Walowate
|
||
| Balaenidae[1] | ||
| J. E. Gray, 1821 | ||
 Przedstawiciele rodziny – wale grenlandzkie (Balaena mysticetus) |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | walenie | |
| Podrząd | fiszbinowce | |
| Rodzina | walowate | |
| Rodzaje | ||
|
||
| Zasięg występowania | ||
 Eubalaena australis Eubalaena glacialis Eubalaena japonica Balaena mysticetus |
||
Walowate[2], wieloryby gładkoskóre[3][4], wale gładkoskóre, wieloryby właściwe (Balaenidae) – rodzina morskich ssaków łożyskowych z rzędu waleni, zamieszkujące wszystkie oceany. Charakteryzują się brakiem płetwy grzbietowej, bardzo długimi fiszbinami, zrośniętymi kręgami szyjnymi, wygiętą dolną szczęką i bardzo dużą dolną wargą. Żerują głównie na widłonogach i krylu. Ich populacja zmniejszyła się bardzo na skutek intensywnych połowów. Fontanna wypuszczana z nozdrzy ma kształt litery V. Cielęta wali gładkoskórych rodzą się w okresie zimowym, mają długość od 4 – 6 metrów i są karmione do osiągnięcia 8 metrów.
Wale gładkoskóre pływają powoli, martwe nie toną, a ich ciało zawiera duże ilości oleju. Dostarczają też długiego fiszbinu, swego czasu (przed wynalezieniem plastyku) niezwykle pożądanego. Z tego powodu były przez anglojęzycznych wielorybników określane mianem right whales, co oznacza "wale odpowiednie" – czyli odpowiednie do polowania. Na wieloryby te polowano przez ponad 300 lat, dziesiątkując ich populację. Tylko między 1835 a 1845 rokiem zabito 19 tysięcy wielorybów gładkoskórych, w większości biskajskich. Już w połowie XIX wieku populacja wieloryba biskajskiego północnego była tak przerzedzona, że wielorybnicy musieli szukać nowych łowisk. Tak zaczęła się wielorybnicza ekspansja na Oceanie Spokojnym.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Do walowatych należą następujące rodzaje[2][5]:
- Balaena – wal – jedynym przedstawicielem jest Balaena mysticetus – wal grenlandzki
- Eubalaena – waleń
Dawniej do wali gładkoskórych zaliczano też walenika małego (Caperea marginata). Różni się on jednak od pozostałych Balaenidae tak znacznie, że obecnie umieszcza się go w rodzinie walenikowatych (Neobalaenidae).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Balaenidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 186. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 411, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Balaenidae. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2007-12-07]
