Józef Minkina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Minkina
Butrym, Granit, Jedynak
Ilustracja
por. Józef Minkina
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1900
Piotrków Trybunalski

Data i miejsce śmierci

lipiec 1941
Berlin

Przebieg służby
Lata służby

1919–1941

Siły zbrojne

Wojsko Polskie II RP

Jednostki

28 pułk piechoty
14 pułk piechoty
batalion KOP „Podświle”
3 pułk piechoty KOP
Związek Walki Zbrojnej

Stanowiska

dowódca sekcji
dowódca plutonu szkolnej kompanii k.m.
dowódca kompanii karabinów maszynowych
dowódca kompanii granicznej
dowódca kompanii piechoty

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Brązowy za Długoletnią Służbę
Podpis kpt. Józefa Minkiny.
Kadra oficerska 14 pułku piechoty w II połowie 1928 roku. Od prawej siedzą: kpt. Stanisław Pietrzyk, kpt. Emil Zawisza, mjr Julian Czubryt, ppłk lek. Ewaryst Wąsowski, ppłk Ignacy Misiąg, mjr Mikołaj Świderski, kpt. Stanisław Trojan, kpt. Ludwik Wlazełko i kpt. Józef Tkaczyk. Pośrodku I rzędu od góry stoi ppor. Józef Minkina.
Szkoła Podoficerska 14 pp w 1930 roku. Od prawej siedzą: 7 – ppor. Józef Minkina, 8 – mjr Stanisław Pietrzyk, 9 – ppłk Franciszek Sudoł, 10 – por. Wacław Fabijanowski, 11 – por. Konstanty Biesiekierski.
Kompania szkolna ckm 14 pp w dniu 5 marca 1936. Siedzą od prawej: 3 – ppor. Czesław Omielanowicz, 4 – por. Józef Minkina, 5 – ppłk Adam Werschner, 7 – ppłk Franciszek Sudoł, 8 – mjr Aleksander Fiszer, 9 – por. Stanisław Domagalski.

Józef Minkina (ur. 28 stycznia 1900 w Piotrkowie Trybunalskim, zm. w lipcu 1941 w Berlinie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Piotrkowie Trybunalskim jako syn Jana i Józefy Miniszewskiej[1]. W roku 1914 ukończył w Pabianicach szkołę miejską, odpowiadającą czterem klasom szkoły średniej. Następnie, wobec faktu zamknięcia w czasie wojny szkół w zaborze rosyjskim, pobierał wykształcenie domowe[2].

W dniu 13 lutego 1919 r. wstąpił ochotniczo w Łodzi do formującego się 28 pułku piechoty. W szeregach tego pułku brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej[3]. Awansowany do rangi kaprala, wyróżnił się podczas walk toczonych przez 28 pułk Strzelców Kaniowskich w czerwcu 1920 roku. W dniu 2 czerwca tr. w czasie walk toczonych pod wsiami Borowoje i Ozierany, na czele swej sekcji wziął udział w kontrataku 9 kompanii 28 pSK i zdobył bolszewickie okopy, wypierając z nich nieprzyjaciela. Dwa dni później podczas ataku swej kompanii na wsie Łabudzie i Stachowicze, wykazał się walecznością zdobywając 3 karabiny maszynowe oraz dużo innego materiału wojennego (w tym wóz ze sprzętem telefonicznym, kancelarią i amunicją). W dniu 13 czerwca 1920 r. w czasie ataku 9 kompanii na wieś Spigalszczyzna, jako pierwszy wpadł do wsi wypierając z niej wroga[4]. Za te czyny odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[5][6]. Będąc podoficerem zawodowym nadal służył w 28 pułku Strzelców Kaniowskich. W 1926 roku skierowany został do Szkoły Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy, którą ukończył po dwuletnim kursie[3].

Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego[a] został mianowany na stopień podporucznika, ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1928 roku i 33. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych – marszałka Józefa Piłsudskiego[b], został wcielony do 14 pułku piechoty[8], w którym pełnił służbę do 1937 roku.

W roku 1930 zajmował 72. lokatę łączną pośród podporuczników korpusu piechoty (była to nadal 33. lokata w starszeństwie)[9]. Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej[c] opublikowanym w dniu 3 grudnia 1930 r. został awansowany do rangi porucznika piechoty, ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 r. i 45. lokatą[10][11]. W roku 1932 zajmował nadal 45. lokatę wśród poruczników piechoty w swoim starszeństwie[12], a na dzień 1 lipca 1933 r. – 1628. lokatę łączną pośród poruczników piechoty (była to jednocześnie 42. lokata w starszeństwie)[13]. W dniu 5 czerwca 1935 r. Józef Minkina zajmował już 1150. lokatę pośród wszystkich poruczników korpusu piechoty (była to zarazem 39. lokata w starszeństwie)[14].

Pełniąc służbę we włocławskim 14 pułku piechoty zajmował stanowiska: młodszego oficera szkolnej kompanii karabinów maszynowych (we wrześniu 1930 roku)[15], dowódcy 8 kompanii strzeleckiej (we wrześniu 1933 r.), dowódcy 3 kompanii ckm (we wrześniu 1934 roku)[16] oraz dowódcy 2 kompanii ckm (we wrześniu 1936 roku)[17]. Udzielał się aktywnie w życiu społecznym miasta Włocławka. Pełnił między innymi funkcję członka komisji rewizyjnej sekcji kajakarskiej Koła Przyjaciół Harcerstwa[18].

Awansowany do stopnia kapitana został ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 roku i 351. lokatą w korpusie oficerów piechoty[19]. Zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 marca 1936 r. odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi – za zasługi w służbie wojskowej[20].

Służba w Korpusie Ochrony Pogranicza[d][edytuj | edytuj kod]

Następnie został przeniesiony z 14 pp do Korpusu Ochrony Pogranicza i w grudniu 1937 r. przybył do batalionu KOP „Podświle” (pułk KOP „Głębokie”). Rozkazem dowódcy batalionu „Podświle” Nr 192 z dnia 24 grudnia 1937 r. został zaszeregowany pod względem wymiaru dodatku służbowego do kategorii „A”, jako dowódca kompanii k.m. w Podświlu. W styczniu 1938 r. został członkiem batalionowej komisji do rozpatrywania wniosków o nadanie Odznaki KOP „Za służbę graniczną”. Dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza rozkazem z dnia 28 maja 1938 r. (rozkaz K.O.P. nr 25/38) nadał kapitanowi Józefowi Minkina Brązowy Medal za Długoletnią Służbę. W dniach od 13 do 15 czerwca 1938 roku przebywał na zawodach strzeleckich w pułku KOP „Głębokie”. W dniu 16 października 1938 r. dowodził w garnizonie Podświle uroczystościami zorganizowanymi z okazji święta KOP. Na mocy rozkazu wydanego przez Dowódcę KOP (rozkaz L. dz. 556/tjn. Pers. I/39 ogłoszony w rozkazie dziennym batalionu „Podświle” Nr 17 z dnia 26 stycznia 1939 r.) został przeniesiony z kompanii karabinów maszynowych na stanowisko dowódcy 2 kompanii granicznej KOP „Prozoroki”. Z tego też powodu, z dniem 30 stycznia 1939 roku, dowódca batalionu przerwał udzielony mu urlop wypoczynkowy. Nowe stanowisko objął z dniem 28 lutego 1939 roku, natomiast dowództwo kompanii k.m. zdał w dniu 18 lutego 1939 roku. Na dzień 23 marca 1939 r. nadal piastował funkcję dowódcy 2 kompanii granicznej batalionu „Podświle”[21], zajmując w tym czasie 279. lokatę wśród kapitanów piechoty ze swojego starszeństwa[22].

Kampania wrześniowa[edytuj | edytuj kod]

Na wrześniowe szlaki wyruszył na czele 4 kompanii piechoty II batalionu 3 pułku piechoty KOP (II batalion 3 pp KOP zmobilizowany został przez batalion KOP „Podświle”)[23]. Ze swym oddziałem walczył na Wołyniu, udało mu się uniknąć niewoli – odłączył się od swej jednostki w trakcie walk toczonych z wojskami radzieckimi w pobliżu wsi Nawóz.

Działalność w konspiracji[edytuj | edytuj kod]

Podczas okupacji działał w konspiracji – w łódzkich strukturach Związku Walki Zbrojnej (używał pseudonimów: „Butrym”, „Granit” i „Jedynak”). Został zdradzony, a następnie w dniu 22 czerwca 1941 r. aresztowany[e] przez gestapo w Tomaszowie Mazowieckim. Początkowo był przetrzymywany i torturowany w areszcie śledczym gestapo przy ulicy Zapiecek w Tomaszowie Mazowieckim. W późniejszym okresie został przetransportowany do więzienia Moabit w Berlinie i zamordowany w lipcu 1941 r. podczas przesłuchania.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

25 kwietnia 1933 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[25].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Zarządzenie z dnia 15 sierpnia 1928 roku, sygnatura: B.P.L. 22200-III.
  2. Zarządzenie o sygnaturze B.P.L. 22803-III-28.
  3. Zarządzenie o sygnaturze B.P.L. 27856-I-30.
  4. Informacje dotyczące służby kapitana Józefa Minkina w Korpusie Ochrony Pogranicza opracowano na podstawie dokumentów ze zbiorów Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie.
  5. Według części informacji został aresztowany w trakcie podróży na swój ślub.
  6. Medal ten został nadany kpt. Józefowi Minkina na podstawie Rozkazu nr 25 Ministerstwa Spraw Wewnętrznych – Korpusu Ochrony Pogranicza z dnia 28 maja 1938 roku, pkt 4 (informacja ze zbiorów Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. WBH, sygn. I.482.64-5448 VM, s. 1.
  2. WBH, sygn. I.482.64-5448 VM, s. 2, 4.
  3. a b WBH, sygn. I.482.64-5448 VM, s. 4.
  4. WBH, sygn. I.482.64-5448 VM, s. 6, 9.
  5. Zaborowski 1928 ↓, s. 30.
  6. Ministerstwo Spraw Wojskowych 1921 ↓, s. 535.
  7. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 15 VIII 1928, s. 269.
  8. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 15 VIII 1928, s. 278.
  9. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1930 ↓, s. 128.
  10. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. ↓, Nr 16 z 3 XII 1930, s. 336.
  11. a b Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 116.
  12. Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 116, 544.
  13. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933 ↓, s. 124.
  14. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 122, 185–191, 194.
  15. Ciesielski 2008 ↓, s. 278.
  16. Ciesielski 2008 ↓, s. 289, 292.
  17. Ciesielski 2008 ↓, s. 295.
  18. Ciesielski 2008 ↓, s. 148.
  19. Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 354.
  20. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 III 1936, s. 3.
  21. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 937.
  22. a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 51.
  23. Barański i Kryska-Karski 1974 ↓, s. 40.
  24. a b c Na podstawie.
  25. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-03-09].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]