Cincinnati

Cincinnati
Panorama Cincinnati, widok zza rzeki Ohio, ze wzgórza w parku Devou Park, w mieście Covington w Kentucky
Flaga Cincinnati Pieczęć Cincinnati
Przydomek: Queen City
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Ohio
Hrabstwo	Hamilton
Założono	1778
Zarządzający	City manager
Powierzchnia • całkowita • wód	206,1 km² 4,1 km²
Ludność (2005) • miejscowość • gęstość	331 310 (aglom. 1,5 mln) 7281,3 os./km²
Kod pocztowy	452 (45201 do 45225)
Nr kierunkowy	513
Strefa czasowa Czas letni	UTC-5:00 UTC-4:00
Miasta partnerskie	* Gifu, Japonia Harare, Zimbabwe Charków, Ukraina Liuzhou, Chiny Monachium, Niemcy Nancy, Francja Tajpej, Tajwan
Położenie na mapie Ohio Cincinnati
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Cincinnati
39°08′10″N 84°30′11″W
Mapa Cincinnati
Strona internetowa
Portal Stany Zjednoczone

Cincinnati – miasto w USA, w stanie Ohio. Leży nad rzeką Ohio (na jej północnym brzegu), będącą jednocześnie granicą ze stanem Kentucky. Wraz z przedmieściami, enklawami, zarzecznymi miastami i przedmieściami stanu Kentucky ulokowanymi w hrabstwach Boone, Kenton i Campbell, i przyległym pograniczem stanu Indiana (przede wszystkim Lawrenceburg), ok. 1,5 mln ludności zamieszkuje aglomerację Cincinnati z tendencją wzrostową.

Samo Cincinnati ostatnio wyludniało się (stan sprzed drastycznego wzrostu ceny benzyny w latach 2007–2008). Około 330 tys. ludzi mieszka w jego granicach, dotychczas z tendencją spadkową.

Miasto ma rozwinięty system miejskiej komunikacji autobusowej, jednak dotkliwie brakuje mu transportu szynowego czy systemu kolei podmiejskiej. Prawie wszyscy mieszkańcy jego przedmieść jeżdżą samochodami. Wielu mieszkańców nie wie, że pod ulicami Cincinnati kryją się tunele rozpoczętej w roku 1916 sieci metra. Budowy zaniechano z powodu inflacji, a później wybuchu II wojny światowej. Ogółem powstało ok. 17 kilometrów podziemnych tras, którymi nie przejechał żaden pociąg.

Demografia

Rys ogólny

Nowy gmach Contemporary Arts Center w ścisłym centrum Cincinnati, Sixth Street & Walnut Street, projekt Zahy Hadid (2003)

Miasto słynie z zalesionych, rzekomo siedmiu, wzgórz. Zalesienie jest powszechne, do tego stopnia, ze tworzy swoisty mikroklimat architektoniczny dla nowoczesnych konstrukcji willi na zboczach, pomimo rozprzestrzeniającego się zabudowania o charakterze przedmiejsko-parkingowym.

Cincinnati stanowi centrum kulturalne i naukowe. Ulokowane w granicach miasta lub na jego przedmieściach po drugiej stronie rzeki są m.in. 4 uniwersytety: University of Cincinnati, Xavier University, Thomas Moore College (w Kentucky) i Northern Kentucky University (w Highland Heights także w Kentucky, jego modernistyczny betonowy kampus dostępny w szereg minut bezpośrednio 10-km odcinkiem autostrady międzystanowej nr 471).

Cincinnati ma liczne muzea i galerie sztuki, w tym Cincinnati Art Museum i Contemporary Arts Center. Stanowi centrum muzyki poważnej (Cincinnati Opera, Cincinnati Balet, znana z nagrań i tras koncertowych filharmonia Cincinnati Symphony Orchestra (CSO), zadomowiona w historycznym ceglastym gmachu koncertowym o niepospolicie dobrej akustyce, Cincinnati Music Hall. Jest tu także świetny akustycznie nowo wybudowany za stanowe fundusze kompleks teatralno-muzyczny Aronoff Center, jak i skromniejszy, lecz także akustycznie świetny Patricia Corbett Theatre na kampusie University of Cincinnati. W pobliżu miasta, ma jego wschodniej peryferii, jest ulokowana duża letnia estrada koncertowa z elektronicznie sterowanym nagłośnieniem dla wielotysięcznej widowni rozesłanej przeważnie na murawie, Riverbend. Szereg teatrów działa w mieście i na jego peryferiach, np. Black Box Theatre na kampusie Norhtern Kentucky University w Highland Heights, Kentucky.

Miasto tradycyjnie stanowi lokalne centrum muzyki jazzowej, bluesowej, rockowej, w tym alternatywnej i hip-hopu. Popularna jest piosenkarka soulowa Randy Crawford, o której w albumie Please Don’t Touch były gitarzysta Genesis, Steve’a Hacketta śpiewa że jest rodowitą Cincinnatianką.

W mieście jest znany ogród zoologiczny, m.in. z powodu pomyślnego rozmnażania rzadkich białych tygrysów. Od nich pochodzi (nieco chybione zoologicznie) miano miejscowej drużyny futbolowej, Benglasów. W zoo jest między innymi Centrum Ekspozycji Owadów.

W parku na brzegu rzeki w centrum jest nowe (2006) narodowe muzeum USA opiewające XIX-wiecznych uciekinierów od niewolnictwa i pomagających im abolicjonistów: National Underground Railroad Freedom Center, jako że Cincinnati było jednym z ośrodków tego ruchu.

W leżącym ponad 800 km od morza znajduje się wybudowane w 1999 roku w Newport, miliongalonowe akwarium morskie z 70 instalacjami połączonymi systemem przeźroczystych przewodów Newport Aquarium, będące centrum ochrony i rozmnażania rzadkich gatunków fauny i flory morskiej.

Cincinnati to centrum medyczne całego regionu, ze szczególnym wyróżnieniem uniwersyteckiego szpitala i kliniki przy University of Cincinnati.

W mieście na północ od ścisłego centrum są zachowane całe połacie starszej architektury miejskiej USA (Over-the-Rhine District). Na wschodzie, na szczycie stromego wzgórza, jest ulokowana malownicza dzielnica Mt. Adams,z Cincinnati Art Museum zawierającymi zbiory światowej klasy ceramiki secesyjnej z lat 20. (art deco), Rockwood Pottery.

Cincinnati to znaczący ośrodek kultury i nauki żydowskiej. Znajduje się także seminarium protestanckie z college o profilu duchownym, a także jest siedziba arcybiskupa katolickiego.

Jest to miasto typowo wieloetniczne o nowym elemencie napływowym przeważnie z Meksyku, Ameryki Centralnej i Azji Południowo-Wschodniej. Starą, tradycyjną, grupą byli głównie osadnicy z Niemiec, co sprawiło, że nadal odbywa się corocznie w Cincinnati festyn Oktoberbest. Są znane lokalne mikrobrowary oraz producenci piwa i napojów piwopodobnych ale na szersza skalę. Po mieście jest rozrzucone niewielkie skupisko Polonii. W mieście są duże środowiska LGBT.

Miasto zostało założone w 1788 i od zarania jest powszechnie jest znane jako Queen City (Miasto Królowej). Mark Twain, koneser miast rzecznych (a Cincinnati zawsze takim było, za sprawą goszczenia generacji statków parowych takich jak „Delta Queen” czy „Mississippi Queen”), powiedział: „w Cincinnati wszystko zawsze zdarza się 10 lat później”.

Gospodarka

Zachowana muszla wielkiego dworca kolejowego Union Station Terminal (216 pociągów przyjmowanych lub odprawianych dziennie w latach jego świetności), przykład architektury art déco z 1933, obecnie siedziba 4 muzeów, kina IMAX (typu dome/Omnimax) i od 1991, także ponownie stacja pasażerskiej kolei dalekobieżnej sieci Amtrak. W dalszym planie widoczny jest wąski fragment rozległego torowiska w Cincinnati dla przewozów towarowych i podnóże jednego ze słynnych zalesionych wzgórz miasta

Cincinnati jest ośrodkiem przemysłu chemicznego (siedziba i fabryki koncernu Procter & Gamble), maszynowego (w pobliskim Evendale jest ulokowana fabryka silników lotniczych General Electric, a w enklawie Norwood, fabryka samochodów General Motors), elektrotechnicznego, poligraficznego, spożywczego (siedziba wielkiej regionalnej sieci sklepowej Kroger), alkoholowego, środków transportu (jest tu wielki węzeł kolejowy-towarowy, z rozległym obszarem torowiska, przystanek pasażerskiej kolei dalekobieżnej Amtrak na trasie do Chicago i Nowego Jorku (ongiś wielka muszla gmachu dworca kolejowego z lat 30., Union Station jest obecnie zadomowieniem szeregu muzea), stacja autobusu dalekobieżnego Greyhound; jest to podstawowy węzeł w sieci 4 autostrad międzystanowych: nr 75, nr 71, nr 74, nr 471, z dodatkiem własnej obwodnicy nr 27.

Miasto ma dwa porty lotnicze, w tym osobny, międzynarodowy przesiadkowy port linii lotniczych Delta Airlines, jak i starszy, miejski, obecnie przeznaczony dla potrzeb lotnictwa ogólnego, port lotniczy Cincinnati-Lunken).

Miasto stanowi port nad rzeką Ohio, połączony systemem kanałów z Wielkimi Jeziorami.

W stosunkowym oddaleniu od centrum, z powodu górzystej topografii miasta i okolic, już w stanie Kentucky, populacji Cincinnati i pasażerom tranzytowym całego USA służy międzynarodowy port lotniczy Cincinnati-Northern Kentucky szeregu terminali i trzech równoległych drogach startowych na osi północ-południe, i jednej dodatkowej, ustawionej poprzecznie, na wypadek silnego wiatru z zachodu, co jest raczej niespotykanym pogodowo w Cincinnati, węzeł lotniczy Delta Airlines.

Media

Panorama Cincinnati nocą, widok z miasta Newport w stanie Kentucky, wskroś rzeki Ohio

Gazety

• The Cincinnati Enquirer (dziennik)
• The Cincinnati Post (drugi dziennik miasta, upadły niedawno po 70 latach)

Telewizja

• WLWT Channel 5 (NBC)
• WCPO Channel 9 (ABC, przez wiele lat CBS)
• WKRC Channel 12 (CBS, [przez wiele lat ABC)
• WXIX Channel 19 (Fox)
• WSTR-TV Channel 64 (Warner Bros.)
• WOTH Channel 25 (lokalna)
• WBQC Channel 38 (lokalna)
• WCET Channel 48 (Public Broadcasting System, PBS)

Radio

• WLW AM 700
• WKRP (fikcyjne, słynne z komediowego serialu telewizyjnego WKRP in Cincinnati. Samoaluzja do ang. eufemizmu crap)

Sport

W sezonie wiosenno-letnio-jesiennym, miasto żyje losem i słynie z zawodowej drużyny baseballowej Cincinnati Reds, obecnie grającej na nowym 50 tys. stadionie Great American Ball Park. Redsi są pionierami baseballu; uczestniczyli w oficjalnych rozgrywkach jako jedna z pierwszych drużyn. Często, na otwarcie sezonu baseballowego w kwietniu, do Cincinnati, w celu wykonania ceremonialnego pierwszego narzutu, przyjeżdża prezydent Stanów Zjednoczonych.

Nowy 66 tys. stadion Bengalsów (2000) w centrum Cincinnati, Paul Brown Stadum, zwany lokalnie The Jungle. Covington (Kentucky) widoczne na drugim brzegu rzeki Ohio. W kwietniu nietypowo dla stadionu futbolowego ma tu miejsce turniej szachowy dla ok. 700 szachistów

.

W mieście ma swoją siedzibę drużyna futbolu amerykańskiego – Cincinnati Bengals, która na stadionie Paul Brown Stadium o pojemności 70 tys. osób, zlokalizowanym nad rzeką w centrum miasta odbywa jesienią i zimą swoje rozgrywki. Bengalsi zazwyczaj są jedną z silniejszych drużyn w lidze.

Miasto także pasjonuje się koszykówką uniwersytecką graną w trzech osobnych nowoczesnych halach o 13 tys. do 16 tys. widowniach, na dwu kampusach i jednej w centrum miasta. Sport ten jest w wykonaniu tradycyjnie groźnych w skali krajowej University of Cincinnati Bearcats (dwa mistrzostwa krajowe NCAA, w 1960 i 1961 z udziałem słynnego profesjonalnego koszykarza Oscara Robertsona) i obecnie najlepszego zespołu z całego regionu, Xavier University Musketeers (od paru lat lepsi od bardziej renomowanych drużyn trzech pobliskich uniwersytetów: Kentucky w Lexington, Indiana w Bloomington i Ohio State w Columbus).

W osobnej lidze, dla mniejszych uniwersytetów, grywa Northern Kentucky University Norse, którego koszykarze i koszykarki nie mniej wygrali po tytule narodowym w swojej kategorii (NCAA II Division) lub zagrali w finale, w tym Lady Norse aktualnie bronią mistrzostwa kraju z 2008. W sezonie 2008/2009 NKU zagra po raz pierwszy u siebie w 14 tys. nowo wybudowanej hali na kampusie w Highland Heights, czwartej hali o podobnych gabarytach z kolei w samej metropolii Cincinnati, toteż możliwie niedługo wszystkie trzy miejscowe potęgi koszykarskie będą rywalizować sportowo bezpośrednio, nie tylko XU i UC w corocznym tzw. „Cross-town Shootout”.

Jest tu także drugoligowa drużyna w hokeju na lodzie o często zmienianej nazwie. Miasto ma stosunkowo bogatą historię jako siedziba drużyn profesjonalnych w hokeju na lodzie, czasem nawet po dwie naraz.

Cincinnati Marlins, lokalny amatorski klub pływacki na szczeblu szkoły średniej i uniwersyteckim, trenuje i uprawia zawody na 50-m basenie w miejscowym liceum z widownia na 1000 osób. M.in. Joe Hudepol jest dwukrotnym złotym medalistą igrzysk olimpijskich (Barcelona, Atlanta). Marlini mieli zawodnika czy zawodniczkę w każdej reprezentacji olimpijskiej USA na przestrzeni 1968]–2004. Byli członkowie Marlins ustanowili wiele rekordów USA i świata na przestrzeni lat, zagarniając przy tym w sumie 23 medale olimpijskie (dorobek 25 osób).

W kompleksie tenisowym Lindner Family Tennis Center na kortach twardych rozgrywane są od 1899 roku zawody o nazwie Western & Southern Open o randze ATP World Tour Masters 1000 u mężczyzn i WTA Premier 5 u kobiet.

Tradycyjnie lokalnym zainteresowaniem cieszą się lokalne rozgrywki na szczeblu szkół średnich w szeregu sportów, przede wszystkim w futbolu i koszykówce. Np. nowy 2008 nabytek National Basketball Association, O.J. Mayo grywał w lokalnym liceum, zawsze z kompletem widzów i przy transmisji kablowej telewizji płatnej (Pay Per View).

W sumie, infrastruktura hal widowiskowo-sportowych, stadionów i zaplecza sportowo-hotelowego Cincinnati jest w sumie zbliżona, nawet bez specjalnej rozbudowy, do poziomu miast poprzednio podejmujących letnie igrzyska olimpijskie i przewyższa standard wymagany dla mistrzostw świata w prawie każdej konkurencji.

Polacy w Cincinnati

W mieście działa stowarzyszenie polonijne The Polish-American Society of Greater Cincinnati.

Zobacz też

• Lucjusz Kwinkcjusz Cincinnatus

Linki zewnętrzne

• Strona teatru w Cincinnati (ang.)
• Polacy i polonia w Cincinnati