Wodolubek żółty
| Enochrus melanocephalus | |||
| (Olivier, 1792) | |||
.jpg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Enochrus (Enochrus) | ||
| Gatunek |
wodolubek żółty | ||
| Synonimy | |||
| |||
Wodolubek żółty[1] (Enochrus melanocephalus) – gatunek chrząszcza z rodziny kałużnicowatych i podrodziny Enochrinae. Zamieszkuje zachodnią część Palearktyki.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1792 roku przez Guillaume’a-Antoine’a Oliviera pod nazwą Hydrophilus melanocephalus[2]. W 1808 roku opisany został przez Leonarda Gyllenhaala pod homonimiczną nazwą Hydrophilus bicolor i pod nią wyznaczony został gatunkiem typowym rodzaju Enochrus w 1859 roku przez Carla Gustafa Thomsona[3][4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Chrząszcz o podługowato-owalnym, umiarkowanie wysklepionym ciele długości od 4,2 do 4,8 mm. Głowa jest czarna z parą dużych, żółtych plam przed oczami. Warga górna u samca jest jaśniejsza niż u samicy[5]. Czułki są żółte u podstawy, a czarne w części dalszej[1]. Głaszczki szczękowe są żółte z zaczernionym szczytem ostatniego członu, który to człon jest mniej więcej tak długi jak człon przedostatni[5]. Wyraźnie szersze niż dłuższe[6] przedplecze ma barwę miodowóżółtą, rudożółtą lub brązowawożółtą[5][1], czasem z czterema trudno dostrzegalnymi plamami czarnymi[1]. Jego tylna krawędź jest delikatnie obrzeżona[5]. Tarczka jest w tyle zaostrzona[6]. Ubarwienie pokryw również jest miodowożółte, rudożółte lub brązowawożółte[5], czasem z słabo zaznaczonymi czarnymi plamkami[1]. Rzędy grubszych punktów zaczynają się znacznie przed środkiem długości pokryw i w ich tylnej części jest ich po osiem na każdej. Odnóża przedniej pary mają stopy o dwóch przedwierzchołkowych członach nieco dłuższych niż szerokich. U samca pazurki przednich odnóży są silnie, hakowato zakrzywione. Odwłok ma ostatni z widocznych sternitów opatrzony pośrodku tylnej krawędzi orzęsionym wcięciem[5].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad wodny, zarówno w stadium larwalnym, jak i dorosłym[6]. Rozmieszczony jest od nizin po góry, przy czym na nizinach i pogórzach jest liczniejszy niż wyżej[7]. Zasiedla niewielkie zbiorniki wodne, stałe i okresowe[1], w tym sadzawki, kałuże i glinianki[7].
Gatunek zachodniopalearktyczny, jedyny przedstawiciel podrodzaju nominatywnego w Palearktyce. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Bułgarii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry oraz europejskiej części Rosji, a poza nią z Algierii, Armenii i Izraela[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Enochrus melanocephalus – Wodolubek żółty. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2024-03-23].
- ↑ G.-A. Olivier: Encyclopédie Méthodique. Histoire Naturelle. Insectes. Tome septième. Paris: Panckoucke, 1792, s. 127.
- ↑ Carl G. Thomson: Skandinaviens Coleoptera, synoptiskt bearbetade. Tom. I. Lund: Berlingska Boktryckeriet, 1859, s. 18.
- ↑ a b M. Hansen: Hydrophilidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea – Histeroidea – Staphylinoidea. I. Löbl, A. Smetama (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2004, s. 45–46.
- ↑ a b c d e f Arved Lompe (n. G.A. Lohse): Gattung Enochrus Thoms.. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-03-23].
- ↑ a b c Martin Fikáček: 20. Hydrophilidae Leach, 1815. W: Adam Ślipiński, John F. Lawrence: Australian Beetles. Volume 2. Archostemata, Myxophaga, Adephaga, Polyphaga (part). CSIRO Publishing, 2019, s. 271-350. ISBN 978-0-643-09730-8.
- ↑ a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Adephaga prócz Carabidae, Myxophaga, Polyphaga: Hydrophiloidea. „Katalog Fauny Polski”. 23 (4), 1976.