Przejdź do zawartości

Zofia Czerwińska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zofia Czerwińska
Ilustracja
Zofia Czerwińska (2017)
Data i miejsce urodzenia

19 marca 1933
Poznań

Data i miejsce śmierci

13 marca 2019
Warszawa

Zawód

aktorka

Lata aktywności

1954–2019

Zespół artystyczny
Teatr Polski w Bielsku-Białej (1957–1958),
Teatr Wybrzeże (1958–1960),
Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie (1960–1961),
Teatr Syrena (1979–2019)
Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Zofia Barbara Czerwińska (ur. 19 marca 1933 w Poznaniu, zm. 13 marca 2019 w Warszawie[1]) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, zdobyła popularność m.in. rolą Zofii Nowosielskiej w serialu telewizyjnym Czterdziestolatek (1975–1978) i Malinowskiej z serialu Świat według Kiepskich (2008–2019).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Odcisk dłoni Zofii Czerwińskiej i łapy jej psa w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach
Czerwińska (2007)
Czerwińska podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (2008)
Grób Czerwińskiej na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie

Była jedynym dzieckiem Mariana (ur. 10 marca 1894, zm. 6 marca 1966) i Anny Urszuli (ur. 24 lipca 1909, zm. 28 października 1999) Czerwińskich[2].

Absolwentka V Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku-Oliwie[3], mieszkała wówczas przy ul. Droszyńskiego 3[4]. Do krakowskiej PWST dostała się, robiąc dobre wrażenie na komisji egzaminacyjnej naśladowaniem stylu Ireny Kwiatkowskiej[5]. Po jej ukończeniu, pod koniec 1957 debiutowała na scenie. W latach 1957–1958 występowała w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej, 1958–1960 w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, 1960–1961 w Teatrze im. Jaracza w Olsztynie. Stała się znana nie tylko z seriali telewizyjnych, w których grała zwykle role komediowe, ale także z estrady, filmu i teatru. Przez kilkanaście lat była aktorką estradową i filmową, od 1979 do 1990 występowała w Teatrze Syrena w Warszawie, a później pojawiała się tam w ramach występów gościnnych[6]. Zamieszkała na warszawskim Powiślu.

Debiutowała rolą barmanki Loli w filmie Pokolenie oraz "Loli", koleżanki Dzidziusia Górkiewicza, w Powstaniu łączniczki "Jagódki" obsługującej centralkę telefoniczną na Mokotowie w filmie Eroica. Dużą popularność zyskała rolą pani Balcerkowej z serialu Alternatywy 4 (1983). Zagrała między innymi w serialu Jerzego Gruzy Czterdziestolatek (1974–1977), następnie Czterdziestolatek. 20 lat później (1993) jako Zofia Nowosielska i kierowniczka pizzerii „Angelo”. Na dużym ekranie kreowała role w komediach Lekarstwo na miłość (1965) jako kelnerka w kawiarni CDT, Rejs (1970) jako uczestniczka rejsu, Poszukiwany, poszukiwana (1972) jako ex-gosposia Karpielów, Miś (1980) w roli Ireny, kandydatki na żonę Ochódzkiego, Och, Karol (1985) jako matka tytułowego bohatera czy Złoto dezerterów (1998) w roli garbuski w hoteliku. W serialu Świat według Kiepskich od 2008 do końca życia wcielała się w postać Wisławy Malinowskiej, ekspedientki ze sklepu monopolowego „U Stasia”. Porównywana była do Zdzisław Maklakiewicza, ponieważ podobnie jak on znacznie lepiej wykonywała swoje role przy restauracyjnym stoliku, niż na scenie[7].

Od dzieciństwa w jej życiu towarzyszyły psy. W czasie powstania warszawskiego pies w służbie gestapo ochronił ją przed kulami i zginął. Wyrażała zdecydowane poparcie w kwestii praw zwierząt i kar za znęcaniem się nad nimi[8]. Jej pies „Dżek” wraz z nią zostawił odcisk łapy w alei gwiazd w Międzyzdrojach[9] i z którym wystąpiła w filmie Wojna żeńsko-męska (2011).

W październiku 2017 wsparła społeczność LGBT, biorąc udział w akcji „Ramię w ramię po równość” Kampanii Przeciw Homofobii[10].

Zmarła po operacji kręgosłupa nad ranem 13 marca 2019, miesiąc po zakończeniu pracy na planie serialu Świat według Kiepskich[11]. 20 marca 2019 została pochowana na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie[12].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

22 grudnia 2008 z rąk podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Tomasza Merty odebrała Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[13].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Filmy fabularne
Rok Tytuł Rola
1954 Pokolenie barmanka Lola
1957 Eroica Lola w Powstaniu telefonistka "Jagódka"
1958 Popiół i diament Lili
1962 Gangsterzy i filantropi bufetowa
1963 Skąpani w ogniu repatriantka
Przygoda noworoczna uczestniczka prywatki
Dwa żebra Adama mieszkanka Godów
1964 Prawo i pięść napastowana
1965 Trzy kroki po ziemi bufetowa
1966 Lekarstwo na miłość kelnerka
Przedświąteczny wieczór barmanka
Piekło i niebo malująca usta
Mocne uderzenie asystentka
1968 Lalka kobieta w piwiarni
Dancing w kwaterze Hitlera turystka
Człowiek z M-3 lokatorka
1969 Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię Apolonia M.
Paragon gola laborantka
Nowy kasjerka w barze mlecznym
1970 Rejs uczestniczka rejsu
Mały kierowniczka
Złote koło barmanka
1971 Trochę nadziei pielęgniarka
System pacjentka
Zabijcie czarną owcę Carbonerowa
Nie lubię poniedziałku urzędniczka
Kłopotliwy gość referentka
Jeszcze słychać śpiew. I rżenie koni... Zofia Misztalówna
1972 Poszukiwany, poszukiwana była gosposia
Poślizg świadek wypadku
Kwiat paproci urzędniczka na poczcie
1973 Przyjęcie na dziesięć osób plus trzy głos Dzidzi
Nagrody i odznaczenia pielęgniarka
Godzina szczytu uczestniczka „pogrzebu"
1975 Strach kobieta
Obrazki z życia ławniczka
1976 Brunet wieczorową porą Jola
Con amore pielęgniarka
Motylem jestem, czyli romans 40-latka Zosia Nowosielska
1977 Sprawa Gorgonowej kobieta na sali sądowej we Lwowie
Sołdaty Swobody właścicielka mieszkania
1978 Wesela nie będzie pielęgniarka informująca Wojtka o śmierci ojca
1979 Wściekły sąsiadka Zawady
Golem babcia klozetowa
1980 Miś Irena
Przed maturą Grzejszczakowa
1981 Chłopiec sąsiadka
Okno sąsiadka
1982 Jeśli się odnajdziemy Zięblińska
1985 Och, Karol matka Karola
Rajska jabłoń ciotka Kwiryny
1987 Sonata marymoncka pasażerka tramwaju
1988 Koniec Helena
1991 Szwedzi w Warszawie sprzątaczka kościelna
Kuchnia polska kobieta w samolocie
Jeszcze tylko ten las kobieta w pociągu
Dziecko szczęścia wychowawczyni w domu małego dziecka
1992 Wielka wsypa dozorczyni
1993 Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza Lola
1998 Sto minut wakacji taksówkarka
Złoto dezerterów garbuska
2002 Pianista baba z zupą
2003 Ubu Król członkini ludu
2009 Złoty środek Wacia
Mniejsze zło kioskarka
2010 Milczenie jest złotem tarociska
2011 Wojna żeńsko-męska staruszka z psem
2012 Kanadyjskie sukienki Stefa
2018 Miłość na Mazurach (Verliebt in Masuren) ciotka Grażyna
Seriale
Rok Tytuł Rola
1966 Wojna domowa pasażerka w trolejbusie (odc. 12)
1968 Przygody psa Cywila pani Jadzia (odc. 1, 2)
19741977 Czterdziestolatek Zosia Nowosielska
1976 Zaklęty dwór

Daleko od szosy

Gągolewska

matka Jadzi, wynajmująca pokój Leszkowi

1977 Lalka Małgorzata Minclowa (odc. 2)
1980 07 zgłoś się barmanka Dzidzia (odc. 13)
1983 Alternatywy 4 Balcerkowa
1988 Rodzina Kanderów pracownica (odc. 2-4)
1993 Czterdziestolatek. 20 lat później Zosia Matusik (wcześniej Nowosielska)
1996 Awantura o Basię aktorka (odc. 12)
1998 Siedlisko Misiakowa
13 posterunek matka Iwonki (odc. 28)
1999 Tygrysy Europy ciotka Jacka
Badziewiakowie teściowa (odc. 11, 17, 18)
2000 Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości Helena Paluch-Rogalska
Na dobre i na złe Figurska (odc. 45)
Dom kuzynka (odc. 22, 23)
2002 Szpital na perypetiach Aniela Nycz (odc. 6)
Miodowe lata Weronika (odc. 103)
2003 Rodzinka Barbara (odc. 4)
2004 Stacyjka Halinka
Sąsiedzi Maryla, siostra cioteczna Bogackiego (odc. 53)
20042009 Plebania listonoszka Gabrysia
2005 Niania dyrektor Rozalia Skowrońska (odc. 11)
Kryminalni Wasiakowa (odc. 23)
Dom niespokojnej starości Dziunia Wysocka
Lokatorzy babcia Poli (odc. 221)
20052007 Codzienna 2 m. 3 Gawlikowa
2006 Dylematu 5 Balcerkowa
Rodzina zastępcza Salomea (odc. 224)
2007 Magda M. 20 lat później Mariola
20082019 Świat według Kiepskich Wisława Malinowska
2009 Synowie kandydatka na kelnerkę (odc. 1)
20092010 Ojciec Mateusz mieszkanka Sandomierza
20102011 Licencja na wychowanie matka Ryszarda
2015 Nie rób scen kosmetyczka Irena (odc. 1)
Na dobre i na złe Łucja (odc. 592)
20172018 Pierwsza miłość Matylda Gruzik

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Nie żyje Zofia Czerwińska. Aktorka miała 85 lat. tvp.info, 13 marca 2019. [dostęp 2019-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-13)]. (pol.).
  2. Pogrzeb Zofii Czerwińskiej. Oklaski po wzruszającej przemowie Szczygła [ZDJĘCIA i WIDEO] - Super Express [online], se.pl [dostęp 2019-03-21].
  3. Maturzyści sprzed 65 lat wrócili do swojej szkoły. gdansk.pl, 10 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-10].
  4. Zofia Czerwińska mieszkała w gdańskiej Oliwie, w willi z floksami (archiwalne zdjęcia). dziennikbaltycki.pl, 16.03.2019. [dostęp 2019-03-17].
  5. Dajbor 2022 ↓, s. 35.
  6. Dajbor 2022 ↓, s. 36.
  7. Dajbor 2022 ↓, s. 29-31.
  8. Dajbor 2022 ↓, s. 31-32.
  9. Kolejne odciski dłoni w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach. Polska Agencja Prasowa. [dostęp 2012-07-07]. (pol.).
  10. Zofia Czerwińska sojuszniczką osób LGBT. „To są dzieci Boga. Co mają zrobić ze swoją miłością?”. wiadomosci.gazeta.pl, 2017-10-05. [dostęp 2018-05-16]. (pol.).
  11. Zofia Czerwińska wiedziała, że umrze. Stan jej zdrowia nie pozostawiał złudzeń - WP Gwiazdy [online], gwiazdy.wp.pl [dostęp 2019-03-15] (pol.).
  12. Miejsce pochówku. [dostęp 2020-05-29].
  13. Jubileusz 90-lecia ZASP. mkidn.gov.pl, 22 grudnia 2008.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]