Antoni Jabłoński (1896–1920)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Jabłoński
„Zdzisław”
Ilustracja
major kawalerii major kawalerii
Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1896
Usarzów, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

22 października 1920
Lwów, Polska

Przebieg służby
Lata służby

1914–1920

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Ułanów Legionów Polskich, Sztab Frontu Wołyńskiego, 11 Pułk Ułanów

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku ułanów, dowódca pułku ułanów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie)
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej
Siódemka Beliny w 1914 roku, na ganku dworu w Goszycach; Stoją od lewej Zygmunt Karwacki „Bończa”, Stanisław Skotnicki „Grzmot”, Janusz Głuchowski „Janusz” i Antoni Jabłoński „Zdzisław”. Nad nimi Ludwik Skrzyński „Kmicic” i dowódca patrolu, Władysław Prażmowski „Belina”. Leży Stefan Kulesza "Hanka"

Antoni Jabłoński ps. „Zdzisław” (ur. 13 czerwca 1896 w Usarzowie w powiecie opatowskim, zm. 22 października 1920 we Lwowie) – oficer I Brygady Legionów, major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Po skończeniu w Radomiu szkoły średniej handlowej w 1913 wstąpił na Uniwersytet Franciszkański we Lwowie[1] we Lwowie, gdzie został członkiem Związku Strzeleckiego.

Od 1914 do 1917 służył w szwadronie (następnie dywizjonie i pułku) W. Beliny-Prażmowskiego i jako najmłodszy uczestnik tzw. „siódemki” przekraczał z, nim 2 sierpnia 1914 granicę rosyjską[1]. W 1915 mianowany podporucznikiem i adiutantem Beliny w dywizjonie ułanów[1]. Od 6 lutego do 1 kwietnia 1917 wykładał przedmiot „terenoznawstwo” na kawaleryjskim kursie podoficerskim przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce[2]. Latem tego roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany do marca 1918 w Beniaminowie, następnie działał w POW. W czasie służby w Legionach awansował kolejno do stopnia: kaprala patrolowego (1 września 1914), wachmistrza (15 listopada 1914), chorążego (5 marca 1915), podporucznika (2 lipca 1915) i porucznika (1 listopada 1916)[3].

Z dniem 1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. W Krakowie przy 5 pułku piechoty Legionów zorganizował „Szwadron Kadrowy 1-go pułku ułanów”. 6 listopada 1918 wydał pierwszy rozkaz dzienny szwadronu. 17 listopada 1918 dowodzony przez niego szwadron został przeniesiony do Przemyśla, gdzie w styczniu następnego roku rozwinął się w dywizjon, który otrzymał nazwę „Dyon 1 Brygady Kawalerii”[4]. 17 grudnia 1918 został mianowany rotmistrzem. 16 marca 1919 dowodzony przez niego pododdział został włączony w skład 11 pułku ułanów, a on sam objął stanowisko zastępcy dowódcy pułku[5]. W kwietniu 1919 wziął udział w wyprawie wileńskiej. 19 kwietnia został ranny w czasie walk o Wilno[6]. W okresie od 16 czerwca do listopada 1919 był słuchaczem I Kursu Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie. Po ukończeniu kursu i otrzymaniu tytułu „przydzielony do Sztabu Generalnego” został wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału III Sztabu Frontu Wołyńskiego. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w dowództwie 2 Armii[7]. 28 lipca 1920 objął dowództwo 11 pułku ułanów. W sierpniu obłożnie zachorował[8]. 12 października 1920 pod Nową Sieniawką nad Bohem został ciężko ranny[9]. Zmarł 22 października 1920 w szpitalu we Lwowie, w następstwie odniesionej rany[10]. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Modliborzycach koło Opatowa. Pośmiertnie został mianowany podpułkownikiem.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

23 marca 1922 zebranie korpusu oficerskiego pułku podjęło uchwałę w sprawie nadania oddziałowi nazwy „11 pułk ułanów legionowych imienia podpułkownika Antoniego Jabłońskiego”[11]. Nazwa pułku nie została oficjalnie zatwierdzona[12].

Jego życiorys opisał Karol Koźmiński w książce pt. Kamienie na szaniec, wydanej w 1937[13].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c O kawalerii polskiej XX wieku s. 21
  2. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 6.
  3. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 41.
  4. Soninski 1926 ↓, s. 5-7.
  5. Soninski 1926 ↓, s. 10-11.
  6. Soninski 1926 ↓, s. 12-13.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 28 lipca 1920 roku, s. 646.
  8. Soninski 1926 ↓, s. 22, 27.
  9. Soninski 1926 ↓, s. 31.
  10. Soninski 1926 ↓, s. 32.
  11. Soninski 1926 ↓, s. 33.
  12. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 24.
  13. Co słychać w świecie kulturalnym. „Kamienie na szaniec”. 12 bohaterskich żywotów. „Dzień Dobry”. Nr 224, s. 7, 15 sierpnia 1939. 
  14. Dziennik Personalny MSWojsk. z 1922 r. Nr 2, s. 111
  15. Odznaczeni Krzyżem Walecznych w zamian za dyplomy „za Waleczność” byłego Frontu Litewsko-Białoruskiego, „Dziennik Personalny MSWojsk.”, z 1922 r. Nr 14, s. 412 [dostęp 2015-08-06].
  16. 6 sierpień: 1914 - 1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 18.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]