Pierwiastki drugiego okresu
Pierwiastki drugiego okresu – pierwiastki chemiczne znajdujące się w drugim okresie (rzędzie) układu okresowego pierwiastków. Drugi okres zawiera osiem pierwiastków: lit, beryl, bor, węgiel, azot, tlen, fluor i neon.
Znaczenie i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Niemetale należące do tego okresu są bardzo szeroko rozpowszechnione, należą do nich najważniejsze dla istot żywych budulce materii organicznej (oprócz wodoru): węgiel, azot i tlen. Wchodzą one także w skład wielu kluczowych dla istnienia życia ziemskiego substancji, w tym wody i dwutlenku węgla. Dla kontrastu lit, beryl i bor występują w przyrodzie stosunkowo rzadko. Niewielkie ilości litu i berylu mogły powstać w wyniku pierwotnej nukleosyntezy we wczesnym Wszechświecie, zaś cięższe pierwiastki tego okresu utworzyły się w procesach syntezy jądrowej zachodzącej w gwiazdach.
| Z | Symbol | Nazwa | Właściwości metaliczne | Konfiguracja elektronowa |
|---|---|---|---|---|
| 3 | Li | lit | metal alkaliczny | [He]2s1 |
| 4 | Be | beryl | metal ziem alkalicznych | [He]2s2 |
| 5 | B | bor | półmetal | [He]2s22p1 |
| 6 | C | węgiel | niemetal | [He]2s22p2 |
| 7 | N | azot | niemetal | [He]2s22p3 |
| 8 | O | tlen | niemetal | [He]2s22p4 |
| 9 | F | fluor | niemetal – fluorowiec | [He]2s22p5 |
| 10 | Ne | neon | gaz szlachetny | [He]2s22p6 |
Pierwiastki znajdujące się w okresie[edytuj | edytuj kod]
Lit[edytuj | edytuj kod]
Lit jest najlżejszym i najmniej gęstym spośród metali. Jest także bardzo reaktywny i w przyrodzie występuje tylko w związkach.
Beryl[edytuj | edytuj kod]
Beryl jest stosunkowo reaktywnym metalem wchodzącym w skład wielu minerałów, m.in. berylu i chryzoberylu. Należy do substancji rakotwórczych.
Bor[edytuj | edytuj kod]
Bor jest najlżejszym półmetalem. Należy do mikroelementów niezbędnych dla rozwoju roślin.
Węgiel[edytuj | edytuj kod]
Węgiel jest głównym budulcem związków organicznych, dzięki zdolności do tworzenia stabilnych wiązań między atomami pierwiastka, oraz wielu rozpowszechnionych związków nieorganicznych, jak tlenki węgla lub węglany. Występuje w przyrodzie także w postaci pierwiastkowej, w odmianach alotropowych znacznie różniących się właściwościami: są to przede wszystkim grafit i diament. Węgiel tworzy także naturalne złoża, które są eksploatowane jako paliwa kopalne.
Azot[edytuj | edytuj kod]
Cząsteczkowy azot jest w warunkach standardowych gazem i stanowi główny składnik powietrza. Do jego związków należy amoniak, niezbędne dla ziemskiego życia aminokwasy, a także liczne substancje wykazujące właściwości wybuchowe, jak nitrogliceryna.
Tlen[edytuj | edytuj kod]
Tlen jest reaktywnym, szeroko rozpowszechnionym niemetalem. Cząsteczkowy tlen jest w warunkach standardowych gazem, stanowi drugi główny składnik powietrza. Związki tlenu są także budulcem wielu minerałów skałotwórczych, jest on najbardziej rozpowszechnionym w skorupie ziemskiej pierwiastkiem.
Fluor[edytuj | edytuj kod]
Fluor jest najbardziej elektroujemnym i niezwykle reaktywnym pierwiastkiem, zdolnym do tworzenia związków nawet z częścią gazów szlachetnych. W warunkach standardowych występuje w postaci gazowej.
Neon[edytuj | edytuj kod]
Neon jest gazem szlachetnym, niewchodzącym w reakcje chemiczne. Jest wykorzystywany w lampach neonowych jako źródło światła.