Tadeusz Ważewski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk matematycznych | |
Alma Mater | |
Profesura |
1933 |
Polska Akademia Nauk / Umiejętności | |
Status PAN |
członek rzeczywisty |
Status PAU |
członek krajowy czynny |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Tadeusz Ważewski (ur. 24 września 1896 w Wygnance obok Czortkowa, zm. 5 września 1972 w Rabce-Zdroju) – polski matematyk, przedstawiciel krakowskiej szkoły matematycznej. Zajmował się badaniem równań różniczkowych (cząstkowych i zwyczajnych) oraz teorią sterowania[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1906–1911 uczęszczał do gimnazjum w Mielcu, a w latach 1911–1914 do I Gimnazjum w Tarnowie, w którym złożył egzamin dojrzałości. W latach 1914–1920 studiował na ówczesnym Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zaczął od studiów fizyki, ale pod wpływem Stanisława Zaremby zajął się ostatecznie matematyką. W czasie I wojny otrzymał przydział służbowy jako saper do 5 Kompanii zapasowej saperów (legitymacja nr 2174). W latach 1921–23 studiował na Uniwersytecie Paryskim broniąc rozprawę doktorską z topologii w 1924. Od 1 sierpnia 1923 do 31 października 1926 był asystentem w Akademii Górniczej w Krakowie, od 1 listopada 1926 do 30 września 1933 zastępcą profesora na Uniwersytecie Jagiellońskim, zostając następnie (nominacja ma datę 16 września 1933) profesorem nadzwyczajnym. Aresztowany 6 listopada 1939 podczas Sonderaktion Krakau był więziony wraz z innymi profesorami w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen. Po zwolnieniu z obozu w lutym 1940 pracował w Szkole Handlowej Męskiej w Krakowie, angażując się jednocześnie w tajne nauczanie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Profesorem zwyczajnym UJ Tadeusz Ważewski został mianowany we wrześniu 1945 roku pracował na Uniwersytecie Jagiellońskim do przejścia na emeryturę. Równocześnie z kierowaniem katedrą uniwersytecką, kierował działem Równań Różniczkowych w powołanym w 1949 Państwowym Instytucie Matematycznym, który następnie stał się Instytutem Matematycznym PAN. Pomagał w tworzeniu studiów matematycznych w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie mając zajęcia zlecone. Zaraz po wojnie został powołany w poczet członków korespondentów Polskiej Akademii Umiejętności oraz Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, a po powstaniu Polskiej Akademii Nauk został jej członkiem korespondentem, w roku 1958 wszedł do grona członków zwyczajnych PAN. W latach 1959–1961 był prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego.
Członek komitetu redakcyjnego Annales Polonici Mathematici i Journal of Differential Equations. Miejscem spoczynku profesora jest cmentarz Rakowicki (kwatera Bc, rząd 9, grób 1)[2]
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1954)[3] i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Orderem Sztandaru Pracy I klasy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ważewski Tadeusz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-02] .
- ↑ wg Listy pamięci UJ. [dostęp 2017-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)].
- ↑ 16 lipca 1954 „za wybitne zasługi w dziedzinie nauki” M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Ważewski – Uczony I Nauczyciel
- Tadeusz Ważewski - Leksykon Matematyków Polskich
- John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: Tadeusz Ważewski w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
- Absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie
- Polscy matematycy XX wieku
- Równania różniczkowe – polscy naukowcy
- Krakowska szkoła matematyczna
- Wykładowcy Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
- Prezesi Polskiego Towarzystwa Matematycznego
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Urodzeni w 1896
- Ofiary Sonderaktion Krakau
- Więźniowie KL Sachsenhausen
- Zmarli w 1972
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Członkowie Towarzystwa Naukowego Warszawskiego
- Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności