Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak” w Wilnie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak”
Dievo Motinos ikonos „Ženklas iš dangaus“ cerkvė
cerkiew parafialna
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Wilno

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

wileńska i litewska

Wezwanie

Ikony Matki Bożej „Znak”

Wspomnienie liturgiczne

27 listopada/10 grudnia

Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak””
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak””
54°41′27″N 25°15′26″E/54,690833 25,257222
Strona internetowa

Cerkiew Ikony Matki Bożej „Znak”, potocznie Znamieńska – wzniesiona w 1903 cerkiew prawosławna położona przy wileńskiej ulicy Vytauto. Siedziba parafii, w dekanacie wileńskim miejskim eparchii wileńskiej i litewskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew została wzniesiona w 1903 z inicjatywy Bractwa Świętego Ducha, działającego przy monasterze pod tym samym wezwaniem. Część gruntu pod nową świątynię przekazał właściciel ziemski Wasilij Martinson, w kosztach partycypowało wielu prywatnych ofiarodawców z Imperium Rosyjskiego. Miejsce pod budowę świątyni zostało wybrane celowo, miała zamykać wizualnie Gieorgijewski Prospiekt, jedną z głównych ulic miasta i zdominować stojącą przy niej katedrę katolicką[1]. Gotową cerkiew poświęcił arcybiskup wileński Juwenaliusz (Połowcew) i przekazał dla niego jeden z wariantów cudownej Kursko-Korzennej Ikony Matki Bożej „Znak”. Przy budynku funkcjonowała szkoła dla ubogich dzieci oraz biblioteka. Szkoła pozostała czynna także w czasach I wojny światowej, uczyły się w niej dzieci wyznania prawosławnego i katolickiego. W 1944 podczas próby zdetonowania pobliskiego mostu świątynia została częściowo uszkodzona[1].

Przez cały okres stalinowski cerkiew była czynna, choć ulegała kilka razy dewastacji – zaginęła część ikon z ikonostasu. W 1948 na stałe uczęszczało do niej ok. 400 parafian. W 1956 cerkiew przeszła generalny remont. Obecnie na nowo działa przy niej szkółka niedzielna oraz centrum muzyki cerkiewnej.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze cerkwi

Cerkiew reprezentuje styl bizantyjsko-rosyjski. Posiada dziewięć kopuł zwieńczonych krzyżami zgrupowanych dookoła centralnej. Wzniesiona z kolorowej cegły, dekorowana zewnątrz mozaikami. Wszystkie jej okna mają kształt półkolisty i są położone w rzędach poniżej kopuł. Znajdują się w niej trzy ołtarze – główny i dwa boczne oraz ikonostas, w którym oryginalne ikony zostały zastąpione kopiami. Wnętrze jest pomalowane na niebiesko (sufit), żółto i czerwono. Dzwonnica cerkiewna łączy się przez przedsionek z nawą, również jest zwieńczona cebulastą kopułą.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Krzysztof Wałejko (z zespołem red. ks. Marek Borysiak, Anna Franko, Irena Jutkiewicz i Katarzyna Jutkiewicz): Praktyczny przewodnik po Wilnie. Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Krzysztof Wałejko”, Suwałki 2003, s. 99. ISBN 83-918978-2-6.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]