Ustawy norymberskie: Różnice pomiędzy wersjami
Appearance
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
Wprowadzi łam/em drobne zmiany. Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
=== Dzień dobry! (: Sądzę, że niczego się tu nie dowiesz, ponieważ wszystko skasowałam/em :3 === |
|||
'''Ustawy norymberskie''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Nürnberger Gesetze'', też ''Nürnberger Rassengesetze'' – [[Język polski|pol.]] ''Norymberskie ustawy rasowe'') – ustawy rasowe uchwalone przez niemiecki [[Reichstag]] [[15 września]] [[1935]] roku i w tym samym dniu ogłoszone na zjeździe [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]] ([[Zjazd NSDAP|Reichsparteitagu]]) w [[Norymberga|Norymberdze]]. Do zestawu ustaw wchodziły: |
|||
* Ustawa o obywatelstwie Rzeszy |
|||
* Ustawa o ochronie krwi niemieckiej i niemieckiej czci |
|||
* Ustawa o barwach i fladze Rzeszy |
|||
Względem ustaw stopniowo zostały wydawane rozporządzenia wykonawcze. Pierwszym było rozporządzenie z dnia [[14 września]] 1935 r., precyzujące ustalenia § 3 ustawy o obywatelstwie Rzeszy i wyłączające [[Żydzi|Żydów]] spod jego mocy. |
|||
Na mocy tych dokumentów Żydów można było pozbawić [[obywatelstwo|obywatelstwa]] Rzeszy, ochrony prawnej i własności. Nie mogli również pełnić służby w urzędach państwowych ani w [[Siły zbrojne|wojsku]]. Zakazano im również wywieszać flagę państwową. Wedle ustawy o ochronie krwi zabraniano zawierania małżeństw między „[[Rasa panów|Aryjczykami]]” i „nie-Aryjczykami”, zezwalano rozwiązywać już zawarte małżeństwa tego typu, zaś stosunki intymne między nimi podlegały karze (zhańbienie rasy – [[Rassenschande]]). |
|||
Wbrew swej nazwie ustawy pomijały definicję rasy. Do Żydów zaliczono aktualnych lub byłych wyznawców [[judaizm]]u, a także ich dzieci i wnuki bez względu na wyznanie<ref>Prototyp takiej definicji zaproponowała już [[Liga Pangermańska]] w 1913 r. [[Andrzej J. Kamiński]], ''Koszmar niewolnictwa'', Warszawa 1990. </ref>. Ustawy również definiowały, kogo uznawać za Żyda, za mieszańca ([[mischling]]a) i Aryjczyka. |
|||
Ograniczenia prawne dotyczyły również [[Romowie|Cyganów]] oraz przedstawicieli [[Czarna rasa człowieka|rasy czarnej]]. Ustawy stały się podstawą prawną antyżydowskiej polityki w [[III Rzesza|III Rzeszy]]. |
|||
== Naukowe świadectwo dyskryminacji == |
|||
[[Victor Klemperer]], niemiecki filolog pochodzenia żydowskiego, weteran [[I wojna światowa|I wojny światowej]], przeżył okres III Rzeszy w Niemczech dzięki postawie swej żony. Świadectwo przeżyć tego okresu zawarł w prowadzonym na bieżąco dzienniku. |
|||
{{Przypisy}} |
|||
{{Commonscat|Nuremberg Laws}} |
|||
== Bibliografia, literatura, linki zewnętrzne == |
|||
* {{cytuj stronę| url = http://www.ess.uwe.ac.uk/documents/gerblood.htm| tytuł = Nuremberg Law for the Protection of German Blood and German Honor, September 15, 1935| data dostępu = 20 maja 2009| autor = | opublikowany = | język = en}} |
|||
* {{cytuj stronę| url = http://www.ess.uwe.ac.uk/documents/citizen.htm| tytuł = Reich Citizenship Law, September 15, 1935| data dostępu = 20 maja 2009| autor = | opublikowany = | język = en}} |
|||
* [http://dydaktykahistorii.uni.lodz.pl/konspekty/przybysz_6.pdf Ustawa o obywatelstwie Rzeszy 1935] |
|||
* [http://www.kosciol.pl/article.php/20040914222342895/ Ustawy Norymberskie] |
|||
* [http://karski.muzhp.pl/dokumenty_definicja.html Rozporządzenie o definicji pojęcia „żyd” w Generalnym Gubernatorstwie, 24 lipca 1940] |
|||
* [[Victor Klemperer]], ''LTI. (Lingua Tertii Imperii – Język Trzeciej Rzeszy). Notatnik filologa'', przeł. Juliusz Zychowicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1983 ISBN 83-08-01125-X. |
|||
* [[Victor Klemperer]], ''Chcę dawać świadectwo aż do końca. Dzienniki 1933-1945'', przeł. Anna i Antoni Klubowie, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, t. I-III Kraków 2000 ISBN 83-7052-702-7. |
|||
{{Narodowy socjalizm}} |
{{Narodowy socjalizm}} |
||