzebny przypis]