Meloe rufiventris
| Meloe rufiventris | |||
| Germar, 1817 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Meloe (Meleogonius) | ||
| Gatunek |
Meloe rufiventris | ||
| Synonimy | |||
| |||
Meloe rufiventris – gatunek chrząszcza z rodziny oleicowatych. Zamieszkuje Europę, Afrykę Północną oraz zachodnią i środkową część Azji.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1817 roku przez Ernsta Friedricha Germara[1]. W 1832 roku ten sam gatunek opisali Johann Friedrich von Brandt i Wilhelm Ferdinand Erichson pod nazwą Meloe coriarius[2] i to pod nią był on szerzej znany jeszcze w XX wieku[3]. W 1911 roku Edmund Reitter umieścił omawiany gatunek w nowym podrodzaju Meloe (Meleogonius)[4]. W 2021 roku Alberto Sánchez-Vialas i współpracownicy opublikowali wyniki molekularnej analizy filogenetycznej Meloini na podstawie których wynieśli liczne podrodzaje Meloe do rangi rodzajów, w tym Meleogonius. Według ich wyników Meleogonius stanowi grupę siostrzaną dla rodzaju Physomeloe, będąc z nim bliżej spokrewnionym niż z innymi podrodzajami Meloe s.l.[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o ciele długości od 16 do 32 mm. Oskórek jest stosunkowo błyszczący, ubarwiony czarno. Na czułkach, odnóżach i spodzie ciała występuje niebieskofioletowe owłosienie. Czułki u obu płci zbudowane są podobnie, człony mają krótkie i okrągławe. Głowa jest gęsto i głęboko punktowana, tak szeroka jak przedplecze. Przedplecze ma kształt czworokątny z tępymi kątami przednimi i tylnymi oraz lekko wyciętą pośrodku krawędzią tylną. Powierzchnia przedplecza jest punktowana, przez jej środek biegnie szerokie wgłębienie, natomiast po jego bokach występuje para dołków. Wzdłuż tylnego brzegu przedplecza biegnie wąska listewka krawędziowa. Pokrywy mają na powierzchni nieregularne, błyszczące, silniej wysklepione i większe niż u M. cicatricosus guzki oddzielone drobnymi, rozchodzącymi się promieniście zmarszczkami. Skrzydeł tylnej pary brak zupełnie. Odnóża ostatniej pary mają biodra tak szerokie jak długie. Kolana wszystkich par są czerwone do brunatnoczerwonych. Odwłok jest duży, zwłaszcza u samic silnie rozdęty[3].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten zasiedla stanowiska otwarte, nasłonecznione, o piaszczystym podłożu[6]. Jego biologia jest słabo zbadana[3]. Owady dorosłe spotyka się wiosną[3][6].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Chorwacji, Czarnogóry, Serbii, Grecji oraz europejskiej części Rosji[1][2]. W Afryce Północnej zamieszkuje Libię i Algierię[2]. W Azji stwierdzono jego występowanie w Gruzji, Armenii, Azerbejdżanie, Turcji, Jordanii, Kazachstanie, Turkmenistanie, Uzbekistanie, Tadżykistanie, Kirgistanie, Iraku, Iranie i Afganistanie[2].
W całym zasięgu jest gatunkiem rzadkim, sporadycznie i lokalnie spotykanym. W Polsce podawany był z nielicznych stanowisk, głównie w XIX wieku[3][6]; brak jest rekordów z XXI wieku[7]. Na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce” umieszczony został jako gatunek o niedostatecznie rozpoznanym statusie (DD)[8]. Z kolei na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek regionalnie wymarły (RE)[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Meloe (Meloegonius) rufiventris Germar, 1817. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2022-04-26].
- ↑ a b c d Hassan Ghahari, María Paula Campos-Soldini. An annotated catalogue of blister-beetles (Coleoptera: Tenebrionoidea: Meloidae) of Iran. „Entomofauna”. 40/1 (5), s. 59-138, 2019.
- ↑ a b c d e Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 84 Majkowate – Meloidae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1987.
- ↑ Edmund Reitter: Fauna Germanica. Die Käfer des Deutschen Reiches. Nach der analytischen Methode bearbeitet. III Band. Stuttgart: Lutz, 1911, s. 39.
- ↑ Alberto Sánchez-Vialas, Ernesto Recuero, Yolanda Jiménez-Ruiz, José L. Ruiz, Neus Marí-Mena, Mario García-París. Phylogeny of Meloini blister beetles (Coleoptera, Meloidae) and patterns of island colonization in the Western Palaearctic. „Zoologica Scripta”, s. 1-18, 2021. Royal Swedish Academy of Sciences. DOI: 10.1111/zsc.12474.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 14. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3.. Warszawa: 1987.
- ↑ Meloe (Meloegonius) rufiventris rufiventris E.F. Germar, 1832. [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2022-04-26].
- ↑ Jerzy Pawłowski, Daniel Kubisz, Mieczysław Mazur: Coleoptera Chrząszcze. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior (red.). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (PAN), 2002. ISBN 83-901236-8-1.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.