Kuchnia piemoncka
.jpg)
.jpg)
Kuchnia piemoncka – regionalna kuchnia włoska właściwa dla Piemontu, charakteryzująca się silnymi wpływami francuskimi i bogatą ofertą wysokiej jakości win.
Charakterystyka i główne dania[edytuj | edytuj kod]
W odróżnieniu od kuchni innych regionów Włoch, w Piemoncie nie podaje się pizzy, a pomidory i oliwę stosuje się bardzo oszczędnie. Dania oparte o te komponenty i potrawy serwowane są w restauracjach i rodzinach licznych tutaj (zwłaszcza w Turynie) imigrantów z południa Włoch, którzy przybywali licznie na północ zwłaszcza w latach 50–70. XX wieku, kiedy to dynamicznie rozwijał się turyński przemysł ciężki w tym samochodowy (m.in. zakłady Fiata). Bogata w smaki kuchnia piemoncka opiera się na mięsie, maśle i śmietanie[1].
Do lokalnych specjalności należy np. fonduta, czyli piemoncka wersja francuskiego fondue, a także białe trufle[2], dodatek bardzo drogi, lecz stosowany dość chętnie do przyprawiania dań takich jak makaron, czy risotto. Najlepsze i zdecydowanie najdroższe trufle pochodzą z okolic miejscowości Alba. Charakterystyczną odmianą fonduty jest bagna càuda – w tym przypadku warzywa zamacza się w sosie przyrządzonym z oliwek, sardeli, czosnku, masła oraz śmietany. Ważne piemonckie dodatki do dań to borowiki i kasztany, serwowane przede wszystkim jesienią, podobnie jak dania z dziczyzny. Valle d'Aosta słynie z dwóch zup: kalorycznego kapuśniaku alla Valpellinense i ryżowej seupetta a la Cogneintze (zuppa cogneintze)[1].
Restauracje Turynu reprezentują różny poziom, jednak nie brakuje tu lokali o najwyższym poziomie kulinarnym. Podobnie jest z kawiarniami i lodziarniami. Popularne są rosticcerie (lokale z garmażerką, gdzie istnie możliwość samodzielnego komponowania posiłków)[1].
Inne dania kuchni piemonckiej, to m.in.:
- makarony cappelletti i agnolotti serwowane z gotowanym lub duszonym w winie mięsem (buji),
- sery tomino i robiola (miękki),
- paluszki chlebowe grissini uchodzące za najlepsze na terenie Włoch i podawane w większości restauracji w formie zawiniętej w nieprzetłuszczający się papier,
- spumone piemontese (mus z mascarpone z dodatkiem rumu),
- panna cotta,
- ciastka lingue di gatto (pol. kocie języczki),
- ciastka baci di dama (pol. pocałunek kobiety),
- zabaglione (deser pochodzący z Turynu).
Wina[edytuj | edytuj kod]
Piemont to region popularny wśród koneserów win. Na wzgórzach La Langhe oraz Monferrato produkuje się najbardziej znane odmiany lokalnych win czerwonych: Barolo, Bardolino, Barbera i Nebbiolo. Są one trunkami kosztownymi, w szczególności Barolo. Na co dzień spożywane są lżejsze i tańsze wina wytwarzane z winogron dolcetto, głównie młode, lekko schładzane Dolcetto d'Alba lub musujące, słodkie Asti. Turyn jest miejscem produkcji takich marek jak Cinzano i Martini. W XXI wieku wprowadzono też mieszany (słodko-gorzki) wermut Punt e Mes[1].
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Kuchnię piemoncką chwalił m.in. Friedrich Nietzsche, któremu miała ona służyć[3].
W 1986 (lub 1989[4]) w piemonckiej miejscowości Barolo (lub Bra[4]) narodził się ruch slow food, popularny obecnie na całym świecie. Zainicjowany został przez Carla Petriniego, włoskiego krytyka kulinarnego[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Cristian Bonetto, Włochy północne, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2016, s. 63, 75, ISBN 978-83-7642-768-3, OCLC 968518951 [dostęp 2022-10-13].
- ↑ Ewa Cieślik, POTRAWY PIĘCIU CHARAKTERYSTYCZNYCH KUCHNI EUROPEJSKICH, „Żywność” (3), 2003, s. 163.
- ↑ Marek Kwiek, W stronę estetyki egzystencji: Michel Foucault [online], 1999, s. 275.
- ↑ a b Marek Gąsiorowski, Kilka słów o slow food, „Zagadnienia Doradztwa Rolniczego” (1-2), Poznań: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu, 2010, s. 129.
- ↑ Larysa Michalska, Na landrynki godom szkloki, z owsa płatki – hawerfloki. Slow Food po Śląsku, Uniwersytet Jagielloński, 2014.