Airedale terrier
| |
| Inne nazwy |
waterside terrier, bingley terrier (dawne) |
|---|---|
| Kraj patronacki | |
| Wymiary | |
| Wysokość | |
| Masa |
20-25 kg |
| Klasyfikacja | |
| FCI |
Grupa III, Sekcja 1, |
| AKC |
Terrier |
| ANKC |
Grupa 2 – (Terriers) |
| CKC |
Grupa 4 – (Terriers) |
| KC(UK) |
Terrier |
| NZKC |
Terrier |
| UKC |
Grupa 7 – Terrier |
| Wzorce rasy | |
Airedale terrier – jedna z ras psów, należąca do grupy terierów, zaklasyfikowana do sekcji terierów wysokonożnych. Typ wilkowaty[1]. Fakultatywnie podlega próbom pracy[2].
Rys historyczny[edytuj | edytuj kod]
Rasa ta powstała w drugiej połowie XIX wieku ze skrzyżowania otterhounda z wymarłym już czarnym i podpalanym terierem[3]. Początkowo nazywała się waterside terrier, później – bingley terrier, a w końcu zmieniono jej nazwę na obecną, pochodzącą od doliny rzeki Aire w hrabstwie Yorkshire. Dokładnie nie wiadomo jakich ras psów użyto podczas tworzenia airedale terrierów, ale najczęściej wymienia się: otterhounda, black and tan terriera, collie oraz wiele różnych ras terierów.
Zachowanie i charakter[edytuj | edytuj kod]
Psa tej rasy cechuje łatwość uczenia się, duża inteligencja oraz wrodzone zamiłowanie do wody, umiejętność pływania, a nawet nurkowania. Ma wesołe usposobienie, zawsze skory do zabawy. Jest dobrym stróżem i obrońcą. Wymagana konsekwencja we wprowadzaniu nawyków żywieniowych – dorosłe psy często mają niepohamowany apetyt i zjadają drobne przedmioty znalezione na spacerze.
Użytkowość[edytuj | edytuj kod]
Początkowo wykorzystywany podczas polowań na wydry, lecz dzięki swojej wszechstronności sprawdza się w różnych dziedzinach myślistwa. Przy swoim dużym wzroście nie może być jednak norowcem. Podczas obu wojen światowych pracował jako pies sanitarny i łącznościowy, teraz często używany w policji. Z racji spokojnego usposobienia (odziedziczonego prawdopodobnie po Collie) szkoli się je na przewodników dla niewidomych. Oprócz tego airedale terriery doskonale sprawdzają się w psich sportach, wymagających dużej zwinności i posłuszeństwa. Zaliczane do psów obronnych[4].
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Airedale terrier to pies długogłowy. Wielką sztuką w hodowli było uzyskanie tak długiej i wąskiej głowy, a jednocześnie tak solidnego kośćca. Airedale powinien mieć grube, proste nogi, wspaniały korpus, głęboką klatkę piersiową i krótkie lędźwie. Powinien być psem kwadratowym, ale o płynnej górnej linii szyi i tułowia (sylwetka jego nie może być rysowana samymi liniami prostymi). Powinien mieć długą szyję, ale krótki grzbiet. Powinien być mocny, ale jednocześnie nie za szeroki. Jego ogon musi być długi i prosty lub lekko wygięty, pionowo noszony – ale najważniejsze jest wysokie osadzenie. Ideałem jest, gdy ogon jakby "stoi na plecach", a za nim da się jeszcze zarysować zad.
Wymagane jest doskonałe ukątowanie kończyn oraz ich doskonały ruch. Airedale terrier prowadzi w akcji równoległe kończyny wyrzucając je daleko ku przodowi. Jego kłus jest rytmiczny i płynny, a krok odpowiednio długi, choć – jako terier – jest typowym galopenem. Uszy airedale t. nie mogą być ciężkie, "ogarowate", ale rażą także uszy zbyt lekkie, "foksterierowate". Są to małe trójkąty z wyraźną krawędzią załamania. Oczy są małe, ciemne i bystre.
Umaszczenie[edytuj | edytuj kod]
W górnych partiach grzbietu, szyi, ogona i na uszach podpalane czarne lub szare, na reszcie ciała podpalane w rudym odcieniu. Dopuszczalne są małe białe znaczenia na piersi i tzw. osmalenia (ciemne znaczenia) na głowie oraz wokół szyi[5].
Zdrowie i pielęgnacja[edytuj | edytuj kod]
Psy te nie gubią włosów, jednak potrzebują regularnego trymowania. Airedale terrier jest odporny na niekorzystne warunki pogodowe i nie należy do chorowitych ras, a najbardziej typowe dla niego problemy zdrowotne to dysplazja stawów, alergie skórne[6], choroby oczu[7] i skręt żołądka[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. s. 98.
- ↑ Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. s. 132.
- ↑ David Taylor: Księga psów. s. 72-73.
- ↑ Magdalena Nowicka, Agnieszka Boczula: Psy obronne. s. 65 i 66.
- ↑ Izabela Przeczek, Psy rasowe: pochodzenie, rasy, zachowania, s. 195.
- ↑ Izabela Przeczek, Psy rasowe: pochodzenie, rasy, zachowania, s. 194.
- ↑ Redaktor wydania oryginalnego: Paul McGreevy], Pies: poradnik dla miłośników, s. 391.
- ↑ Alderton D., Wybierz psa dla siebie, s. 114.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alderton D., Wybierz psa dla siebie, P. Kozłowski (tłum.), Warszawa: Muza SA, 2011, ISBN 978-83-7495-982-7, OCLC 802562854
- Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2001. ISBN 83-11-09354-7.
- Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. Warszawa: Carta Blanca. Grupa Wydawnicza PWN, 2012. ISBN 978-83-7705-179-5.
- Eva-Maria Krämer Rasy psów, Oficyna Wydawnicza MULTICO Sp. z o.o., Warszawa 2003
- Magdalena Nowicka, Agnieszka Boczula: Psy obronne. Warszawa: Książka i Wiedza, 2001. ISBN 83-05-13030-4.
- [Redaktor wydania oryginalnego: Paul McGreevy]: Pies: poradnik dla miłośników. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2006. ISBN 83-7319-904-7.
- Izabela Przeczek: Psy rasowe: pochodzenie, rasy, zachowania. Warszawa: Wydawnictwo SBM, 2016. ISBN 978-83-8059-273-5.
- David Taylor: Księga psów. Warszawa: Świat Książki, 1995. ISBN 83-7129-102-7.