Zbrodnia w Płauczy Wielkiej
49°35′33″N 25°13′19″E/49,592500 25,221944| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
marzec 1944 |
| Liczba zabitych |
70–112 |
| Typ ataku | |
| Sprawca | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
| 49°35′33″N 25°13′19″E/49,592500 25,221944
| |
Zbrodnia w Płauczy Wielkiej – zbrodnia dokonana przez nacjonalistów ukraińskich w marcu 1944 roku na polskich i ukraińskich mieszkańcach wsi Płaucza Wielka, położonej w powiecie brzeżańskim województwa tarnopolskiego, podczas niemieckiej okupacji tych ziem.
Przebieg napadu[edytuj | edytuj kod]
Według wspomnień zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, w nocy z 30 na 31 marca 1944 roku około godziny 23 (według ustaleń śledztwa IPN – 28 marca 1944[1]) na Płauczę Wielką, wieś w większości zamieszkaną przez Ukraińców, w której żyło także około 200 Polaków, napadł oddział UPA. Wśród napastników rozpoznano kilku miejscowych Ukraińców. Napastnicy mordowali Polaków za pomocą siekier, młotów i bagnetów, do uciekających strzelano. Sprawcy dokonali także masowego rabunku mienia, po czym spalili polskie domostwa. Napad trwał około czterech godzin.
Dzięki Ignacemu Muszyńskiemu, który wyrwał się oprawcom i biegł z krzykiem przez wieś, udało się ostrzec wiele osób, które opuściły domy i ukryły się. Część Polaków uzyskała pomoc od sąsiadów-Ukraińców; rodziny Błaszkowów i Muszyńskich znalazły schronienie w ukraińskich domach. W innym przypadku napastnicy odstąpili od mordu po interwencji Ukraińca Mykiety[2].
Ofiarami napadu byli także Ukraińcy Pryhodowie z mieszanych rodzin, których zabito wraz z żonami narodowości polskiej. Piotrowi Iwaśce zamordowano żonę-Polkę i dzieci, jego samego zaś pozostawiono przy życiu. Już po napadzie zabito trzyosobową rodzinę Wełysznych, która głośno krytykowała działania banderowców.
Śledztwo IPN (sygn. akt S 48/01/Zi) podaje liczbę 70 osób zabitych w napadzie na Płauczę Wielką[1]. Inni autorzy twierdzą, że zginęło 110-112 osób[3][4][2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b ANEKS do Informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej–Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
- ↑ a b Kresowa księga sprawiedliwych 1939-1945. O Ukraińcach ratujących Polaków poddanych eksterminacji przez OUN i UPA, Romuald Niedzielko (oprac.), Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2007, s. 126, ISBN 978-83-60464-61-8, OCLC 233432465.
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 122, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
- ↑ Grzegorz Rąkowski, Podole. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie zachodniej część II, s.51
