Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC )
jodek sodu
Inne nazwy i oznaczenia
farm. Natrii iodidum,
inne numer WE : 231-679-3
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny
NaI
Masa molowa 149,89 g/mol
Wygląd
białe higroskopijne kryształy[1] [2]
Identyfikacja
Numer CAS 7681-82-5 13517-06-1 (dihydrat )
PubChem 5238[3]
Podobne związki
Inne aniony
fluorek sodu , chlorek sodu , bromek sodu
Inne kationy
jodek litu , jodek potasu , jodek rubidu , jodek cezu
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotycząstanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Jodek sodu (łac. Natrii iodidum ) – nieorganiczny związek chemiczny z grupy jodków , sól sodowa kwasu jodowodorowego . Jest to białe higroskopijne ciało stałe o słonawym i lekko gorzkim smaku, dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wolno brązowieje w kontakcie z powietrzem w wyniku uwalniania jodu . Stosowany jest jako suplement w żywności i środek mukolityczny oraz do zasiewania chmur , a także do zwiększania rozpuszczalności jodu. Kryształy jodku sodu mają własność scyntylacji i używane są (czyste lub domieszkowane talem ) w fizyce jądrowej i fizyce cząstek elementarnych jako detektory, przede wszystkim do pomiaru energii promienowania gamma [8] Radioaktywny jodek sodu – Na(131 I) – stosowany jest w badaniach funkcji tarczycy [2]
Otrzymywanie [ edytuj ] Jodek sodu można otrzymać poprzez dodanie kwasu jodowodorowego lub kwaśnego roztworu jodu do roztworu wodorotlenku sodu lub węglanu sodu , a następnie odparowanie i krystalizację :
NaOH + HI → NaI + H2 O
Otrzymany roztwór poddawany jest także filtracji w celu usunięcia zanieczyszczeń[2]
Zastosowanie w medycynie [ edytuj ] Jodek sodu znalazł zastosowanie w lecznictwie jako środek wykrztuśny, źródło jonów jodu oraz w chorobach tarczycy[9]
Miejscowo w postaci roztworów do zabiegów jonoforezy, w okulistyce – jako krople do oczu, oraz w dermatologii (leczenie zewnętrzne kilaków) – pod postacią 40% maści[9]
Natrium jodatum subst. do receptury aptecznej 10 g – Pharma Cosmetic Sp. z o.o. Kraków
Przypisy
↑ a b c d e f g Physical constants of inorganic compounds , [w:] CRC Handbook of Chemistry and Physics David R. D.R. Lide (red.), wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 9781420090840 .↑ a b c d e f g h i Sodium iodide. W: Pradyot Patnaik: Handbook of Inorganic Chemicals . McGraw-Hill, 2003, s. 871−872. ISBN 0-07-049-439-8 . ↑ Jodek sodu (CID: 5238) (ang. ) w bazie PubChem , United States National Library of Medicine .↑ Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska VIII . Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491. ISBN 978-8388157-53-0 . ↑ Komisja Farmakopei Polskiej: Farmakopea Polska IV . Warszawa: Urząd Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 1393. ↑ a b c d Jodek sodu (ang. ) . [martwy link ] The Chemical Database. The Department of Chemistry, University of Akron . [dostęp 2013-04-07].↑ a b c Jodek sodu (nr 439681) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA ) na obszar Polski.↑ Reiner Novotny. Inorganic scintillators – a basic material for instrumentation in physcs DOI : 10.1016/j.nima.2004.07.221 (ang. ) . ↑ a b Informacje na stronie wytwórcy surowca farmaceutycznego: http://www.pharma-cosmetic.com.pl/?strona,doc,pol,glowna,1341,0,219,1,1341,ant.html .
