Droga A1(M)
Droga A1(M), autostrada A1(M) (ang. A1(M) motorway) – oznaczenie czterech oddzielnych odcinków autostrady w Anglii. Każdy z odcinków jest przebudowanym fragmentem drogi A1, głównej osi komunikacyjnej północ-południe, łączącej Londyn – stolicę Anglii – z Edynburgiem – stolicą Szkocji. Pierwszy odcinek, obwodnica Doncaster, został oddany do użytku w 1961 roku i jest jednym z najstarszych fragmentów autostrad w Wielkiej Brytanii[1]. Budowa nowej części A1(M) pomiędzy Leeming i Barton została ukończona 29 marca 2018 roku, rok później niż zakładano z powodu licznych prac archeologicznych. Otwarcie tego odcinka pozwoliło na połączenie fragmentu Barton – Washington z odcinkiem Darrington – Leeming Bar, tworząc najdłuższą sekcję A1(M) i redukując całkowitą liczbę istniejących fragmentów trasy z pięciu do czterech.
Zaproponowano zmianę numeracji A1(M) między Micklefield a Washington na M1. Gdyby plany zostały zrealizowane trasa M1 zostałaby wydłużona na północ[2].
Droga A1(M) pokrywa się z przebiegiem trasy europejskiej E15, nieoznakowanej w Wielkiej Brytanii.
Przegląd[edytuj | edytuj kod]
Większość angielskich odcinków A1 stanowi drogę główną (ang. primary road), drogę dwujezdniową i autostradę. Między Newcastle upon Tyne a Edynburgiem jest drogą krajową posiadającą na przemian jedną i dwie jezdnie. Poniższa tabela stanowi podsumowanie odcinków posiadających parametry autostrady i tych, które nie są traktowane jako autostrada[3]. Odcinki nie będące autostradą nie posiadają numeracji węzłów.
| Oznaczenie | Węzły | Długość | Hrabstwa ceremonialne | Główne miejscowości kierunkowe | |
|---|---|---|---|---|---|
| mile | km | ||||
| A1 | 16,58 | 26,68 | London Hertfordshire |
London | |
| A1(M) | 1–10 | 24,14 | 38,84 | Hertfordshire | Hertford Stevenage |
| A1 | 26,25 | 42,24 | Hertfordshire, Bedfordshire Cambridgeshire |
Bedford, Cambridge, Huntingdon | |
| A1(M) | 13–17 | 12,84 | 20,66 | Cambridgeshire | Peterborough |
| A1 | 72,99 | 117,44 | Cambridgeshire, Rutland Lincolnshire, Nottinghamshire |
Stamford, Grantham Newark on Trent | |
| A1(M) | 34–38 | 15,13 | 24,34 | South Yorkshire | Worksop, Blyth, Doncaster, Rotherham, Barnsley |
| A1 | 7,51 | 12,08 | South Yorkshire West Yorkshire |
Pontefract, Castleford, Wakefield | |
| A1(M) | 40–65 | 93.,27 | 150,10 | West Yorkshire North Yorkshire County Durham Tyne and Wear |
Selby, Leeds, York, Wetherby, Harrogate, Thirsk, Ripon, Catterick, Richmond, Scotch Corner, Darlington, Teesside, Bishop Auckland, Durham, Chester-le-Street, Stanley, Beamish, Birtley, Washington (Sunderland), Gateshead |
| A1 | 128,29 | 206,42 | Northumberland, Berwickshire East Lothian, Edinburgh |
Gateshead, Blaydon, Newcastle-upon-Tyne, Cramlington, Morpeth, Alnwick, Belford, Lindisfarne, Berwick-upon-Tweed, Eyemouth, Dunbar, Haddington, Tranent, Prestonpans, Musselburgh, Edinburgh | |
| 397,00 | 638,78 | ||||
W ciągu trasy z Londynu do Sunderland odcinek o długości 123,33 mil (198,48 km) nie jest klasyfikowany jako autostrada, a pozostałe 145,38 mili (233,96 km) ma parametry autostrady.
Poniżej znajdują się opisy poszczególnych fragmentów autostrady.
South Mimms – Stotfold[edytuj | edytuj kod]
.svg){kind=small}
| |
| Początek drogi | |
|---|---|
| Koniec drogi | |
| Długość |
24 mile / 39 km |
|
| |
Odcinek ten otwierano etapami:
- węzeł 1 – węzeł 2 w 1979 roku,
- węzeł 2 – węzeł 4 w 1986 r.,
- węzeł 4 – węzeł 6 w 1973 r.,
- węzeł 6 – węzeł 8 w 1962 r.,
- węzeł 8 – węzeł 10 w 1967 r.
Lista węzłów[edytuj | edytuj kod]
| Węzły autostrady A1(M) | |||
| km | Wyjazdy w kierunku południowym (jezdnia B) | Węzeł | Wyjazdy w kierunku północnym (jezdnia A) |
| Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Central London | J1 Miejsce obsługi podróżnych |
M25 (M1) Watford, Stansted  , Potters Bar, South MimmsMiejsce obsługi podróżnych South Mimms Pojazdy niedozwolone na autostradach | |
| M25 (M1) Heathrow , Watford, Stansted , Potters BarBarnet A1081 Miejsce obsługi podróżnych South Mimms |
Początek autostrady | ||
| Brak wyjazdu (tylko łącznica wjazdowa) | J2 | Welham Green A1001 | |
| St Albans A414 Welham Green A1001 |
J3 | St Albans A414 Hatfield A1001 | |
| Tunel Hatfield | Tunel | Tunel Hatfield | |
| Hertford A414 Hatfield A1001 Welwyn Garden City A6129 |
J4 | Hertford A414 Welwyn Garden City A6129 | |
| Brak łącznic | J5 | Brak wyjazdu (jedynie łącznica wjazdowa) | |
| Welwyn Garden City, Welwyn A1000 | J6 | Welwyn A1000 | |
| Ware, Stevenage A602 | J7 | Stevenage A602 | |
| Hitchin Stevenage (N) A602 |
J8 | Hitchin Stevenage (N) A602 | |
| Letchworth, Baldock A505 | J9 | Baldock, Letchworth A505 | |
| Początek autostrady | J10 Miejsce obsługi podróżnych |
Stotfold, Shefford A507 Miejsce obsługi podróżnych Baldock | |
| Baldock, Stotfold A507 Miejsce obsługi podróżnych Baldock Pojazdy niedozwolone na autostradach |
Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Alconbury The NORTH, Peterborough A1 | ||
Alconbury – Peterborough[edytuj | edytuj kod]
|
| |
| Początek drogi |
Orton Southgate |
|---|---|
| Koniec drogi | |
| Długość |
13 mil / 21 km |
|
| |
| Zdjęcie | |
_looking_South_-_geograph.org.uk_-_1240153.jpg) A1(M) na wysokości Sawtry, widok w kierunku południowym | |
Odcinek ten przebiega przez obszar hrabstwa Cambridgeshire pomiędzy Alconbury a Peterborough. Został oficjalnie otwarty przez Lorda Whitty 31 października 1998 r. i jest najbardziej odizolowaną częścią autostrady, ponieważ nie łączy się z żadną inną autostradą. Została zaprojektowana jako droga wysokiej klasy – ośmiomilowy odcinek od węzła nr 14 w Alconbury do węzła nr 16 przy Norman Cross posiada po cztery pasy ruchu w każdą stronę, podczas gdy pozostały fragment ma po trzy pasy ruchu na jezdnię. Zarządcą trasy jest Road Management Services (Peterborough) Ltd na mocy umowy DBFO (zaprojektuj, zbuduj, sfinansuj i zarządzaj, ang. Design, Build, Finance and Operate) podpisanej z Highways Agency[4].
Lista węzłów[edytuj | edytuj kod]
| Węzły autostrady A1(M) | |||
| km | Wyjazd w kierunku południowym (jezdnia B) | Węzeł | Wyjazd w kierunku północnym (jezdnia A) |
| Brak wyjazdu (jedynie łącznica wjazdowa) Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Stotfold London (C & W) A1 |
J14 | The Alconburys, The Stukeleys B1043 Pojazdy niedozwolone na autostradach | |
| London (E), Huntingdon, Cambridge Stansted A14, (M11) |
Początek autostrady Brak dostępu do A14 | ||
| Sawtry B1043 | J15 | Sawtry B1043 Ramsey (B660) | |
| Yaxley A15 Stilton (B1043) Ramsey (B660) |
J16 | Yaxley A15 Stilton (B1043) | |
| Początek autostrady | J17 Miejsce obsługi podróżnych |
Peterborough A1139 Wisbech (A47) Northampton, Oundle A605 Miejsce obsługi podróżnych Peterborough | |
| Peterborough A1139 Wisbech (A47) Northampton, Oundle A605 Miejsce obsługi podróżnych Peterborough Pojazdy niedozwolone na autostradach |
Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Doncaster The NORTH, Stamford A1 | ||
Obwodnica Doncaster (Blyth – Skellow)[edytuj | edytuj kod]
|
| |
| Początek drogi |
Red House, okolice Skellow |
|---|---|
| Koniec drogi | |
| Długość |
15,2 mili / 24,5 km |
|
| |
Ten piętnastomilowy fragment, biegnący z Skellow w South Yorkshire do Blyth w północnej części hrabstwa Hottinghamshire został otwarty w 1961 roku i był jednym z pierwszych odcinków autostrady zbudowanych w Wielkiej Brytanii; na całej długości posiada dwie jezdnie po dwa pasy ruchu. Między węzłami 36 i 37 autostrada przekracza rzekę Don poprzez most Don Bridge.
Lista węzłów[edytuj | edytuj kod]
Opis zawiera dane pochodzące ze znaków lokalizacyjnych, które określają odległość oraz informacje dotyczące identyfikacji jezdni[5].
| Węzły autostrady A1(M) | |||
| km | Wyjazd w kierunku południowym (jezdnia B) | Węzeł | Wyjazd w kierunku północnym (jezdnia A) |
| 0,0 | Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Peterborough The SOUTH, Newark A1 Nottingham (A614) |
J34 Miejsce obsługi podróżnych |
Bawtry A614 Doncaster Sheffield Pojazdy niedozwolone na autostradach Miejsce obsługi podróżnych Blyth |
| Bawtry A614 Gainsborough (A631) Doncaster Sheffield Miejsce obsługi podróżnych Blyth |
Początek autostrady | ||
| 12,0 | M18 Sheffield (M1) Scunthorpe (M180) Doncaster Sheffield
|
J35 | Doncaster M18 Sheffield (M1) Scunthorpe (M180) Hull (M62) |
| 14,9 | Rotherham, Doncaster A630 | J36 | Rotherham, Doncaster A630 |
| 20,3 | Doncaster, Barnsley A635 | J37 | Doncaster, Barnsley A635 |
| 24.4 | Początek autostrady | J38 | Wakefield A638 |
| Doncaster, Wakefield A638 Pojazdy niedozwolone na autostradach |
Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Darrington The NORTH A1 Leeds (M62) | ||
Skellow – Darrington (planowany)[edytuj | edytuj kod]
Istnieją plany rozbudowy odcinka A1 ze Skellow do Darrington do postaci autostrady. Po ich zrealizowaniu cały fragment trasy od Blyth w Nottinghamshire do Washington w Tyne and Wear posiadałby parametry autostrady[6].
Darrington – Washington[edytuj | edytuj kod]
|
| |
| Początek drogi | |
|---|---|
| Koniec drogi | |
| Długość |
98,6 mili / 158,7 km |
|
| |
Ten odcinek otwierano etapami:
- Walshford – węzeł 49, w 1995 roku;
- węzeł 43 – węzeł 44, w 1999 roku;
W momencie otwarcia fragment ten kończył się węzłem prowizorycznym na południe od M1. Istniał węzeł umożliwiający opuszczenie trasy pojazdom niedozwolonym na autostradach w kierunku Micklefield Village na drogę, która obecnie jest łącznicą. W pierwszym tygodniu czerwca 2009 roku węzły 44 i 45 zostały przenumerowane odpowiednio na 43 i 44. W tym samym czasie istniejący węzeł Grange Moor na styku A1 i A659 stał się węzłem 45 w ciągu A1(M)[7]. Rezultatem tych działań jest błąd występujący na wielu atlasach, polegający na nieprawidłowej numeracji węzłów tego odcinka.
- węzeł 46 – tymczasowy węzeł w Walshford, w 2005 r.[8];
- węzeł 40 – miejsce na południe od węzła 43, w latach 2005–2006;
Północny fragment odcinka, omijający miejscowość Fairburn, oddano do użytku w kwietniu 2005 roku z tymczasowym łącznikiem do istniejącej drogi A1 między Fairburn a Brotherton. Południowy fragment, z bezkolizyjnym węzłem z autostradą M62 udostępniono 13 stycznia 2006.
- węzeł 44 – węzeł 46, w 2009[9];
- węzeł 49 – węzeł 51, w latach 2011–2012;
W marcu 2009 rozpoczęto prace nad rozbudową odcinka Dishforth – Leeming do parametrów autostrady z trzema pasami ruchu na każdą jezdnię, z zastąpieniem jednopoziomowych skrzyżowań dwoma nowymi węzłami. Przebudowę fragmentu Dishforth – Baldersby (węzły 49–50) ukończono w październiku 2011 roku[10], natomiast dalszy odcinek do Leeming (węzły 50–51) otwarto 31 marca 2012 r.
- węzeł 51 – węzeł 56, w latach 2017–2018 (nie ma węzłów 54 i 55);
Prace nad podniesieniem parametrów odcinka Leeming Bar – Barton do postaci autostrady z trzema pasami ruchu na każdą jezdnię rozpoczęto w kwietniu 2014 roku. Spodziewanym terminem zakończenia było lato 2017[11]. Na początku 2017 roku Highways Agency ogłosiło przesunięcie terminu pełnego oddania do użytku drogi na grudzień 2017 r.[12] Ostatecznie trasę otwarto 29 marca 2018 r., ustanawiając ciągły odcinek drogi A1 o parametrach autostrady z Darrington w West Yorkshire do Washington w Tyne and Wear, choć nie wszystkie prace zostały ukończone[13].
- węzeł 56 – węzeł 59, w 1965;
- węzeł 59 – węzeł 63, w 1969;
- węzeł 63 – węzeł 65, w 1970.
Lista węzłów[edytuj | edytuj kod]
Opis zawiera dane pochodzące ze znaków lokalizacyjnych, które określają odległość oraz informacje dotyczące identyfikacji jezdni[5].
| Węzły autostrady A1(M) | |||
| km | Wyjazd w kierunku południowym (jezdnia B) | Węzeł | Wyjazd w kierunku północnym (jezdnia A) |
| 36,5 | Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Doncaster The SOUTH A1 Doncaster (A638) |
J40 | Hull (M62) Pontefract A162 (A645) Pojazdy niedozwolone na autostradach Miejsce obsługi podróżnych Ferrybridge |
| Brak dostępu (tylko łącznica wjazdowa) | Początek autostrady | ||
| 41,1 | Hull, Manchester M62 Miejsce obsługi podróżnych Ferrybridge |
J41 | Manchester, Leeds M62 |
| 46,7 | Leeds, Selby A63 | J42 | Leeds, Selby A63 |
| London, Leeds M1 Manchester (M62) |
J43 | Brak dostępu (tylko łącznica wjazdowa) | |
| 55,3 | York, Leeds (N) A64 | J44 | Leeds, York A64 |
| 57,2 | Wetherby A168 Otley A659 |
J45 | Wetherby A168 Otley A659 |
| York, Wetherby B1224 Miejsce obsługi podróżnych Wetherby |
J46 Miejsce obsługi podróżnych |
Wetherby, York B1224 Miejsce obsługi podróżnych Wetherby | |
| 79,3 | York, Knaresborough, Harrogate, Leeds/Bradford A59
|
J47 | Knaresborough, Harrogate, Leeds/Bradford , York A59
|
| 86,3 | Boroughbridge A6055 | J48 | Boroughbridge A6055 Ripon (B6265) Dishforth A168 |
| 95,2 | Thirsk A168 Teesside (A19) |
J49 | Thirsk A168 Teesside (A19) |
| 102,8 | Ripon, Thirsk A61 | J50 | Ripon, Thirsk A61 |
| 119,9 | Northallerton, Leyburn A684 Bedale (B6285) |
J51 | Northallerton, Bedale A6055 (A684) |
| Catterick A6055 (A6136) | J52 | Catterick A6055 (A6136) | |
| Richmond A6055 (A6108) Penrith, Brough A66 Miejsce obsługi podróżnych Scotch Corner |
J53 | Richmond A6055 (A6108) Penrith, Brough A66 Miejsce obsługi podróżnych Scotch Corner | |
| Piercebridge B6275 Barton |
J56 | Piercebridge B6275 Barton | |
| Brak dostępu (tylko łącznica wjazdowa) | J57 | Darlington, Teesside, Teesside A66(M)
| |
| Corbridge, Darlington A68 | J58 | Darlington, Bishop Auckland, Corbridge A68 | |
| Newton Aycliffe, Darlington A167 | J59 | Newton Aycliffe A167 | |
| Bishop Auckland, Hartlepool, Teesside A689 | J60 | Bishop Auckland, Hartlepool, Teesside A689 | |
| Spennymoor, Bishop Auckland A688 Peterlee A177 Miejsce obsługi podróżnych Durham |
J61 Miejsce obsługi podróżnych |
Spennymoor A688 Peterlee A177 Miejsce obsługi podróżnych Durham | |
| Sunderland, Durham A690 Consett (A691) |
J62 | Sunderland, Durham A690 Consett (A691) | |
| Chester-le-Street A167 Stanley A693 |
J63 | Chester-le-Street A167 Stanley A693 | |
| Washington (S) A195 | J64 | Washington, Birtley A195 | |
| Miejsce obsługi podróżych Washington | Miejsce obsługi podróżnych | Miejsce obsługi podróżych Washington | |
| Początek autostrady | J65 | Tyne Tunnel, South Shields A194(M) | |
| Sunderland, Washington A1231 Pojazdy niedozwolone na autostradach |
Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Edynburga Newcastle, Gateshead A1 | ||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oldest, widest, longest, highest, The Motorway Archive heritage, 2008 [zarchiwizowane 2010-01-22] (ang.).
- ↑ Mark Tallentire, What's in a name? Councils want A1(M) renamed M1 [online], The Northern Echo [dostęp 2021-06-29] (ang.).
- ↑ Tabela została opracowana na podstawie danych z routeplannera AA dla trasy Bank of England, Londyn – Wittering – stacja Waverley, Edynburg. Dane zostały odpowiednio dopasowane dla odcinków nie wchodzących do przebiegu A1. Route planner [online], AA (ang.).
- ↑ A1(M) Alconbury to Peterborough Design, Build, Finance and Operate (DBFO) contract, Highways Agency [zarchiwizowane 2012-07-12] (ang.).
- ↑ a b Traffic England Live Traffic Condition Map, [w:] Locations extracted from Traffic Camera Popup identifier text, Highways Agency, s. 1 [dostęp 2010-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2012-02-10].
- ↑ Major roads investment in the north east and Yorkshire [online], gov.uk, 1 grudnia 2014 [dostęp 2021-06-29] (ang.).
- ↑ A1(M) Bramham to Wetherby, Highways Agency [zarchiwizowane 2010-06-27] (ang.).
- ↑ A1(M) Wetherby to Walshford, Highways Agency [zarchiwizowane 2008-08-30] (ang.).
- ↑ A1(M) Bramham to Wetherby, Highways Agency [zarchiwizowane 2008-08-20] (ang.).
- ↑ A1 Dishforth to Leeming Improvement Scheme (A1 Dishforth to Barton) Progress to Date, Highways Agency [zarchiwizowane 2012-07-01] (ang.).
- ↑ A1 Leeming to Barton Improvement, Highways Agency [zarchiwizowane 2014-04-30] (ang.).
- ↑ Alexa Copeland, Further six months of roadworks, „Darlington & Stockton Times” (2017–15), 14 kwietnia 2017, s. 13, ISSN 2040-3933 (ang.).
- ↑ Hitting the open road, „The Northern Echo”, 30 marca 2018, s. 1, ISSN 2043-0442 (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- A1 and A1(M) [online], Roads.org.uk [dostęp 2021-06-29] (ang.).
- The Motorway Archive (A1(M))
- A(1)M, Part of the A1 Strategic North - South Link, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-01-23] (ang.). – węzły 1–10 oraz 14–17
- A1(M), Doncaster By-pass, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-01-23] (ang.). – węzły 34–38
- A1(M), Walshford to Dishforth, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2008-12-05] (ang.). – węzły 47–49
- A1(M) & A66(M), The Darlington By-Pass motorway, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2012-02-07] (ang.). – węzły 56–59
- A1(M), Durham motorway, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-06-12] (ang.). – węzły 59–63
- A1(M), Birtley By-Pass, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-06-10] (ang.). – węzły 63–65
- A1(M) Central Motorway East [online], Pathetic Motorways [dostęp 2021-06-29] (ang.).
| Wielka Brytania |
|
|---|---|
| Irlandia Północna | |
| Dawne | |
| Niewybudowane | |
| Inne |
