Brunet wieczorową porą
Gatunek | |
---|---|
Rok produkcji |
1976 |
Data premiery | |
Kraj produkcji | |
Język |
polski |
Czas trwania | |
Reżyseria | |
Scenariusz |
Stanisław Bareja |
Główne role | |
Muzyka | |
Zdjęcia | |
Scenografia | |
Kostiumy | |
Montaż | |
Produkcja |
Stanisław Skubniewski (kierownik produkcji)[3][2] |
Wytwórnia |
Brunet wieczorową porą – polski film fabularny (komedia kryminalna) z 1976 roku w reżyserii Stanisława Barei.
Motywem muzycznym filmu jest przewijająca się w wielu sekwencjach piosenka Cygańska jesień w wykonaniu Anny Jantar, do której muzykę skomponował Waldemar Kazanecki. Autorami tekstu piosenki byli Janusz Kondratowicz i Jonasz Kofta[4].
Tytuł filmu nawiązuje do słów o „spotkaniu z brenetem wieczorową porą” wypowiadanych przez wróżącą Cygankę w powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza Drugie życie doktora Murka (1936)[5].
Opis fabuły
Film jest komedią satyryczną, w której bohater Michał Roman zostaje uwikłany w wiele absurdalnych sytuacji. Niezwykłe przepowiednie Cyganki pojawiającej się w jego domu, których początkowo nie bierze na poważnie, zaczynają się jednak spełniać. Najpoważniej brzmi przepowiednia, że ma zabić bruneta, który wieczorem pojawi się w jego mieszkaniu. Wraz z przyjacielem starają się zapobiec nieuchronnej zbrodni. Aby zapobiec zbliżającemu się nieszczęściu, bohater opuszcza dom. Przeznaczenie jednak go dosięga – wszystko wskazuje na to, że przypadkowo zostaje zabójcą mężczyzny, Dzidka Krępaka, który pojawił się w jego domu. Mimo różnych przeciwności losu bohaterowi udaje się wykryć rzeczywistego mordercę.
Obsada
- Krzysztof Kowalewski – Michał Roman
- Wojciech Pokora – Kowalski, sąsiad Michała Romana
- Janina Traczykówna – Lucyna Barańczak, sąsiadka Michała Romana
- Wiesław Gołas – Kazik Malinowski, przyjaciel Michała Romana
- Bohdan Łazuka – przypadkowo odbierający telefon
- Ryszard Pietruski – Dzidek Krępak z Ciechocinka
- Bożena Dykiel – Anna Roman, żona Michała
- Jan Kobuszewski – kierowca MPO przewożący śnieg
- Józef Nalberczak – kierowca
- Janusz Bylczyński – kierownik sklepu mięsnego
- Jerzy Cnota – mężczyzna w restauracji
- Maria Chwalibóg – sąsiadka Michała Romana
- Zofia Czerwińska – Jola, do której przez pomyłkę zadzwonił Michał Roman
- Andrzej Fedorowicz – pan Jurek, właściciel warsztatu samochodowego
- Stanisław Gawlik – Barańczak, sąsiad Michała Romana
- Zofia Grabińska – Stasiakowa, woźna w muzeum
- Jan Himilsbach – pan Jasio
- Andrzej Chrzanowski – fachowiec z telewizji
- Anna Jaraczówna – sąsiadka Michała Romana
- Juliusz Kalinowski – dziadek
- Jerzy Karaszkiewicz – Stasiek, pijaczek w warsztacie samochodowym
- Mirosława Krajewska – Irena Kowalczyk, siostra Anny Roman
- Emilia Krakowska – nauczycielka w muzeum
- Krystyna Loska – spikerka telewizyjna
- Jolanta Lothe – kasjerka w kinie
- Edward Lach – pijak w autobusie, Wacek
- Marian Łącz – bileter w kinie
- Bogdan Łysakowski – sąsiad Michała Romana
- Krzysztof Majchrzak – widz w kinie
- Zdzisław Maklakiewicz – kustosz muzeum
- Borys Marynowski – milicjant w autobusie
- Marek Nowakowski – „czerwony kapelusz”
- Jerzy Moes – porucznik aresztujący Kowalskiego
- Józef Osławski – taksówkarz
- Tadeusz Pluciński – kierownik restauracji
- Ewa Pokas – dziewczyna w kinie
- Eugeniusz Priwieziencew – mleczarz
- Bogusław Stokowski – pijaczek Zdzisiek
- Jan Suzin – spiker telewizyjny
- Andrzej Szenajch – sąsiad Michała Romana
- Wojciech Zagórski – pracownik centrali telefonicznej, opowiadający o operacji
- Zdzisław Szymborski – kelner Stefan
- Krzysztof Świętochowski – pracownik sklepu przeprowadzający remanent
- Jan Tatarski – praktykant na nauce Jasiu
- Hanna Balińska – półnaga ekspedientka w sklepie spożywczym
- Jan Bareja – chłopak mówiący wierszyk
Przygotowanie scenariusza i realizacja filmu
Konspekt filmu przygotowany został przez Stanisława Bareję, natomiast scenopis powstawał we współpracy ze Stanisławem Tymem, który był autorem większości dialogów i skeczowych scen. Scenopis razem opracowywali w Goławicach, w domu Barei. W trakcie tej pracy między autorami scenariusza doszło do konfliktu. Według Tyma końcowa wersja była niedopracowana, przez co zastąpił on swoje nazwisko pseudonimem Andrzej Kill[6]. W porównaniu z poprzednimi komediami Brunet wieczorową porą jest satyrą wobec rzeczywistości PRL, ukazującą bylejakość, partactwo i chamstwo[7]. Intencją reżysera było, podobnie jak we wcześniejszych komediach (Poszukiwany, poszukiwana, Nie ma róży bez ognia) przeciwstawienie życiowo niespełnionego inteligenta otaczającym go cwaniakom[8].
Do epizodycznych skeczowych scenek, które przeplatają się z główną fabułą filmu, wykorzystano talenty takich aktorów, jak Bohdan Łazuka, Zdzisław Maklakiewicz, Jan Himilsbach, Jan Kobuszewski i Józef Nalberczak[9]. Podobnie jak w innych filmach Barei występowały osoby, które odgrywały samych siebie – prezenterzy telewizyjni Jan Suzin i Krystyna Loska, a role kilku funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej zagrali milicjanci[10].
Odbiór filmu
Barei zarzucano między innymi, że w filmie propaguje pijaństwo (wątek spożywania alkoholu w fabule jest silnie wyeksponowany)[11]. Krytycy filmu byli jednak przychylniejsi reżyserowi w porównaniu z atakami na jego wcześniejsze produkcje. Stanisław Wyszomirski w „Expressie Wieczornym” określił Bareję mianem „najbardziej kontrowersyjnego reżysera w Polsce”. Część krytyków dostrzegała jego intencje ukazania bylejakości i absurdów. W ciągu roku od premiery film obejrzało 970 655 widzów[12].
Przypisy
- ↑ a b Replewicz 2009 ↓, s. 413.
- ↑ a b c Brunet wieczorową porą w bazie filmpolski.pl
- ↑ a b Replewicz 2009 ↓, s. 414.
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 180.
- ↑ Rozdział I, [w:] Tadeusz Dołęga-Mostowicz , Drugie życie doktora Murka .
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 171.
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 172-175.
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 183-184.
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 176.
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 179-180.
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 183.
- ↑ Replewicz 2009 ↓, s. 186.
Bibliografia
- Maciej Replewicz: Stanisław Bareja. Król krzywego zwierciadła. Poznań: Zysk i S-ka, 2009. ISBN 978-83-7506-387-5.
Linki zewnętrzne
- Brunet wieczorową porą w bazie IMDb (ang.)
- Brunet wieczorową porą w bazie Filmweb
- Zdjęcia z filmu Brunet wieczorową porą w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”