Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2020-12

2020-12-01

Medalistki mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim – zestawienie zawodniczek, które przynajmniej raz zdobyły medal mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim w zawodach kobiet. Pierwsza edycja mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim odbyła się w 1931 roku w szwajcarskim Mürren. W latach 1948–1980 medalistki igrzysk olimpijskich w narciarstwie alpejskim automatycznie zostawały medalistkami mistrzostw świata. W latach 1931–2019 rozegrano łącznie 191 konkurencji mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim kobiet, w tym mieszane zawody drużynowe. Najczęściej w konkurencjach kobiet na podium stawały reprezentantki Austrii, w dorobku których jest 138 medali – 43 złote, 49 srebrnych i 46 brązowych. Drugie miejsce w klasyfikacji wszech czasów zajmuje Szwajcaria – 88 medali – 33 złote, 33 srebrne i 22 brązowe, a trzecie Niemcy – 77 medali – 26 złotych, 23 srebrne i 28 brązowych. Najbardziej utytułowaną alpejką podczas mistrzostw świata jest Christl Cranz, która w latach 1934–1939 wywalczyła 15 medali – 12 złotych i 3 srebrne. Drugie miejsce w klasyfikacji indywidualnej zajmuje Marielle Goitschel, która zdobyła 11 medali – 7 złotych i 4 srebrne, a trzecie Anja Pärson – 13 medali, w tym 7 złotych, 2 srebrne i 4 brązowe. Czytaj więcej…

2020-12-02

Dirt – drugi album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, opublikowany 29 września 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Procesem produkcji zajął się Dave Jerden. Sesja nagraniowa trwała od kwietnia do lipca 1992 roku w One on One Recording w Los Angeles oraz Eldorado Recording Studios w Burbank. Dirt demonstruje ewoluujący styl muzyczny zespołu, cechujący się mrocznym brzmieniem opartym na gitarowych riffach. Utwory są w głównej mierze autorstwa Layne’a Staleya i Jerry’ego Cantrella. Motywem przewodnim płyty jest walka z uzależnieniem narkotykowym. Album uzyskał w większości entuzjastyczne recenzje ze strony krytyków. W 1993 roku został wyróżniony nominacją do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance with Vocal. Współcześnie uznawany jest przez dziennikarzy muzycznych za opus magnum wydane w złotej erze subkultury grunge’owej. Dirt pozostaje najlepiej sprzedającym się wydawnictwem w dyskografii Alice in Chains. W 2000 roku Dirt otrzymał od zrzeszenia amerykańskich wydawców muzyki Recording Industry Association of America certyfikat 4-krotnej platyny po przekroczeniu progu 4 milionów sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych. Czytaj więcej…

2020-12-03

Fairey Battle – brytyjski lekki samolot bombowy, skonstruowany w 1936 roku w wytwórni Fairey Aviation. Jednosilnikowy trzymiejscowy dolnopłat o konstrukcji metalowej z chowanym podwoziem. Używany bojowo w początkowym okresie II wojny światowej, głównie przez brytyjskie lotnictwo RAF. Samoloty te były masowo używane jako dzienne bombowce podczas kampanii francuskiej w 1940 roku, ponosząc duże straty, po czym zostały przesunięte do działań nocnych i szkolenia. W 1939 roku były przewidziane na wyposażenie lotnictwa polskiego, lecz nie zostały dostarczone przed wybuchem wojny, natomiast stanowiły następnie pierwsze wyposażenie polskich dywizjonów bombowych formowanych w Wielkiej Brytanii. Używane też przez lotnictwo belgijskie, greckie, tureckie i południowoafrykańskie. Wycofane ze służby operacyjnej po 1941 roku, pozostały masowo używane do szkolenia załóg do końca wojny, także w Kanadzie i oraz Australii. Czytaj więcej…

2020-12-04

Szabat – w judaizmie siódmy, ostatni dzień tygodnia (hebr. ‏jom ha-szwii‎), będący wg kalendarza żydowskiego dniem wypoczynku. Jest dniem świątecznym, stanowiącym pamiątkę cyklu stworzenia świata oraz wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu. Trwa od zachodu słońca w piątek, do prawie godziny po zachodzie słońca w sobotni wieczór. Szczegółowe zasady obchodzenia szabatu zostały opisane w Misznajot Szabat – traktacie zawartym w Moed, drugim z sześciu porządków Miszny. Traktat przedstawia między innymi 39 głównych kategorii czynności, których wykonywanie jest podczas szabatu zakazane. W obrębie poszczególnych odłamów judaizmu występują pewne różnice zdań w sprawie spełniania wymogów szabatowych. Podstawowym wyznacznikiem prawowitego spełniania szabatu jest Oneg Szabat, akt spełnienia nakazu simchy, który w kulturze żydowskiej ma szczególne znaczenie. Szabat jest najważniejszym świętem w judaizmie, jedynym świętem rytualnym, które wynika wprost z Dekalogu. Czytaj więcej…

2020-12-05

Chorwacja na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – reprezentacja Chorwacji na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 w Vancouver liczyła 18 sportowców, w tym 11 mężczyzn oraz 7 kobiet i miała swoich przedstawicieli w 4, spośród wszystkich 15 sportów, a medale zdobywała w 2 dyscyplinach. Chorwaci wywalczyli łącznie 3 medale – 2 srebrne i brązowy. Chorążym na ceremonii otwarcia był biathlonista Jakov Fak, dla którego były to pierwsze igrzyska. Najmłodszą reprezentantką Chorwacji była 18-letnia narciarka alpejska Tea Palić, a najstarszym 48-letni bobsleista Ivan Šola. Dzięki startowi w Vancouver, Šola stał się także najstarszym reprezentantem Chorwacji w historii jej startów na igrzyskach olimpijskich. Najlepszym zawodnikiem reprezentacji Chorwacji był Ivica Kostelić. Narciarz alpejski zdobył dwa srebrne medale, w konkurencjach superkombinacji i slalomu mężczyzn. Medal dla reprezentacji Chorwacji wywalczył także biathlonista Jakov Fak. Wszyscy reprezentanci Chorwacji podczas trwania igrzysk zostali zakwaterowani w wiosce olimpijskiej w Whistler. Czytaj więcej…

2020-12-06

Lokator – brytyjski niemy dreszczowiec kryminalny z 1927 roku w reżyserii Alfreda Hitchcocka. Został zrealizowany na podstawie scenariusza autorstwa Eliota Stannarda, będącego adaptacją opublikowanej w 1913 roku bestsellerowej powieści The Lodger pióra Marie Belloc Lowndes. Akcja filmu rozgrywa się w londyńskiej dzielnicy Bloomsbury, w czasach seryjnych, cotygodniowych morderstw. Pewnego wieczora w domu pani Bunting zjawia się tajemniczy nieznajomy, chcący wynająć pokój. Film Hitchcocka uzyskał w większości pochlebne recenzje ze strony krytyków oraz został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność, stając się pierwszym komercyjnym sukcesem w dorobku reżysera. Współcześnie Lokator uznawany jest za jeden z kluczowych obrazów, który w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju i ukształtowania dreszczowca jako gatunku filmowego. Określany mianem „pierwszego prawdziwie Hitchcockowskiego filmu”, który zapoczątkował charakterystyczny suspensowy styl reżysera. Główną inspiracją do realizacji Lokatora była historia seryjnego mordercy Kuby Rozpruwacza, któremu przypisuje się morderstwa jedenastu kobiet w londyńskiej dzielnicy Whitechapel w latach 1888–1891. Czytaj więcej…

2020-12-07

Dąbrówka Mała – historyczna część oraz jednostka pomocnicza Katowic, położona w północno-wschodniej części miasta, nad Brynicą. Jednostka ta poza samą Dąbrówką Małą składa się z jej dawnych przysiółków i kolonii: Starego Czekaja, Nowego Czekaja, Kolonii Norma oraz Kolonii Pniaki, a także z osiedla Konstantego Michalskiego. Początki Dąbrówki Małej sięgają XV wieku. Należała wówczas do księstwa siewierskiego. Dynamiczny rozwój miejscowości nastąpił w drugiej połowie XIX wieku wraz z powstaniem tu zakładów górniczych i hut, co spowodowało szybki wzrost liczby ludności. Od 1945 roku wieś tworzyła odrębną gminę, w 1951 roku roku weszła w skład miasta Szopienice. Wraz z nim w 1960 roku włączono ją do Katowic. Zabudowę Dąbrówki Małej stanowią w głównie kamienice i familoki, wzniesione przy istniejących kopalniach i hutach z przeznaczeniem dla pracowników i ich rodzin. Obok nich powstały osiedla mieszkaniowe z tzw. wielkiej płyty, wybudowane w latach 60. i 70. XX wieku. Dąbrówkę Małą otacza ważny szlak komunikacyjny – droga ekspresowa nr 86 oraz rzeka Brynica. W 2007 roku jednostka liczyła 5411 mieszkańców – 1,7% ludności Katowic. Czytaj więcej…

2020-12-08

Medalistki mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim – zestawienie zawodniczek, które przynajmniej raz zdobyły medal mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim w zawodach kobiet. Pierwsza edycja mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim odbyła się w 1931 roku w szwajcarskim Mürren. W latach 1948–1980 medalistki igrzysk olimpijskich w narciarstwie alpejskim automatycznie zostawały medalistkami mistrzostw świata. W latach 1931–2019 rozegrano łącznie 191 konkurencji mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim kobiet, w tym mieszane zawody drużynowe. Najczęściej w konkurencjach kobiet na podium stawały reprezentantki Austrii, w dorobku których jest 138 medali – 43 złote, 49 srebrnych i 46 brązowych. Drugie miejsce w klasyfikacji wszech czasów zajmuje Szwajcaria – 88 medali – 33 złote, 33 srebrne i 22 brązowe, a trzecie Niemcy – 77 medali – 26 złotych, 23 srebrne i 28 brązowych. Najbardziej utytułowaną alpejką podczas mistrzostw świata jest Christl Cranz, która w latach 1934–1939 wywalczyła 15 medali – 12 złotych i 3 srebrne. Drugie miejsce w klasyfikacji indywidualnej zajmuje Marielle Goitschel, która zdobyła 11 medali – 7 złotych i 4 srebrne, a trzecie Anja Pärson – 13 medali, w tym 7 złotych, 2 srebrne i 4 brązowe. Czytaj więcej…

2020-12-09

Dirt – drugi album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, opublikowany 29 września 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Procesem produkcji zajął się Dave Jerden. Sesja nagraniowa trwała od kwietnia do lipca 1992 roku w One on One Recording w Los Angeles oraz Eldorado Recording Studios w Burbank. Dirt demonstruje ewoluujący styl muzyczny zespołu, cechujący się mrocznym brzmieniem opartym na gitarowych riffach. Utwory są w głównej mierze autorstwa Layne’a Staleya i Jerry’ego Cantrella. Motywem przewodnim płyty jest walka z uzależnieniem narkotykowym. Album uzyskał w większości entuzjastyczne recenzje ze strony krytyków. W 1993 roku został wyróżniony nominacją do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance with Vocal. Współcześnie uznawany jest przez dziennikarzy muzycznych za opus magnum wydane w złotej erze subkultury grunge’owej. Dirt pozostaje najlepiej sprzedającym się wydawnictwem w dyskografii Alice in Chains. W 2000 roku Dirt otrzymał od zrzeszenia amerykańskich wydawców muzyki Recording Industry Association of America certyfikat 4-krotnej platyny po przekroczeniu progu 4 milionów sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych. Czytaj więcej…

2020-12-10

Fairey Battle – brytyjski lekki samolot bombowy, skonstruowany w 1936 roku w wytwórni Fairey Aviation. Jednosilnikowy trzymiejscowy dolnopłat o konstrukcji metalowej z chowanym podwoziem. Używany bojowo w początkowym okresie II wojny światowej, głównie przez brytyjskie lotnictwo RAF. Samoloty te były masowo używane jako dzienne bombowce podczas kampanii francuskiej w 1940 roku, ponosząc duże straty, po czym zostały przesunięte do działań nocnych i szkolenia. W 1939 roku były przewidziane na wyposażenie lotnictwa polskiego, lecz nie zostały dostarczone przed wybuchem wojny, natomiast stanowiły następnie pierwsze wyposażenie polskich dywizjonów bombowych formowanych w Wielkiej Brytanii. Używane też przez lotnictwo belgijskie, greckie, tureckie i południowoafrykańskie. Wycofane ze służby operacyjnej po 1941 roku, pozostały masowo używane do szkolenia załóg do końca wojny, także w Kanadzie i oraz Australii. Czytaj więcej…

2020-12-11

Szabat – w judaizmie siódmy, ostatni dzień tygodnia (hebr. ‏jom ha-szwii‎), będący wg kalendarza żydowskiego dniem wypoczynku. Jest dniem świątecznym, stanowiącym pamiątkę cyklu stworzenia świata oraz wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu. Trwa od zachodu słońca w piątek, do prawie godziny po zachodzie słońca w sobotni wieczór. Szczegółowe zasady obchodzenia szabatu zostały opisane w Misznajot Szabat – traktacie zawartym w Moed, drugim z sześciu porządków Miszny. Traktat przedstawia między innymi 39 głównych kategorii czynności, których wykonywanie jest podczas szabatu zakazane. W obrębie poszczególnych odłamów judaizmu występują pewne różnice zdań w sprawie spełniania wymogów szabatowych. Podstawowym wyznacznikiem prawowitego spełniania szabatu jest Oneg Szabat, akt spełnienia nakazu simchy, który w kulturze żydowskiej ma szczególne znaczenie. Szabat jest najważniejszym świętem w judaizmie, jedynym świętem rytualnym, które wynika wprost z Dekalogu. Czytaj więcej…

2020-12-12

Chorwacja na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – reprezentacja Chorwacji na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 w Vancouver liczyła 18 sportowców, w tym 11 mężczyzn oraz 7 kobiet i miała swoich przedstawicieli w 4, spośród wszystkich 15 sportów, a medale zdobywała w 2 dyscyplinach. Chorwaci wywalczyli łącznie 3 medale – 2 srebrne i brązowy. Chorążym na ceremonii otwarcia był biathlonista Jakov Fak, dla którego były to pierwsze igrzyska. Najmłodszą reprezentantką Chorwacji była 18-letnia narciarka alpejska Tea Palić, a najstarszym 48-letni bobsleista Ivan Šola. Dzięki startowi w Vancouver, Šola stał się także najstarszym reprezentantem Chorwacji w historii jej startów na igrzyskach olimpijskich. Najlepszym zawodnikiem reprezentacji Chorwacji był Ivica Kostelić. Narciarz alpejski zdobył dwa srebrne medale, w konkurencjach superkombinacji i slalomu mężczyzn. Medal dla reprezentacji Chorwacji wywalczył także biathlonista Jakov Fak. Wszyscy reprezentanci Chorwacji podczas trwania igrzysk zostali zakwaterowani w wiosce olimpijskiej w Whistler. Czytaj więcej…

2020-12-13

Lokator – brytyjski niemy dreszczowiec kryminalny z 1927 roku w reżyserii Alfreda Hitchcocka. Został zrealizowany na podstawie scenariusza autorstwa Eliota Stannarda, będącego adaptacją opublikowanej w 1913 roku bestsellerowej powieści The Lodger pióra Marie Belloc Lowndes. Akcja filmu rozgrywa się w londyńskiej dzielnicy Bloomsbury, w czasach seryjnych, cotygodniowych morderstw. Pewnego wieczora w domu pani Bunting zjawia się tajemniczy nieznajomy, chcący wynająć pokój. Film Hitchcocka uzyskał w większości pochlebne recenzje ze strony krytyków oraz został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność, stając się pierwszym komercyjnym sukcesem w dorobku reżysera. Współcześnie Lokator uznawany jest za jeden z kluczowych obrazów, który w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju i ukształtowania dreszczowca jako gatunku filmowego. Określany mianem „pierwszego prawdziwie Hitchcockowskiego filmu”, który zapoczątkował charakterystyczny suspensowy styl reżysera. Główną inspiracją do realizacji Lokatora była historia seryjnego mordercy Kuby Rozpruwacza, któremu przypisuje się morderstwa jedenastu kobiet w londyńskiej dzielnicy Whitechapel w latach 1888–1891. Czytaj więcej…

2020-12-14

Dąbrówka Mała – historyczna część oraz jednostka pomocnicza Katowic, położona w północno-wschodniej części miasta, nad Brynicą. Jednostka ta poza samą Dąbrówką Małą składa się z jej dawnych przysiółków i kolonii: Starego Czekaja, Nowego Czekaja, Kolonii Norma oraz Kolonii Pniaki, a także z osiedla Konstantego Michalskiego. Początki Dąbrówki Małej sięgają XV wieku. Należała wówczas do księstwa siewierskiego. Dynamiczny rozwój miejscowości nastąpił w drugiej połowie XIX wieku wraz z powstaniem tu zakładów górniczych i hut, co spowodowało szybki wzrost liczby ludności. Od 1945 roku wieś tworzyła odrębną gminę, w 1951 roku roku weszła w skład miasta Szopienice. Wraz z nim w 1960 roku włączono ją do Katowic. Zabudowę Dąbrówki Małej stanowią w głównie kamienice i familoki, wzniesione przy istniejących kopalniach i hutach z przeznaczeniem dla pracowników i ich rodzin. Obok nich powstały osiedla mieszkaniowe z tzw. wielkiej płyty, wybudowane w latach 60. i 70. XX wieku. Dąbrówkę Małą otacza ważny szlak komunikacyjny – droga ekspresowa nr 86 oraz rzeka Brynica. W 2007 roku jednostka liczyła 5411 mieszkańców – 1,7% ludności Katowic. Czytaj więcej…

2020-12-15

Medalistki mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim – zestawienie zawodniczek, które przynajmniej raz zdobyły medal mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim w zawodach kobiet. Pierwsza edycja mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim odbyła się w 1931 roku w szwajcarskim Mürren. W latach 1948–1980 medalistki igrzysk olimpijskich w narciarstwie alpejskim automatycznie zostawały medalistkami mistrzostw świata. W latach 1931–2019 rozegrano łącznie 191 konkurencji mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim kobiet, w tym mieszane zawody drużynowe. Najczęściej w konkurencjach kobiet na podium stawały reprezentantki Austrii, w dorobku których jest 138 medali – 43 złote, 49 srebrnych i 46 brązowych. Drugie miejsce w klasyfikacji wszech czasów zajmuje Szwajcaria – 88 medali – 33 złote, 33 srebrne i 22 brązowe, a trzecie Niemcy – 77 medali – 26 złotych, 23 srebrne i 28 brązowych. Najbardziej utytułowaną alpejką podczas mistrzostw świata jest Christl Cranz, która w latach 1934–1939 wywalczyła 15 medali – 12 złotych i 3 srebrne. Drugie miejsce w klasyfikacji indywidualnej zajmuje Marielle Goitschel, która zdobyła 11 medali – 7 złotych i 4 srebrne, a trzecie Anja Pärson – 13 medali, w tym 7 złotych, 2 srebrne i 4 brązowe. Czytaj więcej…

2020-12-16

Dirt – drugi album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, opublikowany 29 września 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Procesem produkcji zajął się Dave Jerden. Sesja nagraniowa trwała od kwietnia do lipca 1992 roku w One on One Recording w Los Angeles oraz Eldorado Recording Studios w Burbank. Dirt demonstruje ewoluujący styl muzyczny zespołu, cechujący się mrocznym brzmieniem opartym na gitarowych riffach. Utwory są w głównej mierze autorstwa Layne’a Staleya i Jerry’ego Cantrella. Motywem przewodnim płyty jest walka z uzależnieniem narkotykowym. Album uzyskał w większości entuzjastyczne recenzje ze strony krytyków. W 1993 roku został wyróżniony nominacją do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance with Vocal. Współcześnie uznawany jest przez dziennikarzy muzycznych za opus magnum wydane w złotej erze subkultury grunge’owej. Dirt pozostaje najlepiej sprzedającym się wydawnictwem w dyskografii Alice in Chains. W 2000 roku Dirt otrzymał od zrzeszenia amerykańskich wydawców muzyki Recording Industry Association of America certyfikat 4-krotnej platyny po przekroczeniu progu 4 milionów sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych. Czytaj więcej…

2020-12-17

Apostoł Pawieł – statek pasażersko-towarowy, bocznokołowy parowiec zbudowany dla rosyjskiego przedsiębiorstwa żeglugowego. Budowany był w szkockim Greenock przez firmę Grangemouth and Greenock Dockyard. Statek wodowano i ukończono w 1906 roku. W czasie I wojny światowej zarekwirowany na potrzeby Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego i przekształcony w trałowiec. W 1918 roku przekazany przez bolszewików Czerwonym Finom, zdobyty przez Białych i sprzedany Estonii. W Eesti merejõud otrzymał imię „Ristna”. Wraz z pozostałymi estońskimi jednostkami przejęty przez ZSRR w 1940 roku. Przetrwał II wojnę światową, występował w radzieckich filmach. Statek zakończył służbę 24 grudnia 1955 roku, a w kwietniu 1956 roku został przekazana do oddziału administracyjnego. W 1957 roku okręt rozbrojono. Jednostka miała jeszcze 20 lipca w trafić w ręce leningradzkiego Komsomołu, po czym według części źródeł miała być wypożyczana przez studio Lenfilm. Okręt zezłomowano na początku 1958 roku w Gławwtorczermiecie. Czytaj więcej…

2020-12-18

Szabat – w judaizmie siódmy, ostatni dzień tygodnia (hebr. ‏jom ha-szwii‎), będący wg kalendarza żydowskiego dniem wypoczynku. Jest dniem świątecznym, stanowiącym pamiątkę cyklu stworzenia świata oraz wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu. Trwa od zachodu słońca w piątek, do prawie godziny po zachodzie słońca w sobotni wieczór. Szczegółowe zasady obchodzenia szabatu zostały opisane w Misznajot Szabat – traktacie zawartym w Moed, drugim z sześciu porządków Miszny. Traktat przedstawia między innymi 39 głównych kategorii czynności, których wykonywanie jest podczas szabatu zakazane. W obrębie poszczególnych odłamów judaizmu występują pewne różnice zdań w sprawie spełniania wymogów szabatowych. Podstawowym wyznacznikiem prawowitego spełniania szabatu jest Oneg Szabat, akt spełnienia nakazu simchy, który w kulturze żydowskiej ma szczególne znaczenie. Szabat jest najważniejszym świętem w judaizmie, jedynym świętem rytualnym, które wynika wprost z Dekalogu. Czytaj więcej…

2020-12-19

Chorwacja na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – reprezentacja Chorwacji na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 w Vancouver liczyła 18 sportowców, w tym 11 mężczyzn oraz 7 kobiet i miała swoich przedstawicieli w 4, spośród wszystkich 15 sportów, a medale zdobywała w 2 dyscyplinach. Chorwaci wywalczyli łącznie 3 medale – 2 srebrne i brązowy. Chorążym na ceremonii otwarcia był biathlonista Jakov Fak, dla którego były to pierwsze igrzyska. Najmłodszą reprezentantką Chorwacji była 18-letnia narciarka alpejska Tea Palić, a najstarszym 48-letni bobsleista Ivan Šola. Dzięki startowi w Vancouver, Šola stał się także najstarszym reprezentantem Chorwacji w historii jej startów na igrzyskach olimpijskich. Najlepszym zawodnikiem reprezentacji Chorwacji był Ivica Kostelić. Narciarz alpejski zdobył dwa srebrne medale, w konkurencjach superkombinacji i slalomu mężczyzn. Medal dla reprezentacji Chorwacji wywalczył także biathlonista Jakov Fak. Wszyscy reprezentanci Chorwacji podczas trwania igrzysk zostali zakwaterowani w wiosce olimpijskiej w Whistler. Czytaj więcej…

2020-12-20

Lokator – brytyjski niemy dreszczowiec kryminalny z 1927 roku w reżyserii Alfreda Hitchcocka. Został zrealizowany na podstawie scenariusza autorstwa Eliota Stannarda, będącego adaptacją opublikowanej w 1913 roku bestsellerowej powieści The Lodger pióra Marie Belloc Lowndes. Akcja filmu rozgrywa się w londyńskiej dzielnicy Bloomsbury, w czasach seryjnych, cotygodniowych morderstw. Pewnego wieczora w domu pani Bunting zjawia się tajemniczy nieznajomy, chcący wynająć pokój. Film Hitchcocka uzyskał w większości pochlebne recenzje ze strony krytyków oraz został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność, stając się pierwszym komercyjnym sukcesem w dorobku reżysera. Współcześnie Lokator uznawany jest za jeden z kluczowych obrazów, który w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju i ukształtowania dreszczowca jako gatunku filmowego. Określany mianem „pierwszego prawdziwie Hitchcockowskiego filmu”, który zapoczątkował charakterystyczny suspensowy styl reżysera. Główną inspiracją do realizacji Lokatora była historia seryjnego mordercy Kuby Rozpruwacza, któremu przypisuje się morderstwa jedenastu kobiet w londyńskiej dzielnicy Whitechapel w latach 1888–1891. Czytaj więcej…

2020-12-21

Dąbrówka Mała – historyczna część oraz jednostka pomocnicza Katowic, położona w północno-wschodniej części miasta, nad Brynicą. Jednostka ta poza samą Dąbrówką Małą składa się z jej dawnych przysiółków i kolonii: Starego Czekaja, Nowego Czekaja, Kolonii Norma oraz Kolonii Pniaki, a także z osiedla Konstantego Michalskiego. Początki Dąbrówki Małej sięgają XV wieku. Należała wówczas do księstwa siewierskiego. Dynamiczny rozwój miejscowości nastąpił w drugiej połowie XIX wieku wraz z powstaniem tu zakładów górniczych i hut, co spowodowało szybki wzrost liczby ludności. Od 1945 roku wieś tworzyła odrębną gminę, w 1951 roku roku weszła w skład miasta Szopienice. Wraz z nim w 1960 roku włączono ją do Katowic. Zabudowę Dąbrówki Małej stanowią w głównie kamienice i familoki, wzniesione przy istniejących kopalniach i hutach z przeznaczeniem dla pracowników i ich rodzin. Obok nich powstały osiedla mieszkaniowe z tzw. wielkiej płyty, wybudowane w latach 60. i 70. XX wieku. Dąbrówkę Małą otacza ważny szlak komunikacyjny – droga ekspresowa nr 86 oraz rzeka Brynica. W 2007 roku jednostka liczyła 5411 mieszkańców – 1,7% ludności Katowic. Czytaj więcej…

2020-12-22

Medalistki mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim – zestawienie zawodniczek, które przynajmniej raz zdobyły medal mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim w zawodach kobiet. Pierwsza edycja mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim odbyła się w 1931 roku w szwajcarskim Mürren. W latach 1948–1980 medalistki igrzysk olimpijskich w narciarstwie alpejskim automatycznie zostawały medalistkami mistrzostw świata. W latach 1931–2019 rozegrano łącznie 191 konkurencji mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim kobiet, w tym mieszane zawody drużynowe. Najczęściej w konkurencjach kobiet na podium stawały reprezentantki Austrii, w dorobku których jest 138 medali – 43 złote, 49 srebrnych i 46 brązowych. Drugie miejsce w klasyfikacji wszech czasów zajmuje Szwajcaria – 88 medali – 33 złote, 33 srebrne i 22 brązowe, a trzecie Niemcy – 77 medali – 26 złotych, 23 srebrne i 28 brązowych. Najbardziej utytułowaną alpejką podczas mistrzostw świata jest Christl Cranz, która w latach 1934–1939 wywalczyła 15 medali – 12 złotych i 3 srebrne. Drugie miejsce w klasyfikacji indywidualnej zajmuje Marielle Goitschel, która zdobyła 11 medali – 7 złotych i 4 srebrne, a trzecie Anja Pärson – 13 medali, w tym 7 złotych, 2 srebrne i 4 brązowe. Czytaj więcej…

2020-12-23

Dirt – drugi album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, opublikowany 29 września 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Procesem produkcji zajął się Dave Jerden. Sesja nagraniowa trwała od kwietnia do lipca 1992 roku w One on One Recording w Los Angeles oraz Eldorado Recording Studios w Burbank. Dirt demonstruje ewoluujący styl muzyczny zespołu, cechujący się mrocznym brzmieniem opartym na gitarowych riffach. Utwory są w głównej mierze autorstwa Layne’a Staleya i Jerry’ego Cantrella. Motywem przewodnim płyty jest walka z uzależnieniem narkotykowym. Album uzyskał w większości entuzjastyczne recenzje ze strony krytyków. W 1993 roku został wyróżniony nominacją do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance with Vocal. Współcześnie uznawany jest przez dziennikarzy muzycznych za opus magnum wydane w złotej erze subkultury grunge’owej. Dirt pozostaje najlepiej sprzedającym się wydawnictwem w dyskografii Alice in Chains. W 2000 roku Dirt otrzymał od zrzeszenia amerykańskich wydawców muzyki Recording Industry Association of America certyfikat 4-krotnej platyny po przekroczeniu progu 4 milionów sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych. Czytaj więcej…

2020-12-24

Apostoł Pawieł – statek pasażersko-towarowy, bocznokołowy parowiec zbudowany dla rosyjskiego przedsiębiorstwa żeglugowego. Budowany był w szkockim Greenock przez firmę Grangemouth and Greenock Dockyard. Statek wodowano i ukończono w 1906 roku. W czasie I wojny światowej zarekwirowany na potrzeby Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego i przekształcony w trałowiec. W 1918 roku przekazany przez bolszewików Czerwonym Finom, zdobyty przez Białych i sprzedany Estonii. W Eesti merejõud otrzymał imię „Ristna”. Wraz z pozostałymi estońskimi jednostkami przejęty przez ZSRR w 1940 roku. Przetrwał II wojnę światową, występował w radzieckich filmach. Statek zakończył służbę 24 grudnia 1955 roku, a w kwietniu 1956 roku został przekazana do oddziału administracyjnego. W 1957 roku okręt rozbrojono. Jednostka miała jeszcze 20 lipca w trafić w ręce leningradzkiego Komsomołu, po czym według części źródeł miała być wypożyczana przez studio Lenfilm. Okręt zezłomowano na początku 1958 roku w Gławwtorczermiecie. Czytaj więcej…

2020-12-25

Szabat – w judaizmie siódmy, ostatni dzień tygodnia (hebr. ‏jom ha-szwii‎), będący wg kalendarza żydowskiego dniem wypoczynku. Jest dniem świątecznym, stanowiącym pamiątkę cyklu stworzenia świata oraz wyprowadzenia Izraelitów z Egiptu. Trwa od zachodu słońca w piątek, do prawie godziny po zachodzie słońca w sobotni wieczór. Szczegółowe zasady obchodzenia szabatu zostały opisane w Misznajot Szabat – traktacie zawartym w Moed, drugim z sześciu porządków Miszny. Traktat przedstawia między innymi 39 głównych kategorii czynności, których wykonywanie jest podczas szabatu zakazane. W obrębie poszczególnych odłamów judaizmu występują pewne różnice zdań w sprawie spełniania wymogów szabatowych. Podstawowym wyznacznikiem prawowitego spełniania szabatu jest Oneg Szabat, akt spełnienia nakazu simchy, który w kulturze żydowskiej ma szczególne znaczenie. Szabat jest najważniejszym świętem w judaizmie, jedynym świętem rytualnym, które wynika wprost z Dekalogu. Czytaj więcej…

2020-12-26

Chorwacja na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 – reprezentacja Chorwacji na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 w Vancouver liczyła 18 sportowców, w tym 11 mężczyzn oraz 7 kobiet i miała swoich przedstawicieli w 4, spośród wszystkich 15 sportów, a medale zdobywała w 2 dyscyplinach. Chorwaci wywalczyli łącznie 3 medale – 2 srebrne i brązowy. Chorążym na ceremonii otwarcia był biathlonista Jakov Fak, dla którego były to pierwsze igrzyska. Najmłodszą reprezentantką Chorwacji była 18-letnia narciarka alpejska Tea Palić, a najstarszym 48-letni bobsleista Ivan Šola. Dzięki startowi w Vancouver, Šola stał się także najstarszym reprezentantem Chorwacji w historii jej startów na igrzyskach olimpijskich. Najlepszym zawodnikiem reprezentacji Chorwacji był Ivica Kostelić. Narciarz alpejski zdobył dwa srebrne medale, w konkurencjach superkombinacji i slalomu mężczyzn. Medal dla reprezentacji Chorwacji wywalczył także biathlonista Jakov Fak. Wszyscy reprezentanci Chorwacji podczas trwania igrzysk zostali zakwaterowani w wiosce olimpijskiej w Whistler. Czytaj więcej…

2020-12-27

Lokator – brytyjski niemy dreszczowiec kryminalny z 1927 roku w reżyserii Alfreda Hitchcocka. Został zrealizowany na podstawie scenariusza autorstwa Eliota Stannarda, będącego adaptacją opublikowanej w 1913 roku bestsellerowej powieści The Lodger pióra Marie Belloc Lowndes. Akcja filmu rozgrywa się w londyńskiej dzielnicy Bloomsbury, w czasach seryjnych, cotygodniowych morderstw. Pewnego wieczora w domu pani Bunting zjawia się tajemniczy nieznajomy, chcący wynająć pokój. Film Hitchcocka uzyskał w większości pochlebne recenzje ze strony krytyków oraz został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność, stając się pierwszym komercyjnym sukcesem w dorobku reżysera. Współcześnie Lokator uznawany jest za jeden z kluczowych obrazów, który w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju i ukształtowania dreszczowca jako gatunku filmowego. Określany mianem „pierwszego prawdziwie Hitchcockowskiego filmu”, który zapoczątkował charakterystyczny suspensowy styl reżysera. Główną inspiracją do realizacji Lokatora była historia seryjnego mordercy Kuby Rozpruwacza, któremu przypisuje się morderstwa jedenastu kobiet w londyńskiej dzielnicy Whitechapel w latach 1888–1891. Czytaj więcej…

2020-12-28

Dąbrówka Mała – historyczna część oraz jednostka pomocnicza Katowic, położona w północno-wschodniej części miasta, nad Brynicą. Jednostka ta poza samą Dąbrówką Małą składa się z jej dawnych przysiółków i kolonii: Starego Czekaja, Nowego Czekaja, Kolonii Norma oraz Kolonii Pniaki, a także z osiedla Konstantego Michalskiego. Początki Dąbrówki Małej sięgają XV wieku. Należała wówczas do księstwa siewierskiego. Dynamiczny rozwój miejscowości nastąpił w drugiej połowie XIX wieku wraz z powstaniem tu zakładów górniczych i hut, co spowodowało szybki wzrost liczby ludności. Od 1945 roku wieś tworzyła odrębną gminę, w 1951 roku roku weszła w skład miasta Szopienice. Wraz z nim w 1960 roku włączono ją do Katowic. Zabudowę Dąbrówki Małej stanowią w głównie kamienice i familoki, wzniesione przy istniejących kopalniach i hutach z przeznaczeniem dla pracowników i ich rodzin. Obok nich powstały osiedla mieszkaniowe z tzw. wielkiej płyty, wybudowane w latach 60. i 70. XX wieku. Dąbrówkę Małą otacza ważny szlak komunikacyjny – droga ekspresowa nr 86 oraz rzeka Brynica. W 2007 roku jednostka liczyła 5411 mieszkańców – 1,7% ludności Katowic. Czytaj więcej…

2020-12-29

Medalistki mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim – zestawienie zawodniczek, które przynajmniej raz zdobyły medal mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim w zawodach kobiet. Pierwsza edycja mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim odbyła się w 1931 roku w szwajcarskim Mürren. W latach 1948–1980 medalistki igrzysk olimpijskich w narciarstwie alpejskim automatycznie zostawały medalistkami mistrzostw świata. W latach 1931–2019 rozegrano łącznie 191 konkurencji mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim kobiet, w tym mieszane zawody drużynowe. Najczęściej w konkurencjach kobiet na podium stawały reprezentantki Austrii, w dorobku których jest 138 medali – 43 złote, 49 srebrnych i 46 brązowych. Drugie miejsce w klasyfikacji wszech czasów zajmuje Szwajcaria – 88 medali – 33 złote, 33 srebrne i 22 brązowe, a trzecie Niemcy – 77 medali – 26 złotych, 23 srebrne i 28 brązowych. Najbardziej utytułowaną alpejką podczas mistrzostw świata jest Christl Cranz, która w latach 1934–1939 wywalczyła 15 medali – 12 złotych i 3 srebrne. Drugie miejsce w klasyfikacji indywidualnej zajmuje Marielle Goitschel, która zdobyła 11 medali – 7 złotych i 4 srebrne, a trzecie Anja Pärson – 13 medali, w tym 7 złotych, 2 srebrne i 4 brązowe. Czytaj więcej…

2020-12-30

Dirt – drugi album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Alice in Chains, opublikowany 29 września 1992 roku nakładem wytwórni Columbia Records. Procesem produkcji zajął się Dave Jerden. Sesja nagraniowa trwała od kwietnia do lipca 1992 roku w One on One Recording w Los Angeles oraz Eldorado Recording Studios w Burbank. Dirt demonstruje ewoluujący styl muzyczny zespołu, cechujący się mrocznym brzmieniem opartym na gitarowych riffach. Utwory są w głównej mierze autorstwa Layne’a Staleya i Jerry’ego Cantrella. Motywem przewodnim płyty jest walka z uzależnieniem narkotykowym. Album uzyskał w większości entuzjastyczne recenzje ze strony krytyków. W 1993 roku został wyróżniony nominacją do nagrody Grammy w kategorii Best Hard Rock Performance with Vocal. Współcześnie uznawany jest przez dziennikarzy muzycznych za opus magnum wydane w złotej erze subkultury grunge’owej. Dirt pozostaje najlepiej sprzedającym się wydawnictwem w dyskografii Alice in Chains. W 2000 roku Dirt otrzymał od zrzeszenia amerykańskich wydawców muzyki Recording Industry Association of America certyfikat 4-krotnej platyny po przekroczeniu progu 4 milionów sprzedanych egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych. Czytaj więcej…

2020-12-31

Apostoł Pawieł – statek pasażersko-towarowy, bocznokołowy parowiec zbudowany dla rosyjskiego przedsiębiorstwa żeglugowego. Budowany był w szkockim Greenock przez firmę Grangemouth and Greenock Dockyard. Statek wodowano i ukończono w 1906 roku. W czasie I wojny światowej zarekwirowany na potrzeby Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego i przekształcony w trałowiec. W 1918 roku przekazany przez bolszewików Czerwonym Finom, zdobyty przez Białych i sprzedany Estonii. W Eesti merejõud otrzymał imię „Ristna”. Wraz z pozostałymi estońskimi jednostkami przejęty przez ZSRR w 1940 roku. Przetrwał II wojnę światową, występował w radzieckich filmach. Statek zakończył służbę 24 grudnia 1955 roku, a w kwietniu 1956 roku został przekazana do oddziału administracyjnego. W 1957 roku okręt rozbrojono. Jednostka miała jeszcze 20 lipca w trafić w ręce leningradzkiego Komsomołu, po czym według części źródeł miała być wypożyczana przez studio Lenfilm. Okręt zezłomowano na początku 1958 roku w Gławwtorczermiecie. Czytaj więcej…