Abutilon indicum

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Abutilon indicum
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

ślazowate

Rodzaj

zaślaz

Gatunek

Abutilon indicum

Nazwa systematyczna
Abutilon indicum (L.) Sweet
Hort. Brit. 54 1826[3]

Abutilon indicum H.W.Li – gatunek rośliny z rodziny ślazowatych (Malvaceae Juss.). Występuje naturalnie w Azji Południowo-Wschodniej, Australii i wyspach Oceanu Indyjskiego, jednak obecnie rozprzestrzenił się jako chwast w całej strefie klimatu równikowego[4][5].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Rośnie naturalnie w Azji Południowo-Wschodniej (w Indonezji, Malezji, Tajlandii, Hongkongu, Chinach, na Tajwanie i Riukiu), w Australii (w stanie Queensland oraz na Terytorium Północnym), na Seszelach oraz Maskarenach. Współcześnie jest jednak szeroko rozprzestrzeniony jako chwast w całej strefie klimatu równikowego[4][5]. Został introdukowany między innymi w Indiach, na Sri Lance[6], Filipinach[7], Marianach Północnych (na wyspach Maug Islands, Rota, Saipan, Sarigan i Tinian), w Mikronezji (w stanie Yap), na Fidżi, Polinezji Francuskiej (na Tahiti, Îles Palliser, Rangiroa oraz Rurutu), wyspie Guam, Hawajach (na Oʻahu), japońskim archipelagu Ogasawara, Kiribati, (na wyspach Banaba, Kiritimati i Tarawa), Nauru, Palau (na wyspie Sonsorol), na należących do Stanów Zjednoczonych wyspach Baker i Jarvis, a także na Brytyjskim Terytorium Oceanu Indyjskiego (na wyspie Diego Garcia)[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kwiat
Pokrój
Półkrzew o wyprostowanym pokroju[4], rozgałęziony[7]. Dorasta do 1,25–2 m wysokości[6]. Pędy są aksamitnie owłosione[4].
Liście
Naprzemianległe. Mają półokrągło jajowato sercowaty[4] lub podłużny kształt[6]. Mierzą 5–12 cm długości i prawie tyle samo szerokości. Są zielone[7], gładkie[6] – pokryte miękkimi, bladymi włoskami. Blaszka liściowa jest grubo ząbkowana na brzegu i osadzona na długich ogonkach liściowych[4].
Kwiaty
Pojedyncze, rozwijają się w kątach pędów[4]. Mierzą 2,5 cm średnicy[6]. Otwierają się w godzinach wieczornych. Osadzone na szypułkach o długości 4–7 cm. Płatki mają pomarańczowo-żółtą barwę, odwrotnie deltoidalnie jajowaty kształt, mierzą 1 cm długości lub nieco więcej. Pręciki są owłosione[4].
Owoce
Kulistawe torebki do 1,5–2 cm średnicy[7], zbudowane z 11–20 promieniście ułożonych owocni. Są owłosione, brązowe po dojrzeniu (wyschnięciu). Zawierają zazwyczaj 3–5 nasion o nerkowatym kształcie i ciemnobrązowej barwie, jasno owłosionych[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

W Oceanii występuje na siedliskach przekształconych przez człowieka, na niskich wysokościach. Na wyspie Guam rośnie wokół budynków oraz na wysypiskach[4]. W Indiach często rośnie obficie jako chwast na nieużytkach, na wysokości do 1200 m n.p.m.[6] Na Filipinach występuje w zaroślach oraz na nieużytkach w miastach oraz ich przedmieściach, na terenach nizinnych lub wyżynnych[7].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

W obrębie tego gatunku oprócz podgatunku nominatywnego wyróżniono jeden podgatunek[3]:

  • Abutilon indicum subsp. albescens (Miq.) Borss.Waalk.

Ponadto w obrębie tego gatunku wyróżniono dwie odmiany[3]:

  • Abutilon indicum var. australiense Hochr. ex J.Britten – występuje endemicznie na wyspie Reunion[8]
  • Abutilon indicum var. guineense (Schumach.) K.M.Feng

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Gatunek Abutilon indicum w Indiach ma zastosowanie w medycynie niekonwencjonalnejAjurwedzie. W związku z tym jest uprawiany w wielu częściach Indii i krajów sąsiednich. Olej z korzeni jest używany jako lek do leczenia różnych schorzeń. Jednak właściwości lecznicze ma cała roślina. Ekstrakt w postaci wywaru lub proszku ma właściwości moczopędne, przeciwzapalne, ściągające, przeczyszczające, przeciwbólowe i wykrztuśne. Jest często stosowany w leczeniu obrzęków stawów oraz w celu zmniejszenia bólu[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
  3. a b c d Abutilon indicum (L.) Sweet. The Plant List. [dostęp 2016-10-24]. (ang.).
  4. a b c d e f g h i j Abutilon indicum. Pacific Island Ecosystems at Risk (PIER). [dostęp 2016-10-24]. (ang.).
  5. a b Older version of Discover Life: Point Map of Abutilon indicum. Encyclopedia of Life. [dostęp 2016-10-24]. (ang.).
  6. a b c d e f g h Abutilon indicum. 2006-2012, Spices and Medicinal Herbs. [dostęp 2016-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 kwietnia 2017)]. (ang.).
  7. a b c d e Malbas. Philippine Medicinal Plants. [dostęp 2016-10-24]. (ang.).
  8. Abutilon exstipulare (Cav.) G.Don. CIRAD 2008. [dostęp 2016-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 października 2016)]. (fr.).