Hłomcza
49°38′02″N 22°16′49″E/49,633889 22,280278| wieś | |
.jpg) Cerkiew w Hłomczy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
363[2] |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-503[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RSA |
| SIMC |
0359221[4] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | |
| 49°38′02″N 22°16′49″E/49,633889 22,280278[1]
| |
Hłomcza (j. łemkowski Гломча), dawniej też Hłumcza (Chłomiec[5] w latach 1977[6]–1983[7] Świerczewo) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok[4][8].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0359238 | Rzeczki | przysiółek |
Zabudowa[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajduje się cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy zbudowana w 1859. Obok cerkwi wzniesiono w tym samym czasie dzwonnicę murowaną, w której wiszą trzy dzwony, w tym jeden z 1668.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Hłumczy był Teodor Tergonde[9]. Pod koniec XIX wieku właścicielami tabularnymi we wsi byli Adolf i Wilh. Raszowscy[10].
Z Hłomczy pochodził ksiądz Franciszek Ksawery Kurkowski (1884-1945).
Pierwszy atak UPA na wieś miał miejsce 21 stycznia 1945, bojówka napadła w tym dniu na polskie zagrody, ograbiła je, pobiła i raniła 15 osób oraz zamordowała 2 osoby. Kolejny napad miał miejsce 24 czerwca 1945 został wtedy uprowadzonych z domu i zamordowany Polak Piotr Stróżewski (44 lat). W rejonie wsi poległo w walce z oddziałem UPA dwóch żołnierzy WP[11].
10 września 1946 Hłomcza została tym razem zupełnie spalona przez oddział UPA z sotni "Kryłacza", a troje mieszkańców wsi zostało zamordowanych. Łącznie banderowcy spalili we wsi 90 domów wraz z całym inwentarzem oraz dwa zbiorniki ropy naftowej z miejscowej kopalni. Zamordowane osoby to: Emil Roman (42 lat), jego córka - 14 letnia Katarzyna Roman oraz Cecylia Chudzikiewicz (38 lat), której ciało upowcy wrzucili do piwnicy palącego się domu[12].
Od 1 kwietnia 1977 do 1 kwietnia 1983 wieś nazywała się Świerczewo. Zmiany nazwy dokonano w związku z 30. rocznicą śmierci gen. Karola Świerczewskiego[13][14].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Rabe – inna bieszczadzka wieś, także przemianowana w 1977 w hołdzie gen. K. Świerczewskiemu (na Karolów)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 41293
- ↑ Raport o stanie gminy Sanok za 2022 rok [online], Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Sanok, 22 maja 2023 [dostęp 2023-07-16] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 351 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Kwartalnik historii kultury materialnej: tom 2, Część 4 1954. Chłomiec, Hlomcza (Hlumcza) [dokumenty z lustracji w 1565]
- ↑ Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 8 marca 1977 r. w sprawie zmiany nazw niektórych miejscowości w województwie krośnieńskim (M.P. z 1977 r. nr 6, poz. 44)
- ↑ Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 9 marca 1983 r. w sprawie ustalenia i zmiany nazw miejscowości w niektórych województwach (M.P. z 1983 r. nr 10, poz. 57)
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 65.
- ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 62.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie Lwowskim 1939–1947, Wrocław 2006, ss. 1269
- ↑ [w:] Andrzej Romaniak Prawda i Pamięć: 61. rocznica napadu UPA na Witryłów, Łodzinę i Hłomczę. W napadzie na wieś wzięli udział mieszkańcy Ulucza, którzy zostali rozpoznani. Wśród napastników byli nawet bardzo młodzi chłopcy. 7 września 2007, esanok
- ↑ Obchody 30 rocznicy śmierci gen. Karola Świerczewskiego. „Nowiny”, s. 1, Nr 69 z 26-27 marca 1977.
- ↑ Uroczystości ku czci Generała Waltera. „Nowiny”, s. 2, Nr 70 z 28 marca 1977.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Hłumcza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 77.
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Integralne. części wsi |
|
| Była wieś |
