Pingwin grubodzioby
| Eudyptes pachyrhynchus[1] | |||
| G.R. Gray, 1845 | |||
.jpg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
pingwin grubodzioby | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Zasięg lęgowy E. p. pachyrhynchus na mapie Nowej Zelandii | |||
Pingwin grubodzioby[3], skocz grubodzioby[4] (Eudyptes pachyrhynchus) – gatunek dużego ptaka z rodziny pingwinów (Spheniscidae), występującego na wyspach Nowej Zelandii.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono dwa podgatunki E. pachyrhynchus[3]:
- E. p. pachyrhynchus – pingwin grubodzioby
- E. p. robustus – pingwin grzebieniasty – takson o niepewnej pozycji systematycznej, przez niektóre ujęcia systematyczne traktowany jako odrębny gatunek[5][6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- długość ciała: pingwin grubodzioby 55–71 cm[7], pingwin grzebieniasty 56–73 cm[6];
- masa ciała: pingwin grubodzioby 2,1–5,1 kg[7], pingwin grzebieniasty 2,4–4,3 kg[6].
Ma jaskrawo ubarwiony dziób i brew. Wierzch ciała i głowa błyszcząco czarne, na policzkach widoczne drobne białe kreski, spód biały. Pod spodem skrzydła białe, czarne obrzeżenie. Dziób czerwony; tęczówki czarne. Długa, szeroka brew z żółtych, nitkowanych piór przechodząca w czubek.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Podgatunek nominatywny buduje gniazda w zachodniej i południowo-zachodniej części Wyspy Południowej, na Wyspie Stewart i kilku okolicznych wysepkach[2]; podgatunek robustus gniazduje na Wyspach Snares[8]. Przybrzeżne lasy, jaskinie oraz skalne nawisy; po sezonie lęgowym przemieszcza się na południe od Australii.
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje pingwina grubodziobego i grzebieniastego za osobne gatunki. Do 2020 roku klasyfikowała je oba jako narażone na wyginięcie (VU – Vulnerable)[2][8]. W 2020 status pingwina grubodziobego został zmieniony na gatunek bliski zagrożenia (NT – Near threatened)[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Eudyptes pachyrhynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Eudyptes pachyrhynchus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Spheniscidae Bonaparte, 1831 - pingwiny - Penguins (wersja: 2019-10-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-13].
- ↑ pingwin grubodzioby (Eudyptes pachyrhynchus) Gray,GR, 1845. Avibase. [dostęp 2009-09-24]. (pol.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, sunbittern, tropicbirds, loons, penguins, petrels. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-07-13]. (ang.).
- ↑ a b c I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Snares Penguin (Eudyptes robustus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-12-22]. (ang.).
- ↑ a b I. Martínez, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia: Fiordland Penguin (Eudyptes pachyrhynchus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-12-22]. (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Eudyptes robustus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-12-12] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały multimedialne – pingwin grubodzioby. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Zdjęcia i materiały multimedialne – pingwin grzebieniasty. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).