Przejdź do zawartości

Światowy Związek Pocztowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Światowy Związek Pocztowy[1] (lub Powszechny Związek Pocztowy[2][3])
Union postale universelle
Logotyp / flaga
Mapa
     państwa członkowskie UPU
Język roboczy

francuski,
angielski

Siedziba

Berno

Członkowie

192

sekretarz generalny

Masahiko Meteko

Utworzenie

9 października 1874

Strona internetowa
Fragment oświadczenia rządu RP o ratyfikacji umów ze Światowym Związkiem Pocztowym z 9 listopada 1935
Pomnik UPU w Bernie

Światowy Związek Pocztowy[1] lub Powszechny Związek Pocztowy[2][3] (fr. Union postale universelle, ang. Universal Postal Union, UPU) – organizacja wyspecjalizowana ONZ, z siedzibą w stolicy SzwajcariiBernie.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W wieku XVII i XVIII międzynarodowa wymiana korespondencji była regulowana umowami dwustronnymi, pomiędzy poszczególnymi krajami. W XIX wieku, wraz z rozwojem handlu międzynarodowego, system ten uznano za zbyt skomplikowany, pojawiły się też pierwsze regulacje w poszczególnych krajach. Jako pierwszy zaproponował konkretne regulacje Sir Rowland Hill w 1837, mówiące o konieczności przedpłacania przesyłki, w zależności od masy listu bez uwzględniania dystansu na terenie kraju, podając pomysł zastosowania systemu oznaczania w postaci znaczka pocztowego[4].

Pierwszą próbę ustanowienia regulacji międzynarodowych przesyłek korespondencji podjął zarządzający pocztą USA, gen. Montgomery Blair w 1863 zwołując w Paryżu konferencję, w której uczestniczyło 15 krajów. Na konferencji wypracowano pewne zasadnicze reguły, choć nie osiągnięto porozumienia. Zadania opracowania projektu takiego porozumienia podjął się jeden z wyższych niemieckich urzędników pocztowych, Heinrich von Stephan. Na podstawie przygotowanego przez Stephan’a projektu i na jego wniosek, rząd Szwajcarii zwołał na dzień 15 września 1874 konferencję w Bernie, w której wzięły udział 22 kraje. W dniu 9 października 1874 został podpisany na konferencji Traktat Berneński, powołujący do życia związek pocztowy pod nazwą l’Union générale des postes (fr.) / General Postal Union (ang.), jako jedną z najstarszych organizacji międzynarodowych. Dzień ten obecnie obchodzony jest jako Światowy Dzień Poczty. Związek szybko się rozrastał i w 1878 przemianowany został na Union postale universelle (fr.) / Universal Postal Union (ang.). Organizacją wyspecjalizowaną ONZ związek stał się w 1948[4].

Czasy współczesne

[edytuj | edytuj kod]

Główne zadania UPU to promowanie współpracy międzynarodowej w zakresie usług pocztowych, dbanie o rozwój usług pocztowych oraz pomoc techniczna dla państw, które są jej członkami. UPU ustala również standardy przesyłek pocztowych.

Zgodnie z konwencją podpisaną w 1964 w Wiedniu siedzibą Związku jest Berno. Urzędowym językiem jest język francuski. Język angielski został dodany w roku 1994[5]. Depozytariuszem jest Szwajcarska Rada Związkowa.

Członkami UPU są 192 państwa[6]. Bieżącą działalnością UPU kieruje Rada Administracyjna, w skład której wchodzi 41 przedstawicieli państw członkowskich, wybieranych na organizowanym co 4 lata kongresie[7]. Polska jest członkiem UPU od 1 maja 1919 roku[8][9], a członkiem Rady Administracyjnej była w latach 1984–1994 i 1999–2004 i jest obecnie[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Zgodnie z obowiązującym nazewnictwem w polskim systemie aktów prawnych, patrz: Dzienniki Ustaw - Światowy Związek Pocztowy.
  2. a b Dokumenty, raporty-UNIC na UNIC Warsaw.
  3. a b Powszechny Związek Pocztowy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2010-11-15].
  4. a b Universal Postal Union – About history. Universal Postal Union. [dostęp 2010-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)]. (ang.).
  5. Languages.
  6. Member Countries [online], upu.int [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  7. Congress [online], upu.int [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  8. Tomasz Chronowski: Organizacja Poczty Polskiej w latach 1918–1928. Poczta Polska SA. [dostęp 2010-11-13].
  9. Member Countries [online], upu.int [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  10. Council of Administration [online], upu.int [dostęp 2024-04-26] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]