Kormoran szorstkodzioby
| ||
| Phalacrocorax carunculatus[1] | ||
| (J. F. Gmelin, 1789) | ||
 kormoran szorstkodzioby (po prawej) – ilustracja z A History of the Birds of New Zealand (1888) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | głuptakowe | |
| Podrząd | głuptakowce | |
| Rodzina | kormorany | |
| Rodzaj | Phalacrocorax | |
| Gatunek | kormoran szorstkodzioby | |
| Synonimy | ||
| Podgatunki | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7] | ||
 | ||
Kormoran szorstkodzioby (Phalacrocorax carunculatus) – gatunek dużego ptaka z rodziny kormoranów (Phalacrocoracidae). Zamieszkuje obszar Nowej Zelandii.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono cztery podgatunki P. carunculatus[8]:
- P. carunculatus carunculatus – kormoran szorstkodzioby – północno-wschodnia część Wyspy Południowej
- P. carunculatus chalconotus – kormoran nowozelandzki – wschodnia Wyspa Południowa
- P. carunculatus onslowi – kormoran plamisty – Wyspy Chatham
- P. carunculatus stewarti – kormoran zmienny – Wyspa Stewart, południowa Wyspa Południowa
Taksony te często podnoszone są do rangi odrębnych gatunków[9][10].
Dla Europejczyków kormoran szorstkodzioby został odkryty w maju 1773, kiedy Johann Reinhold Forster odłowił jeden okaz w Queen Charlotte Sound podczas wyprawy Jamesa Cooka[11].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała do 76 cm, masa ciała – około 2,5 kg[6]. Podgardle, pierś i brzuch białe. Głowa, szyja i grzbiet czarne, skóra głowy (maska) pomarańczowoczerwona. Niebieska obwódka pod oczami, na dziobie łata z żółtawych brodawek.
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Kormorany szorstkodziobe gnieżdżą się na skałach. Żywią się rybami żyjącymi w okolicy dna; trzon ich diety stanowią flądry Arnoglossus scapha. Prawdopodobnie ptaki tego gatunku nie wyprowadzają lęgów regularnie co roku. U kormorana szorstkodziobego okres lęgowy trwa przeważnie w maju i czerwcu. Gniazdo to platforma z gałęzi i wodorostów spojonych guanem. Zniesienie liczy 1–3 jasnoniebieskie jaja. Brak informacji na temat inkubacji czy czasu do opierzenia się młodych[11].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) taksony wchodzące w skład P. carunculatus sklasyfikowano jako trzy odrębne gatunki i nadano im następujące kategorie zagrożenia:
- carunculatus – VU (narażony na wyginięcie)[7]
- onslowi – CR (krytycznie zagrożony)[12]
- chalconotus (obejmuje też nieuznawany na razie przez IUCN takson stewarti) – VU (narażony na wyginięcie)[13]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Phalacrocorax carunculatus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Proc. Z. S., 1831, p. 30.
- ↑ Ibis, 1868, p. 189.
- ↑ J. f. O. 1870, p. 375.
- ↑ Ibis, 1870, p. 500.
- ↑ a b Orta, J., Jutglar, F., Garcia, E.F.J., Kirwan, G.M. & Boesman, P.: Rough-faced Shag (Phalacrocorax carunculatus).. W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.) (2014). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2014. [dostęp 10 grudnia 2015].
- ↑ a b Leucocarbo carunculatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2020-03-01] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Phalacrocoracidae Reichenbach, 1849-50 (1836) - kormorany - Cormorants (wersja: 2017-09-23). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-01].
- ↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Storks, frigatebirds, boobies, cormorants, darters (ang.). IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-01].
- ↑ John H. Boyd III: Phalacrocoracidae: Cormorants Reichenbach, 1849-50 (1836) (ang.). W: Aves—A Taxonomy in Flux: Version 3.06a [on-line]. John Boyd's Home Page. [dostęp 2020-03-01].
- ↑ a b New Zealand king shag. New Zealand Birds Online. Digital encyclopaedia of New Zealand birds.
- ↑ Leucocarbo onslowi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2020-03-01] (ang.).
- ↑ Leucocarbo chalconotus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2020-03-01] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||