Hypsipteryx
| Hypsipteryx | |||
| Drake, 1961 | |||
| Okres istnienia: eocen–dziś | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina |
Hypsipterygidae | ||
| Rodzaj |
Hypsipteryx | ||
| Synonimy | |||
| |||
Hypsipteryx – rodzaj pluskwiaków i podrzędu różnoskrzydłych i infrarzędu Dipsocoromorpha. Jedyny z monotypowej rodziny Hypsipterygidae.
Pluskwiaki o spłaszczonym grzbietowo ciele długości od 2 do 3 mm, przypominające z wyglądu prześwietlikowate. Głowę mają wyraźnie podzieloną rejony. Czułki są czteroczłonowe i mają formę biczykowatą (łac. antennae flagelliformes) – dwa ich początkowe człony są bardzo krótkie, a dwa ostatnie są znacznie cieńsze i porośnięte licznymi, długimi, cienkimi, półwzniesionymi do w pełni wzniesionych szczecinkami. Czwarty człon jest jednak krótszy i grubszy niż u innych Dipsocoroidea i tylko trzeci pozostaje bardzo długi. Prosta kłujka kończy się tuż przed nasadą zapiersia lub ową nasadę osiąga. Spośród czterech budujących ją członów trzeci jest bardzo długi, a pozostałe bardzo krótkie, ale wyraźne. Przedplecze ma rozpłaszczone części boczne, a jego powierzchnią biegną trzy podłużne żeberka. Na skórzastych, szeroko rozpłaszczonych półpokrywach wszystkie żyłki są wyniesione tworząc po 9 dużych komórek. Ponadto półpokrywy odznaczają się brakiem zagięć: kostalnego i medialnego oraz dobrze wyodrębnionymi międzykrywkami. Część gatunków ma półpokrywy skrócone, a skrzydła tylne niefunkcjonalne, uwstecznione do formy drobnej i lancetowatej. Bardzo silnie wysmuklone odnóża mają dwuczłonowe stopy. Odwłok samców ma przetchlinki umieszczone na laterotergitach segmentów od drugiego do ósmego, a u samic od trzeciego do siódmego. Samiec ma genitalia o asymetrycznych: pygoforze, paramerach i przydatkowatych laterotergitach dziewiątego segmentu. Samicę cechuje obecność pokładełka, spermateki i dużej płytki subgenitalnej[1].
Owady te prowadzą skryty tryb życia, zasiedlając ściółkę i butwiejące drewno. Przypuszczalnie nie są zdolne do skoków. Formy długoskrzydłe przylatują do sztucznych źródeł światła[1].
Rodzaj o rozsiedleniu paleotropikalnym[1]. Po dwa gatunki znane są z południowej części Afryki (kraina etiopska) i Półwyspu Indochińskiego (kraina orientalna)[2].
Takson ten wprowadzony został w 1961 roku przez Carla Johna Drake’a i umieszczony w monotypowej podrodzinie Hyspipteryxinae. Do rangi osobnej rodziny wyniósł ją w 1970 roku Pavel Štys[1]. Należą do niej 4 gatunki współczesne i jeden wymarły[3][2]:
- Hypsipteryx ecpaglus Drake, 1961
- †Hypsipteryx hoffeinsorum Bechly et Wittmann 2000
- Hypsipteryx machadoi Drake, 1961
- Hypsipteryx ugandaensis Štys, 1970
- Hypsipteryx vasarhelyii Rédei, 2007
Jedyny gatunek wymarły znany jest z inkluzji pochodzącej z priabonu w późnym eocenie[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Pavel Štys: Hypsipterygidae. W: Randall T. Schuh, James Alexander Slater: True bugs of the world (Hemiptera:Heteroptera): classification and natural history. Ithaca and London: Cornell University Press, 1995, s. 80. ISBN 0-8014-2066-0.
- ↑ a b Dávid Rédei. A new species of the family Hypsipterygidae from Vietnam, with notes on the hypsipterygid fore wing venation (Heteroptera, Dipsocoromorpha). „Deutsche Entomologische Zeitschrift”. 54 (1), s. 43–50, 2007. DOI: 10.1002/mmnd.200700004.
- ↑ a b G. Bechly, M. Wittmann. Two new tropical bugs (Insecta: Heteroptera: Thaumastocoridae – Xylastodorinae and Hypsipterygidae) from Baltic amber. „Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde Serie B (Geologie und Paläontologie)”. 289, s. 1-11, 2000.