Parapiesma variabile
| Parapiesma variabile | |||
| (Fieber, 1844) | |||
 Imago | |||
 Larwa | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Parapiesma variabile | ||
| Synonimy | |||
| |||
Parapiesma variabile – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny płaszczyńcowatych. Zamieszkuje krainę palearktyczną od Półwyspu Iberyjskiego po Syberię i Azję Środkową.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1844 roku przez Franza Xavera Fiebera jako Zosmenus variabile[1].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pluskwiak o ciele długości od 2,25 do 2,9 mm. Ubarwienie miewa od jasnoszarego przez szarozielone po szarobrązowe i może być ono jednorodne lub brązowo plamkowane, przy czym przedplecze jest zawsze jednobarwne co odróżnia go od P. salsolae. Głowa ma prawie równoległe wyrostki policzkowe o zaokrąglonych wierzchołkach. Czułki mają trzeci człon krótszy niż połowa szerokości ciała, od 1,15 do 1,3 raza dłuższy niż czwarty. Ubarwienie czwartego członu jest przynajmniej u wierzchołka ciemne, pozostałych zaś członów w całości jasne. Przedplecze jest silnie uwypuklone, w części przednio-środkowej zaopatrzone w trzy podłużne żeberka, z których środkowe jest krótkie i słabo zaznaczone. W częściach bocznych przedplecza występują blaszki, które na przedzie są szersze i zaopatrzone w jeden lub dwa szeregi oczek, z tyłu zaś węższe, zawsze z jednym szeregiem oczek. Krawędzie boczne przedplecza mają przebieg sinusoidalny, lekko pośrodku wcięty. Zapiersie jest prostokątne, znacznie dłuższe niż szersze[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten zasiedla stanowiska suche i nasłonecznione, rzadziej wilgotniejsze, jednak zawsze o piaszczystym podłożu. Jest fitofagiem ssącym soki takich roślin jak bebłek błotny, karmnik rozesłany, komosy, połonicznik nagi i solanka kolczysta[2].
Gatunek palearktyczny o rozsiedleniu eurosyberyjskim[2]. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Polski, Białorusi, Ukrainy, Czech, Węgier, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Mołdawii, Bułgarii, Macedonii Północnej, Grecji i europejskiej części Rosji[3][4]. W Azji wykazany został z Syberii[2] i Kazachstanu. Niepewne dane pochodzą z Algierii w Afryce Północnej[4]. W Polsce spotykany był jedynie na południu kraju, a jego jedyne współczesne stwierdzenie pochodzi z Górnego Śląska[5]. Z kolei na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek krytycznie zagrożony wymarciem (CR)[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ F.X. Fieber: Entomologische Monographien. Leipzig: Verlag von Johann Ambrosius Barth, 1844.
- ↑ a b c d Barbara Lis. Płaszczyńcowate – Piesmatidae, smukleńcowate – Berytidae, kowalowate – Pyrrhocoridae. „Klucze do oznaczania owadów Polski”. 18 (9), 2007.
- ↑ Parapiesma variabile (Fieber, 1844). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-10-10].
- ↑ a b Pablo M. Dellapé, Thomas J. Henry, David C. Eades: species Parapiesma variabile (Fieber, 1844). [w:] Lygaeoidea Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2021-10-10].
- ↑ Grzegorz Gierlasiński: Parapiesma variabile . Rozmieszczenie. [w:] Pluskwiaki Różnoskrzydłe (Hemiptera: Heteroptera) Polski [on-line]. 2013-2021. [dostęp 2021-10-10].
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.