Ćma pawica

Ćma pawica
Grote Nachtpauwoog
Autor	Vincent van Gogh
Data powstania	1889
Medium	olej na płótnie
Wymiary	33,5 × 24,5 cm
	Miejsce przechowywania
Miejscowość	Amsterdam
Lokalizacja	Muzeum Vincenta van Gogha
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ćma pawica (hol. Grote Nachtpauwoog, ang. Great Peacock Moth) – obraz olejny (nr kat.: F 610, JH 1702) namalowany przez Vincenta van Gogha w maju 1889^[1] podczas jego pobytu w miejscowości Saint-Rémy.

Historia

Vincent van Gogh w liście do brata Theo wspomniał o namalowaniu obrazu ćmy, która napotkał w ogrodzie szpitala w Saint-Rémy i o której sądził, iż była to trupia główka^[a]^[2]

Wczoraj narysowałem bardzo dużą, raczej rzadką ćmę nocną, która jest zwana trupią główką, jej ubarwienie jest zadziwiająco zróżnicowane: czarne, szare, białe, cieniowane i z cętkami z karminu z lekka przechodzące w oliwkową zieleń; jest ona bardzo duża. Aby ją namalować musiałbym ją zabić, szkoda byłoby, ponieważ zwierzak był taki piękny. Wyślę ci jej rysunek z kilkoma rysunkami innych roślin.^[3]

Van Gogh wykonał szczegółowy rysunek ćmy, na podstawie którego w pracowni namalował obraz, umieszczając ćmę na tle obrazków plamistych^[2]. Ćma ta symbolizowała śmierć. Żeby ją dokładnie namalować, artysta musiałby ją zabić. Zamiast tego wykonał szkic przyszłego obrazu, a uniknąwszy zabicia owada (symbolizującego śmierć) stworzył hymn o witalności Stworzenia^[4].

Uwagi

↑ W rzeczywistości była to pawica gruszówka.

Przypisy

↑ Vincent van Gogh Gallery: The Paintings: Great Peacock Moth. [dostęp 2012-02-07]. (ang.).
↑ ^a ^b Van Gogh Museum: Emperor Moth, 1889. [dostęp 2012-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-08)]. (ang.).
↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 776: To Theo van Gogh. Saint-Rémy-de-Provence, on or about Thursday, 23 May 1889.. [dostęp 2012-02-07]. Cytat: J’y ai dessiné hier un tres grand papillon de nuit assez rare qu’on appelle la tête de mort, d’une coloration d’un distingué étonnant: noir, gris, blanc, nuancé et à reflets carminés ou vaguement tournant sur le vert olive; il est très grand. Pour le peindre il aurait fallu le tuer et c’était dommage tellement la bête était belle. Je t’en enverrai le dessin avec quelques autres dessins de plantes. (fr.).
↑ Ingo F. Walther, Rainer Metzger, Michael Hulse (tłum.): Van Gogh: The Complete Paintings. Vol. I & II. Köln: Taschen, 2010, s. 547. ISBN 978-3-8365-2299-1. (ang.).

[2] W rzeczywistości była to pawica gruszówka.

[1] Vincent van Gogh Gallery: The Paintings: Great Peacock Moth. [dostęp 2012-02-07]. (ang.).

[Emperor-3] Van Gogh Museum: Emperor Moth, 1889. [dostęp 2012-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-08)]. (ang.).

[4] Van Gogh Museum, Amsterdam: 776: To Theo van Gogh. Saint-Rémy-de-Provence, on or about Thursday, 23 May 1889.. [dostęp 2012-02-07]. Cytat: J’y ai dessiné hier un tres grand papillon de nuit assez rare qu’on appelle la tête de mort, d’une coloration d’un distingué étonnant: noir, gris, blanc, nuancé et à reflets carminés ou vaguement tournant sur le vert olive; il est très grand. Pour le peindre il aurait fallu le tuer et c’était dommage tellement la bête était belle. Je t’en enverrai le dessin avec quelques autres dessins de plantes. (fr.).

[5] Ingo F. Walther, Rainer Metzger, Michael Hulse (tłum.): Van Gogh: The Complete Paintings. Vol. I & II. Köln: Taschen, 2010, s. 547. ISBN 978-3-8365-2299-1. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

Ogólne	Biografia Chronologia Listy Postimpresjonizm
Rodzina	brat Theo siostra Willemina szwagierka Johanna Andries Bonger reżyser Theo van Gogh
Przyjaciele	Anthon van Rappard Paul Gachet Paul Gauguin Émile Bernard John Peter Russell Eugène Boch Anna Boch Anton Mauve Albert Aurier
Znawcy twórczości	Jacob Baart de la Faille Jan Hulsker
Grupy obrazów	Autoportrety Dwa krzesła Japońszczyzna Słoneczniki Tkacz Wiejskie chaty Wieża starego kościoła w Nuenen
Obrazy	Agostina Segatori siedząca w kawiarni du Tambourin Alejka w Ogrodzie Luksemburskim Alyscamps Arlezjanka Arlezjanka (Pani Ginoux) Autoportret (F 345) Autoportret (F 626) Autoportret (F 627) Autoportret (dedykowany Paulowi Gauguinowi) Autoportret przed sztalugą Autoportret z zabandażowanym uchem Barki z węglem Biały dom w nocy Bzy Chaty kryte strzechą Chaty kryte strzechą pod wzgórzem Cyprysy Cyprysy z dwoma postaciami kobiet Czaszka z palącym się papierosem Czerwona winnica Ćma pawica Dobry Samarytanin Dolina z oraczem widzianym z góry Dom publiczny Dom Vincenta w Arles Domy w Auvers Droga w Auvers po deszczu Droga z cyprysem i gwiazdą Drzewa i poszycie Drzewa oliwne z Alpilles w tle Dwa ścięte słoneczniki Dziecko Marcelle Roulin Dziedziniec szpitala w Arles Dziecko z pomarańczą Fotel Paula Gauguina Gaj oliwny Głowa kobiety z rozpiętymi włosami Gwiaździsta noc Gwiaździsta noc nad Rodanem Irys Irysy Jedzący kartofle Kobieta siedząca przy kołysce Kościół w Auvers Krajobraz górski za szpitalem świętego Pawła Krzesło Vincenta z jego fajką Kwitnące różowe drzewo brzoskwiniowe Kwitnący migdałowiec Kwitnący ogród Kwitnący sad otoczony cyprysami Kwitnący sad z widokiem na Arles La Mousmé Le Moulin de la Galette Łąka w górach: Le Mas de Saint Paul Łodzie rybackie na plaży w Saintes-Maries-de-la-Mer Malarz w drodze do pracy Marguerite Gachet przy pianinie Marguerite Gachet w ogrodzie Martwa natura: deska kreślarska, fajka, cebule i wosk pieczątkarski Martwa natura: wazon z irysami Martwa natura: wazon z pięcioma słonecznikami Martwa natura: wazon ze słonecznikami Martwa natura: wazon z różami Martwa natura z Biblią Martwa natura z francuskimi powieściami i różą Martwa natura z niebieskim emaliowanym dzbankiem do kawy, ceramiką i owocami Matka Roulin ze swym dzieckiem Młyn wodny w Gennep Most Langlois w Arles Most nad Sekwaną w Asnières Naga kobieta leżąca na łóżku Naprawiający drogę Nocna kawiarnia Oddział w szpitalu w Arles Ogrodzone pole ze wschodzącym słońcem Ogród Daubigny’ego Ogród poetów Ogród Szpitala Świętego Pawła Para butów Para zakochanych Pejzaż Auvers w deszczu Pejzaż o zmierzchu Pejzaż wieczorny ze wschodzącym księżycem Pejzaż z przechadzającą się parą i półksiężycem Pejzaż ze śniegiem Piastunka (Augustine Roulin) Pierwsze kroki Pietà Pokój van Gogha w Arles Pole pszenicy przed burzą Pole pszenicy w deszczu Pole pszenicy z białym domem w Auvers Pole pszenicy z cyprysami Pole pszenicy z krukami Pole pszenicy ze skowronkiem Pole pszenicy ze żniwiarzem i słońcem Południe – Odpoczynek od pracy Portret Adeline Ravoux Portret doktora Félixa Reya Portret doktora Gacheta Portret Eugène’a Bocha Portret kobiety z czerwoną wstążką Portret listonosza Józefa Roulina Portret matki artysty Portret Millieta, podporucznika żuawów Portret „Ojca” Tanguy Ratusz w Auvers 14 lipca 1890 Restauracja de la Sirène w Asnières Sala taneczna w Arles Siewca Snopy pszenicy Sosny i mlecze w ogrodzie Szpitala Świętego Pawła Sosny z postacią w ogrodzie Szpitala Świętego Pawła Spacer więźniów Stara wieża pośród pól Stary człowiek w smutku Szachownice cesarskie w miedzianym wazonie Śnieżny krajobraz z Arles w tle Taras kawiarni w nocy Ulica w Saintes-Maries Wazon z cyniami i innymi kwiatami Wejście do parku publicznego w Arles Widok morza w Saintes-Maries Widok morza w Scheveningen Widok na Arles z irysami na pierwszym planie Widok na Vessenots nieopodal Auvers Widok Saintes-Maries Widzowie na arenie w Arles Wierzby o zachodzie słońca Włoszka Wskrzeszenie Łazarza Wspomnienie ogrodu w Etten Zachód słońca koło Montmajour Zachód słońca: pola pszenicy w pobliżu Arles Zielona winnica Zielone pole pszenicy z cyprysem Żniwa w La Crau z Montmajour w tle Żuaw
Akwarele	Dom Vincenta w Arles (Żółty Dom) Łodzie rybackie na plaży Most Langlois w Arles Nocna kawiarnia Żniwa w Prowansji, po lewej Montmajour Żuaw
Rysunki	Dziedziniec szpitala w Arles Gwiaździsta noc Jedzący kartofle Kobieta szyjąca, z dziewczynką La Mousmé Most Langlois w Arles Pole pszenicy z cyprysami Sien Smutek Ulica w Saintes-Maries Żuaw
Akwaforty	Portret doktora Gacheta: mężczyzna z fajką
Obrazy przypisywane van Goghowi	Martwa natura z kuflem piwa i owocami Autoportret z okaleczonym uchem
Kolekcje publiczne	Muzeum Vincenta van Gogha Kröller-Müller Museum Musée d’Orsay
Van Gogh w sztuce	filmy: Pasja życia (1956) Vincent. Życie i twórczość Vincenta van Gogha (1987) Vincent i Theo (1990) Sny (1990) Van Gogh (1991) Twój Vincent (2017) Van Gogh. U bram wieczności (2019)