Scymnus ater

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Scymnus ater
Kugelann, 1794
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Rodzina

biedronkowate

Podrodzina

Scymninae

Plemię

Scymnini

Rodzaj

Scymnus

Podrodzaj

Scymnus (Neopullus)

Gatunek

Scymnus (Neopullus) ater

Synonimy
  • Scymnus celer Weise, 1891

Scymnus atergatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję od Półwyspu Iberyjskiego po Rosyjski Daleki Wschód. Bytuje głównie na drzewach i krzewach liściastych, rzadziej na świerkach.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1794 roku przez Johanna Gottlieba Kugelanna[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o owalnym, wydłużonym i stosunkowo spłaszczonym[2] ciele długości od 1 do 1,5 mm[3][2]. Powierzchnię ciała porastają rozproszone, białe szczecinki, które na opadającej części wierzchołka pokryw skierowane są ukośnie i odszwowo, co odróżnia go od podobnego skulika przędziorkowca[3][2].

Głowa ma ubarwienie czarne z brunatnożółtymi narządami gębowymi[2] i drobno punktowaną powierzchnię[3]. Krótkie czułki[2] zbudowane są z 11 członów i mają brązowe ubarwienie[3]. Przedplecze jest czarne[3], czasem z lekko rozjaśnionym przednim brzegiem i przednimi kątami. Powierzchnia przedplecza ma silną mikrorzeźbę oraz bardzo drobne i płytkie punktowanie[2]. Barwa tarczki jest czarna. Pokrywy są w całości czarno ubarwione[3][2] i mają bardzo dobrze zaznaczone guzy barkowe. Punktowanie pokryw jest dwojakie; punkty duże są dość silne, głębokie i mocno rozproszone, punkty małe są zaś płytkie i mają dwukrotnie mniejszą średnicę. Odnóża są ciemnobrunatne do czarniawych[2], tylko stopy, a czasem też golenie są brązowe[3]. Pazurki są u podstawy lekko rozszerzone, ale nierozdwojone. Przedpiersie ma na wyrostku międzybiodrowym dwa żeberka[2]. Na pierwszym z widocznych sternitów odwłoka (pierwszym wentrycie) występują pełne, półokrągłe linie udowe, sięgające łukiem do ⅔ jego długości, a zewnętrznymi końcami do przedniej jego krawędzi[3][2].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad stenotopowy, zasiedlający lasy liściaste, a rzadziej mieszane, zwłaszcza rosnące na pobrzeżach wód. Bytuje głównie na drzewach liściastych, w tym dębach, leszczynach, lipach, wierzbach i drzewach owocowych. Rzadziej spotykany jest na świerkach. Zarówno larwy jak i owady dorosłedrapieżnikami żerującymi na mszycach i czerwcach, w tym Chionaspis salicis. Postacie dorosłe zimują w dziuplach, ściółce, pod ostającą korą i wśród mchów[4][5]. Sporadycznie znajdowane były też w hubach[5].

Gatunek palearktyczny o rozmieszczeniu eurosyberyjskim[4]. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Norwegii, Szwecji, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Grecji oraz europejskiej części Rosji[6]. Dalej na wschód dociera przez Syberię na Rosyjski Daleki Wschód. W Polsce znany jest z nielicznych stanowisk rozproszonych na terenie całego kraju[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. J.G. Kugelann. Verzeichniss der in einigen Gegenden Preussens bis jetzt entdeckten Käfer-Arten, nebst kurzen Nachrichten von denselben. „Neuestes Magazin für die Liebhaber der Entomologie”. 1 (5), s. 513–582, 1794. 
  2. a b c d e f g h i j Ryszard Bielawski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 76 Biedronki - Coccinellidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1959.
  3. a b c d e f g h Andrzej O. Bieńkowski. Key for identification of the ladybirds (Coleoptera: Coccinellidae) of European Russia and the Russian Caucasus (native and alien species). „Zootaxa”. 4472 (2), s. 233–260, 2018. Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.4472.2.2. 
  4. a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 2. „Katalog Fauny Polski”. 23 (13), 1986. 
  5. a b N.B. Nikitsky, А.S. Ukrainsky. The Ladybird Beetles (Coleoptera, Coccinellidae) of Moscow Province. „Entomological Review”. 96 (6), s. 710–735, 2016. ISSN 0013-8738. 
  6. Scymnus (Neopullus) ater Kugelann, 1794. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2022-01-07].