Kult (zespół muzyczny)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kult
Ilustracja
Kult (2022)
Rok założenia

1982

Pochodzenie

 Polska, Warszawa

Gatunek

rock alternatywny, post-punk, hard rock, folk miejski, punk rock, jazz-rock, poezja śpiewana, pop rock[1][2]

Aktywność

od 1982

Wydawnictwo

S.P. Records, Polton, Klub Płytowy Razem, Arston, Zic Zac

Skład
Kazimierz „Kazik” Staszewski
Piotr Morawiec
Ireneusz „Jeżyk” Wereński
Tomasz Goehs
Janusz Zdunek
Wojciech Jabłoński
Jarosław Ważny
Konrad Wantrych
Mariusz Godzina
Byli członkowie
Piotr Wieteska
Tadeusz Bagan
Dariusz Gierszewski
Norbert Kozakiewicz
Aleksander „Alek” Januszewski
Piotr Klatt
Jacek Szymoniak
Tadeusz Kisieliński
Paweł Szanajca
Sławomir Pietrzak
Piotr „Fala” Falkowski
Rafał „Kwasek” Kwaśniewski
Krzysztof „Banan” Banasik
Mariusz Majewski
Andrzej Szymańczak
Jacek Rodziewicz
Tomasz Glazik
Janusz Grudziński
Instrumentarium
gitara elektryczna, gitara basowa, perkusja, keyboard, saksofon, trąbka, gitara akustyczna, puzon, pianino, banjo, sampler, waltornia, wiolonczela, harmonia, sitar, wibrafon, syntezator
Strona internetowa

Kult – polski zespół muzyczny, grający głównie rock alternatywny, założony w 1982 w Warszawie przez Kazika Staszewskiego i Piotra Wieteskę, na bazie zespołu Novelty Poland[a].

Muzyka Kultu ma swoje korzenie w punku i nowej fali, wykorzystuje też elementy rocka psychodelicznego, a nawet jazzu. Od początków istnienia grupa wyróżnia się charakterystycznym, rozpoznawalnym brzmieniem klawiszy i instrumentów dętych, a także głosem i często prowokacyjnymi tekstami wokalisty Kazika Staszewskiego. Zespół zasłynął atmosferą tworzoną na koncertach oraz niekonwencjonalnym przesłaniem piosenek. W latach 80. duży wpływ na teksty Kultu miało zainteresowanie Staszewskiego i pozostałych członków zespołu Biblią (jeden z członków zespołu – Piotr Wieteska – był Świadkiem Jehowy)[3]; utwory zespołu z tego okresu uderzały w „system” rozumiany jako konglomerat socjalistycznego aparatu państwowego, Kościoła katolickiego i narodowych tradycji. W latach 90. Kult równie ostro rozprawiał się z „systemem” opartym – według niego – na władzy pseudodemokratów, klerykałów i wielkich korporacji finansowych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki[edytuj | edytuj kod]

Kult powstał na początku 1982 na bazie zespołów Poland (1979–1981) oraz Novelty Poland (1981), a do pierwszego składu weszli: Kazik Staszewski (Poland, Novelty Poland), Piotr Wieteska (Poland), Tadeusz Bagan (Novelty Poland) i Dariusz Gierszewski (Poland, Novelty Poland)[4]. Pomysłodawcą nazwy „Kult” był Tomasz Hornung (Novelty Poland)[5]. Przez pierwsze pół roku od uformowania składu grupa kompletowała swój repertuar, a pierwszym numerem, który nagrali, była „Krew Boga[6]. 7 lipca 1982 w studenckim klubie „Remont” w Warszawie zagrali swój pierwszy koncert[7], na który sprzedano 14 biletów.

Po premierowym koncercie miejsce Gierszewskiego za perkusją zajął Norbert Kozakiewicz, a drugim gitarzystą został Alek Januszewski[7]. Wkrótce Januszewski i Bagan opuścili zespół, po czym założyli własną grupę Totentanz. Jednocześnie do składu Kultu na kilka miesięcy dołączył Piotr Morawiec, jednak jego miejsce w listopadzie 1982 zajął Janusz Grudziński, który grał na fortepianie i wiolonczeli[8]. W pierwszej połowie lat 80. jeden koncert z Kultem zagrał, w charakterze gitarzysty, Piotr Klatt[9]. W tym okresie z zespołu odszedł Kozakiewicz, ponieważ urodziło mu się dziecko[9].

Kult w trzyosobowym składzie (Staszewski, Grudziński, Wieteska) napisał m.in. piosenki „Wspaniała nowina”, „Hej, czy nie wiecie” i „Religia wielkiego Babilonu”, które w kolejnych latach trafiły na pierwsze dwie płyty zespołu[9]. Jesienią 1983 muzycy zostali laureatami 4. Festiwalu Nowej Fali w Toruniu[9]. Niedługo później do składu dołączyli klawiszowiec Jacek Szymoniak i perkusista Tadeusz Kisieliński, i w takim składzie zrealizowali pierwsze nagrania studyjne[10]. W 1984 zagrali na festiwalu Róbrege oraz nagrali demo z piosenkami: „Berlin”, „Ostatnia wojna”, „Wódka”, „Krew Boga” i „Venom”[11]. Ostatni utwór (pod nowym tytułem – „Piosenka młodych wioślarzy”) został umieszczony na składance Tonpressu pt. Jeszcze młodsza generacja, a nakręcony do niego teledysk emitowano w telewizji (m.in. w programie Wideoteka)[12]. Dzięki zdobytej w ten sposób rozpoznawalności Kult, wcześniej występujący jedynie w warszawskim „Remoncie” i toruńskiej „Od nowie”, zaczął otrzymywać propozycje grania koncertów w całej Polsce[13]. Ówczesnym menedżerem zespołu był Robert Witkowski[14].

Debiut fonograficzny[edytuj | edytuj kod]

Po podpisaniu kontraktu z wytwórnią Tonpress wydali (w nakładzie 1,8 tys. sztuk) swój debiutancki singiel „Piloci / Do Ani”, a drugi z utworów stał się hitem i dotarł m.in. do pierwszego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego[15]. Na początku 1986 z zespołu odeszli Jacek Szymoniak i Piotr Wieteska, a nowym liderem Kultu został Kazik Staszewski, który zaprosił do formacji basistę Ireneusza Wereńskiego i saksofonistę Pawła Szanajcę[16]. Latem odbyli pierwszą próbę w nowym składzie i stworzyli utwór „Polska”[17]. W lipcu wystąpili w koncercie „Rock Opole” towarzyszącym 23. Krajowemu Festiwalowi Piosenki Polskiej w Opolu[18]. We wrześniu nagrali materiał na swój pierwszy album, nazwany po prostu Kult, który wydali czerwcu 1987. Zaprezentowali na nim utwory łączące brzmienia nowej fali z funkiem, afro i reggae[17]. Na płycie umieścili m.in. przeboje: „Krew Boga”, „O Ani” czy „Wspaniała nowina”, a także piosenki „Narodzeni na nowo”, „Zabierz mu wszystko” i „Mędracy”, do których Staszewski napisał teksty inspirowane filozofią Nowego Testamentu[17]. Repertuar z albumu w dużym stopniu zależał od aparatu cenzury, po której interwencji Kult zrezygnował z publikacji kilku piosenek, m.in. „Polska”, „Wódka” i „Hej, czy nie wiecie”[19].

Po wydaniu debiutanckiej płyty rozpoczęli pracę nad nowym materiałem. Zainspirowani twórczością grup Spear of Destiny(inne języki) i Fun Boy Three, do swojej muzyki wprowadzili silną sekcję dętą[20]. W sierpniu 1987 wystąpili na festiwalu w Jarocinie, na którym zagrali sześć numerów, w tym trwający ponad 20 minut „Tan”[21]. Dwa miesiące później nakładem Klubu Płytowego „Razem” wydali album pt. Posłuchaj to do ciebie, na którym umieścili m.in. piosenki „Wódka” (ale pod zmienionym tytułem – „Na całym świecie źle się dzieje, koledzy”) i „Hej, czy nie wiecie”; oba utwory pół roku wcześniej zostały odrzucone przez cenzurę[22]. Nad płytą pracowali z Kostkiem Joriadisem, który z uwagi na znaczny wkład w aranżacje został dopisany do listy współkompozytorów piosenek[23].

W tym okresie Kult grał regularne koncerty w warszawskim klubie „Hybrydy”[24]. Niedługo później z zespołu odeszli Paweł Szanajca i Tadeusz Kisieliński, którzy przeszli do grupy Izrael, wrócił za to Piotr Morawiec[25]. W grudniu 1988 zespół w odświeżonym składzie nagrał i wydał psychodeliczny album pt. Spokojnie, zarejestrowany w poznańskim studiu „Giełda” z gościnnym udziałem Szanajcy i Sławomira Pietrzaka, nowego sesyjnego gitarzysty Kultu[26]. Na płycie umieścili m.in. utwór „Arahja”, który stał się jednym z największych przebojów Kultu[27], a także piosenkę „Do Ani”.

Jeszcze w 1988 zagrali dwa pożegnalne koncerty, po czym zawiesili działalność Kultu. W tym okresie Robert Witkowski zakończył współpracę menedżerską z zespołem, a Kazik Staszewski wyleciał do Londynu w celach zarobkowych, jednak po niespełna czterech miesiącach wrócił do Polski i reaktywował Kult z odświeżonym składem, w którym znaleźli się gitarzysta Rafał Kwaśniewski (na miejsce Morawca, który wyemigrował do Londynu) i perkusista Piotr Falkowski[28]. W 1989 nakładem wytwórni Arston wydali album pt. Kaseta, którego nagranie sfinansował Staszewski[29]. Na płycie umieścili rockowy repertuar[30], m.in. przebój „Po co wolność”. W latach 80. odbyli również trasę koncertową z zespołami KSU, Milion Bułgarów, Moskwa, Róże Europy i Variété[30].

Wiosną 1989 wystąpili na koncercie wyborczym Waldemara Fydrycha, szefa Pomarańczowej Alternatywy[31]. Kilka miesięcy później miejsce Rafała Kwaśniewskiego w zespole zajął Mariusz Majewski, a do składu Kultu wrócił Piotr Morawiec[30]. Jeszcze w tym samym roku muzycy wydali swój pierwszy album koncertowy pt. Tan, na którym umieścili materiał zarejestrowany podczas pożegnalnych koncertów z 1988, a także wcześniej niepublikowane utwory. W grudniu 1989 przez sześć tygodni przebywali w Brazylii na zaproszenie agencji „Homem de Ferro”, która zorganizowała im kilka koncertów dla tamtejszej Polonii[32]. W trakcie pobytu w kraju zagrali w spocie reklamowym tamtejszego banku stanowego Parana[33]. Pod koniec lat 80. menedżerem Kultu był Marek Jaszczur[34].

Lata 90.[edytuj | edytuj kod]

Latem 1990 zakończyli współpracę z Markiem Jaszczurem, a ich menedżerką została Katarzyna Przygoda[34]. Po podpisaniu kontraktu z wytwórnią Zic Zac w 1991 wydali, kolejny sfinansowany przez Staszewskiego, rockowy album pt. 45–89[35]. Umieścili na nim przebój „Totalna militaryzacja” z pacyfistycznym przesłaniem oraz tytułową piosenkę, opisującą minioną epokę socjalizmu za pomocą fragmentów autentycznych przemówień partyjnych dygnitarzy (Władysława Gomułki, Edwarda Gierka i Wojciecha Jaruzelskiego), które zostały nałożone na podkład muzyczny[36]. Utwór „45–89” zyskał dużą popularność w rozgłośniach radiowych, szczególnie w Radiu Zet i Trójce[36]. Jeszcze w 1991 wystąpili na festiwalu w Jarocinie, odbyli trasę koncertową po Czechosłowacji (jako support zespołu Dunaj) oraz, ponownie nakładem Zic Zaca, wydali album pt. Your Eyes, którym powrócili do punkowych brzmień[37]. Płytę nagrali m.in. z udziałem Janusza Grudzińskiego (który na etapie pisania piosenek przebywał we Francji) oraz z nowym członkiem Kultu, Krzysztofem Banasikiem, który grał na waltorni i gitarze[38]. Na albumie umieścili m.in. piosenki: „Parada Wspomnień” o stanie wojennym i antyklerykalna „Zgroza”.

W latach 90. z zespołem współpracował menedżer i promotor Andrzej Bączyński, grupa ponadto podpisała kontrakt z wytwórnią S.P. Records Sławomira Pietrzaka oraz przeniosła próby z „Hybryd” do warszawskiej „Stodoły”[39]. W 1993 w odświeżonym składzie (do grupy dołączył perkusista Andrzej Szymańczak) nagrali i wydali album pt. Tata Kazika, na którym umieścili swoje interpretacje piosenek Stanisława Staszewskiego, ojca Kazika Staszewskiego[40]. Płyta została ciepło przyjęta przez słuchaczy i odniosła sukces komercyjny, rozchodząc się w nakładzie ponad 700 tys. egzemplarzy[41], a w stacjach radiowych była promowana utworem „Baranek”. W tym samym roku ukazała się reedycja płyty pt. Spokojnie, wzbogacona o „Czarne słońca”, piosenkę napisaną przez Kult do filmu o tym samym tytule w reżyserii Jerzego Zalewskiego.

Wiosną 1994 odbyli trasę koncertową dla amerykańskiej Polonii, dla której przez dwa tygodnie występowali w Chicago i New Jersey[42]. Po powrocie z USA nagrali, a w październiku wydali album pt. Muj wydafca[43], na którym umieścili m.in. utwory: „Dziewczyna o perłowych włosach” (cover piosenki zespołu OmegaGyöngyhajú lány”) i „Pasażer” (cover piosenki Iggy’ego Popa „The Passenger”) oraz nową wersję „Piosenki młodych wioślarzy”. W 1995 do zespołu powrócił Piotr Wieteska, tym razem w charakterze nowego menedżera, zajmując miejsce Katarzyny Przygody[44]. Jesienią i zimą 1995 nagrali, a w 1996 wydali album pt. Tata 2, stanowiący drugi zbiór piosenek Stanisława Staszewskiego, ale też śpiewane wersje wierszy Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, które wykonywał ojciec Kazika Staszewskiego[45]. Album, promowany utworem „Kochaj mnie, a będę twoją” (nagranym z gościnnym udziałem Violetty Villas), rozszedł się w nakładzie ponad 100 tys. egzemplarzy[41].

W 1998 do składu dołączył trębacz Janusz Zdunek, z którym nagrali i wydali album pt. Ostateczny krach systemu korporacji, promowany przebojami: „Panie Waldku, Pan się nie boi czyli lewy czerwcowy”, „Gdy nie ma dzieci”, „Dziewczyna bez zęba na przedzie” i „Komu bije dzwon[46]. Ostatni z utworów zadedykowali Andrzejowi Szymańczakowi, perkusiście Kultu, który zmarł poprzez zadławienie się gumą do żucia podczas snu, choć pośrednią przyczyną jego śmierci były narkotyki[47]. Nowym perkusistą Kultu został Tomasz Goehs z formacji Kazik na Żywo. W 1998 zespół opuścił Janusz Grudziński, którego miejsce zajął Jacek Rodziewicz, z zawodu konserwator zabytków. Również w 1998 muzycy uczestniczyli w tworzeniu pierwszej składanki Muzyka Przeciwko Rasizmowi[48], firmowanej przez Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”, oraz zagrali pierwszą Pomarańczową trasę po Polsce, którą to od tamtej pory zaczęli odbywać rokrocznie w okresie jesiennym[49]. W 1999 Grudziński wrócił do składu.

Lata 2000.[edytuj | edytuj kod]

W 2001 nagrali i wydali dwupłytowy album pt. Salon Recreativo, na którym umieścili premierowy materiał i swoje stare piosenki w nowych aranżacjach[50][51]. Album promowali singlem „Brooklyńska Rada Żydów”, do którego zrealizowali teledysk. Media obawiały się emitowania tej piosenki, choć odnosiła się ona w tekście z życzliwością do Żydów, a MTV Polska zakazała emisji teledysku do utworu[52].

Tomasz Goehs, 2014

W maju 2003 do zespołu dołączył saksofonista Tomasz Glazik. 5 grudnia 2005 ukazał się nowy album Kultu pt. Poligono Industrial[53], który został wydany w dwóch wersjach: standardowej i rozszerzonej o dodatkową płytę DVD z dziesięcioma teledyskami zespołu. Singlami z albumu były „Kocham cię a miłością swoją” oraz „Pan Pancerny”, który poruszał tematy religijne. Album już w pierwszym miesiącu sprzedaży osiągnął status złotej płyty. Sami muzycy, jak później przyznawali, nie do końca byli z niego zadowoleni, zwłaszcza że nagrywali go w atmosferze konfliktu (głównie między Banasikiem a Staszewskim)[54]. 6 marca 2008 Krzysztof „Banan” Banasik opuścił Kult, a do zespołu dołączyli Wojciech Jabłoński (gitara) i Jarosław Ważny (puzon)[55]. Miesiąc później zagrali trasę koncertową po Czechach z Danielem Landą[56].

Jeszcze w 2007 zaczęli pracować nad nowym wydawnictwem o roboczym tytule Concentrazion Gigantica[57]. Album pt. Hurra! wydali w 2009[58] i promowali go singlami: „Marysia” i „Amnezja”. Album osiągnął status podwójnie platynowej płyty za sprzedaż w nakładzie ponad 60 tys. egzemplarzy[59]. Płytę uzupełniał suplement Karinga – Hurra! Suplement. 5 lipca 2007 roku w Programie Trzecim Polskiego Radia odbył się jubileuszowy koncert na 25-lecie Kultu. Koncert trwał ponad trzy godziny i był transmitowany przez Trójkę.

Lata 2010–2019[edytuj | edytuj kod]

22 września 2010 w warszawskim Och-Teatrze Kult zagrał akustyczny koncert dla telewizji MTV, który został zarejestrowany i wydany w listopadzie tego samego roku na płycie pt. MTV Unplugged[60][61]. Album został sprzedany w ponad 60 tys. nakładzie i w ponad 10 tys. egzemplarzy na płytach DVD i blu-ray[59], a sprzedaż wszystkich nośników w poszczególnych zestawach przekroczyła 200 tys., za co muzycy odebrali certyfikat diamentowej płyty[62]. W 2011 odbyli europejską trasę koncertową, która obejmowała występy dla Polonii w Bristolu, Londynie, Hadze, Paryżu i Luksemburgu[63]. Zagrali też kilka tras koncertowych pod hasłem Kult Unplugged[64]. W maju 2013 wydali album pt. Prosto[65], który uzyskał status złotej płyty. Płytę promowali utworem „Układ zamknięty”, który nagrali na potrzeby ścieżki dźwiękowej do filmu Ryszarda Bugajskiego o tym samym tytule[66].

W październiku 2016 wydali album Wstyd, a do piosenki tytułowej nakręcili teledysk w stylu 360 stopni. W grudniu wydali minialbum pt. Wstyd. Suplement 2016.

W 2019 wystąpili na 25. Pol’and’Rock Festival. We wrześniu 2020 z zespołu odeszli Tomasz Glazik i klawiszowiec Janusz Grudziński[67][68], a ich miejsca w składzie zajęli Mariusz Godzina (saksofony)[69] i Konrad Wantrych (instrumenty klawiszowe)[70]. 6 listopada ukazał się album koncertowy Kultu zawierający materiał zarejestrowany w trakcie występu zespołu na Pol’And’Rock Festival 2019[71].

Od 2020[edytuj | edytuj kod]

W 2021 roku zespół wydał album Ostatnia płyta[72]. W 2023 roku zespół ogłosił wydanie czteropłytowego wydawnictwa podsumowującego jego 41-letnią działalność. Wydawnictwo zatytułowane XLI będzie zawierało cztery płyty, z których każda będzie poświęcona innemu okresowi w historii zespołu[73].

Zespół nadal aktywnie koncertuje w ramach trasy Akustik[74] i Pomarańczowej[75] oraz koncertów okazjonalnych. Po 2020 roku zespół zagrał kilka zagranicznych koncertów m.in. w Nowym Jorku[76], Chicago[77], Londynie[78], Oslo[79], Berlinie[80], Hadze[81].

Wpływ na popkulturę[edytuj | edytuj kod]

O Kaziku i Kulcie opowiadają książki Leszka Gnoińskiego Kult Kazika (wyd. 2000[82]) oraz Wiesława Weissa Kult. Biała Księga (wyd. 2009[83] i uaktualnione wyd. 2017[84]), zawierająca m.in. teksty i historię powstania wszystkich piosenek zespołu.

Muzycy[edytuj | edytuj kod]

Członkowie zespołu ze złotymi płytami za album „Prosto” w czasie podpisywania płyty 10 czerwca 2013 roku w warszawskim klubie Kosmos Kosmos
 Osobny artykuł: Lista muzyków Kultu.
Obecny skład zespołu

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

Albumy studyjne[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat
POL
1987 Kult
  • Data: 8 czerwca 1987[85]
  • Wydawca: Polton, S.P. Records
Posłuchaj to do ciebie
  • Data: październik 1987
  • Wydawca: Klub Płytowy Razem, S.P. Records
13[86]
1988 Spokojnie
  • Data: grudzień 1988
  • Wydawca: Polton, S.P. Records
1989 Kaseta
  • Data: 1989
  • Wydawca: Arston, S.P. Records
7[87]
1991 45–89
  • Data: luty 1991[88]
  • Wydawca: Arston, Bogdan Studio, S.P. Records
12[89]
Your Eyes
  • Data: wrzesień 1991
  • Wydawca: Zic Zac, S.P. Records
1993 Tata Kazika
  • Data: kwiecień 1993
  • Wydawca: S.P. Records
1994 Muj wydafca
  • Data: 1 października 1994
  • Wydawca: S.P. Records
17[91]
1996 Tata 2
  • Data: 1 marca 1996[92]
  • Wydawca: S.P. Records
13[93]
1998 Ostateczny krach systemu korporacji
  • Data: 4 maja 1998
  • Wydawca: S.P. Records
2001 Salon Recreativo
  • Data: 1 października 2001[50]
  • Wydawca: S.P. Records
1[95]
2005 Poligono Industrial
  • Data: 5 grudnia 2005[53]
  • Wydawca: S.P. Records
1[96]
  • POL: złota płyta[97]
2009 Hurra!
  • Data: 28 września 2009[58]
  • Wydawca: S.P. Records
1[98]
  • POL: platynowa płyta[99]
2013 Prosto
  • Data: 13 maja 2013[65]
  • Wydawca: S.P. Records
1[100]
  • POL: platynowa płyta[101]
2016 Wstyd
  • Data: 14 października 2016[102]
  • Wydawca: S.P. Records
1[103]
  • POL: platynowa płyta[104]
Wstyd. Suplement 2016
  • Data: 2 grudnia 2016[105]
  • Wydawca: S.P. Records
16[106]
2021 Ostatnia płyta
  • Data: 28 maja 2021
  • Wydawca: S.P. Records
1[107]
„–” pozycja nie była notowana. Notowanie OLiS obowiązuje od 2000 roku.

Albumy kompilacyjne[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat
POL
2023 XLI – [Płyta K]
  • Data: 14 kwietnia 2023
  • Wydawca: S.P. Records
3[109]
XLI – [Płyta U]
  • Data: 10 lipca 2023
  • Wydawca: S.P. Records
1[111]
XLI – [Płyta L]
  • Data: 25 października 2023
  • Wydawca: S.P. Records
4[112]
XLI – [Płyta T]
  • Data: 16 grudnia 2023
  • Wydawca: S.P. Records
1[113]

Albumy koncertowe[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat
POL
1989 Tan
  • Data: 1989
  • Wydawca: Polton, S.P. Records
2010 MTV Unplugged – Kult
  • Data: 29 listopada 2010[61]
  • Wydawca: S.P. Records
1[114]
2017 Made in Poland
  • Data: 8 września 2017[116]
  • Wydawca: S.P. Records
2[117]
Made in Poland II
  • Data: 15 grudnia 2017[119]
  • Wydawca: S.P. Records
44[120]
2020 Live Pol’and’Rock Festival 2019
  • Data: 6 listopada 2020[121]
  • Wydawca: S.P. Records, Złoty Melon
1[122]
  • POL: platynowa płyta[123]
„–” pozycja nie była notowana. Notowanie OLiS obowiązuje od 2000.

Single[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Pozycja na liście
LP3
[124]
SLiP
[125]
1986 Piloci / Do Ani[126] 11/1
1990 45–89[127]
1998 Panie Waldku, Pan się nie boi czyli lewy czerwcowy[128] 1 6
Komu bije dzwon[129] 1 1
Gdy nie ma dzieci[130] 1 1
Dziewczyna bez zęba na przedzie[131] 1 4
2001 Brooklyńska Rada Żydów[132] 3 8
Łączmy się w pary, kochajmy się[133] 8 18
2003 Kazelot[134]
2005 Kocham cię a miłością swoją[135] 4 18
2006 Pan Pancerny[136] 20 20
2009 Marysia[137] 1 7
2010 Karinga – Hurra! Suplement[138] 6
2013 Prosto[139] 1
2016 Dzisiaj jest mojej córki wesele[140] 5
2017 Madryt[141] 1 28
Wstyd[142] 2
„–” pozycja nie była notowana.

Notowane utwory[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Pozycja na liście
LP3
[124]
1985 Piosenka młodych wioślarzy 15
1987 Krew Boga 1
Hej, czy nie wiecie 1
Whenever I Go I Wanna Go With You 25
1988 Arahja 1
Niejeden 4
1989 Patrz! 7
1990 Oni chcą ciebie 15
Wysłannik 16
1991 Parada wspomnień 7
Rząd oficjalny (Generał Ferreira) 1
6 lat później 3
1992 Marność 5
Polska 4
Czterej głupcy 14
Czarne słońca 4
Dziewczyna się bała pogrzebów 15
1993 Baranek 7
Królowa życia 14
Marianna 29
1994 Oczy niebieskie 9
Lewe Lewe Loff 11
Psalm 151 47
1995 Dziewczyna o perłowych włosach 21
1996 Jeśli zechcesz odejść – odejdź 5
2006 Pan Pancerny 20
2010 Arahja (Unplugged) 3
Amnezja 1
2011 Mieszkam w Polsce (Unplugged) 6
2013 Układ zamknięty 1
2014 Dzisiaj jest mojej córki wesele 5
2014 Prosto 1
2016 Madryt 1
Wstyd 2

Teledyski[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Reżyseria Album Źródło
1985 „Piosenka młodych wioślarzy” Hubert Taczanowski, Tadeusz Ciesielski Jeszcze młodsza generacja [143], s. 44–45
1992 „Czarne słońca” Jerzy Zalewski Spokojnie (reedycja z 1993) [143], s. 138
1993 Polska Yach Paszkiewicz Posłuchaj to do ciebie [143], s. 100
„45/89” 45–89
„Czterej głupcy” Your Eyes
„Parada wspomnień” Yach Paszkiewicz, Beata Dunajewska [143], s. 100, 247
„Baranek” Jerzy Zalewski Tata Kazika [143], s. 269
„Oczy niebieskie” Waldemar Szarek promujący film Oczy niebieskie [143], s. 304
1994 „Gaz na ulicach” Muj wydafca [143], s. 302
1996 „Jeśli zechcesz odejść – odejdź” Łukasz Jankowski Tata 2 [143], s. 330
1998 „Lewy czerwcowy” Kazik Staszewski Ostateczny krach systemu korporacji [143], s. 362–364
„Komu bije dzwon?” Kazik Staszewski, Piotr Wieteska [143], s. 389
„Gdy nie ma dzieci” Sławomir Pietrzak, Aleks Kłoś, Mateusz Szlachtycz [143], s. 368–370
„Dziewczyna bez zęba na przedzie” Sławomir Pietrzak [143], s. 375
2000 „Krutkie kazanie na temat jazdy na maxa” Kazik Staszewski Muj wydafca [143], s. 312
2001 „Brooklińska Rada Żydów” Sławomir Pietrzak, Kazik Staszewski, Krzysztof Banasik Salon Recreativo [143], s. 412–414
„Łączmy się w pary, kochajmy się” (wersja zasadnicza) Kazik Staszewski [143], s. 418
„Łączmy się w pary, kochajmy się” (wersja homeopatyczna) [143], s. 419
2005 „Kocham cię a miłością swoją” Sławomir Pietrzak Poligono Industrial [143], s. 458–459
„Pan Pancerny” Sławomir Pietrzak, Jacek Kościuszko [144][143], s. 475
2009 „Marysia” P. Krawczyk, P. Czapla, R. Szermanowicz Hurra! [145]
2013 „Układ Zamknięty” Jacek Kościuszko Prosto [146]
„Dzisiaj jest mojej córki wesele” Sławomir Pietrzak [143], s. 549
„Prosto” Janek Pietrzak, Janek Gierach [147][143], s. 553
„Dobrze być dziadkiem” Sławomir Pietrzak [148][143], s. 554
2016 „Madryt” Sławomir Pietrzak Wstyd [149][143], s. 571
„Wstyd” Sławomir Pietrzak [143], s. 574–575
2021 „Wiara” Sławomir Pietrzak Ostatnia płyta [150]
„Chcę miłości” Wojciech Jabłoński [151]
„Szok szok disco pop” Sławomir Pietrzak [152]
„Rafi” Wojciech Jabłoński [153]
2023 Arahja Sławomir Pietrzak The Best of – 30 lat SP Records [154]
"Na łódce w Oslo" Sławomir Pietrzak XLI płyta T [155]

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł
1993 Tata Kazika
  • Wydawca: S.P. Records
  • Reżyseria: Jerzy Zalewski
  • Scenariusz: Jerzy Zalewski, Mariusz Kalinowski
2019 Kult. Film

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Zespół ten został założony we wrześniu w 1981 roku przez Kazika, a nazwa zespołu pochodziła od tytułu utworu Novelty, nagranego przez zespół Joy Division. W listopadzie 1981 odbył się jedyny koncert grupy, która po trzech miesiącach została rozwiązana.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Maciej Sienkiewicz: Kult. culture.pl. [dostęp 2016-10-29]. (pol.).
  2. Kult. rateyourmusic.com. [dostęp 2023-07-10]. (ang.).
  3. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 91.
  4. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 59.
  5. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 76.
  6. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 116–117.
  7. a b Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 117.
  8. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 118–119.
  9. a b c d Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 120.
  10. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 120–121.
  11. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 122, 164.
  12. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 121–122, 124.
  13. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 124, 134, 164.
  14. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 159.
  15. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 123, 134.
  16. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 150–151.
  17. a b c Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 152.
  18. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 151, 157.
  19. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 126, 153.
  20. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 153.
  21. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 166.
  22. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 153–154.
  23. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 158.
  24. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 164.
  25. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 164–166.
  26. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 166–168, 170.
  27. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 168.
  28. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 159, 172, 174.
  29. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 180–181.
  30. a b c Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 176.
  31. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 218.
  32. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 183–185.
  33. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 184.
  34. a b Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 160.
  35. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 176, 181.
  36. a b Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 186.
  37. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 110–111, 189–190.
  38. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 165, 189.
  39. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 256–257, 259.
  40. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 226–227.
  41. a b Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 264.
  42. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 241–242.
  43. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 259.
  44. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 316–317.
  45. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 263–264, 268.
  46. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 291, 313–315.
  47. Leszek Gnoiński, Kult Kazika, Poznań 2001.
  48. „MUZYKA PRZECIWKO RASIZMOWI” CIĄGLE GRA. KULTOWA PŁYTA 20 LAT PÓŹNIEJ, „Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”” [dostęp 2018-01-16] (pol.).
  49. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 318.
  50. a b SALON RECREATIVO – KULT. muzyka.interia.pl. [dostęp 2016-10-29]. (pol.).
  51. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 344.
  52. Robert Monik; red. Magda Głowala-Habel: Kult zagra w Radomiu. interia360.pl. [dostęp 2017-10-09]. (pol.).
  53. a b POLIGONO INDUSTRIAL – KULT. muzyka.interia.pl. [dostęp 2016-10-29]. (pol.).
  54. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 382.
  55. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 384–385.
  56. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 391–392.
  57. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 385.
  58. a b HURRA! – KULT. muzyka.interia.pl. [dostęp 2016-10-29]. (pol.).
  59. a b Paweł Kasa. Brutalna rzeczywistość sceny muzycznej. „Trendy – Art of Living”, s. 32–36, 2011-03-30. Warszawa. 
  60. Kult gwiazdą akustycznego koncertu „MTV Unplugged”. zloteprzeboje.tuba.pl. [dostęp 2017-10-09]. (pol.).
  61. a b MTV UNPLUGGED – KULT. muzyka.interia.pl. [dostęp 2016-10-29]. (pol.).
  62. MTV UNPLUGGED KULT DIAMENTOWĄ PŁYTĄ!!!. sprecords.com.pl. [dostęp 2011-03-20].
  63. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 320–321.
  64. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 390.
  65. a b PROSTO – KULT. muzyka.interia.pl. [dostęp 2016-10-29]. (pol.).
  66. Staszewski i Księżyk 2015 ↓, s. 408.
  67. Wirtualna Polska Media S.A, Zmiany w składzie Kultu. Muzyk odchodzi po 17 latach w zespole [online], open.fm, 1 września 2020 [dostęp 2020-09-01] (pol.).
  68. Kult [online], facebook.com [dostęp 2020-09-09] (pol.).
  69. a b Kult [online], facebook.com [dostęp 2020-09-04] (pol.).
  70. a b Kult [online], facebook.com [dostęp 2020-09-09] (pol.).
  71. Kult - Kult Powraca Z Wyjątkowym Wydawnictwem! Zobacz [online], facebook.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  72. Kult „Ostatnia płyta”: Polityka, kler, społeczeństwo [RECENZJA] [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  73. KULT XLI – takiego wydawnictwa jeszcze w Polsce nie było – CGM.pl [online], CGM, 28 stycznia 2023 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  74. Ogłoszono trasę Kult Akustik 2023. Tym razem 16 koncertów w 13 polskich miastach [online], dziennik.pl, 20 grudnia 2022 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  75. Kult ogłosił trasę koncertową! Zagra też za granicą – Antyradio [online], www.antyradio.pl, 21 lipca 2023 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  76. New York | Kult [online] [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  77. Chicago | Kult [online] [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  78. London | Kult [online] [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  79. Oslo – SOLD OUT | Kult [online] [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  80. Tickets für KULT jetzt direkt im offiziellen SO36 Shop kaufen! [online], www.so36.com [dostęp 2023-09-27] (niem.).
  81. KULT [online], www.artstagepromotion.com [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  82. Kult Kazika | Leszek Gnoiński [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  83. Kult. Biała księga, czyli wszystko o wszystkich piosenkach | Wiesław Weiss [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  84. Kult. Biała Księga | Wiesław Weiss [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  85. Kult w bazie Discogs.com (ang.)
  86. OLiS – sprzedaż w okresie 07.09.2018 – 13.09.2018. olis.onyx.pl. [dostęp 2018-09-20]. (pol.).
  87. OLiS – sprzedaż w okresie 16.04.2021 – 22.04.2021. olis.onyx.pl. [dostęp 2021-04-29]. (pol.).
  88. Kult (2) – 45-89 [online], Discogs [dostęp 2021-12-23] (ang.).
  89. OLiS – sprzedaż w okresie 09.11.2018 – 15.11.2018. olis.onyx.pl. [dostęp 2018-11-22]. (pol.).
  90. S.P. Records. independent.pl. [dostęp 2013-03-12]. (pol.).
  91. OLiS – sprzedaż w okresie 11.12.2020 – 17.12.2020. olis.onyx.pl. [dostęp 2020-12-24]. (pol.).
  92. Kult – Tata 2. muzyka.wp.pl. [dostęp 2012-06-17]. (pol.).
  93. OLiS – sprzedaż w okresie 12.10.2018 – 18.10.2018. olis.onyx.pl. [dostęp 2018-10-25]. (pol.).
  94. Platynowe płyty CD przyznane w 1998 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-07-29].
  95. OLiS – sprzedaż w okresie 01.10.2001 – 07.10.2001. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-08-10]. (pol.).
  96. OLiS – sprzedaż w okresie 12.12.2005 – 18.12.2005. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-08-10]. (pol.).
  97. Kult odebrał złota płytę. muzyka.onet.pl. [dostęp 2013-03-12]. (pol.).
  98. OLiS – sprzedaż w okresie 12.04.2010 – 18.04.2010. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-04-23]. (pol.).
  99. „Hurra” PLATYNĄ!. sprecords.com.pl. [dostęp 2017-10-09]. (pol.).
  100. OLiS – sprzedaż w okresie 13.05.2013 – 19.05.2013. olis.onyx.pl. [dostęp 2013-05-24]. (pol.).
  101. Kult odebrał Platynową Płytę za album „Prosto” – TopGuitar. TopGuitar. [dostęp 2013-11-12]. (pol.).
  102. Kult zdradza szczegóły nowego albumu. „Wstyd” ukaże się 14 października. wprost.pl. [dostęp 2016-09-20]. (pol.).
  103. OLiS – sprzedaż w okresie 14.10.2016 – 20.10.2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-10-27]. (pol.).
  104. Platynowe płyty CD przyznane w 2017 roku [online], ZPAV [dostęp 2017-01-25].
  105. Kult – Wstyd. Suplement 2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-12-15]. (pol.).
  106. OLiS – sprzedaż w okresie 02.12.2016 – 08.12.2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-12-15]. (pol.).
  107. OLiS – sprzedaż w okresie 28.05.2021 – 03.06.2021 [online], olis.onyx.pl [dostęp 2021-06-10] (pol.).
  108. Złote płyty CD przyznane w 2021 roku [online], ZPAV [dostęp 2021-08-11].
  109. OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (14.04.2023–20.04.2023) [online], olis.pl [dostęp 2023-11-02] (pol.).
  110. OLiS – oficjalna lista wyróżnień – złote płyty [online], olis.pl [dostęp 2024-01-24] (pol.).
  111. OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (07.07.2023–13.07.2023) [online], olis.pl [dostęp 2023-11-02] (pol.).
  112. OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (20.10.2023–26.10.2023) [online], olis.pl [dostęp 2023-11-02] (pol.).
  113. OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (15.12.2023–21.12.2023) [online], olis.pl [dostęp 2023-12-29] (pol.).
  114. OLiS – sprzedaż w okresie 22.11.2010 – 28.11.2010. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-12-14]. (pol.).
  115. MTV Unplugged Kult diamentową płytą. cgm.pl. [dostęp 2017-10-09]. (pol.).
  116. Przemysław Kokot: Kult przedstawia wyjątkowy album: „Made in Poland”. wyspa.fm. [dostęp 2017-08-28]. (pol.).
  117. OLiS – sprzedaż w okresie 08.09.2017 – 14.09.2017. olis.onyx.pl. [dostęp 2017-09-21]. (pol.).
  118. Złote płyty CD przyznane w 2019 roku [online], ZPAV [dostęp 2019-06-13].
  119. Kult – Made In Poland 2: Premiera nowej koncertówki zespołu. eskarock.pl. [dostęp 2018-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-05)]. (pol.).
  120. OLiS – sprzedaż w okresie 15.12.2017 – 28.12.2017. olis.onyx.pl. [dostęp 2018-01-04]. (pol.).
  121. Joanna Chojnacka: Kult z nowym wydawnictwem. Materiał trafi do sprzedaży 6 listopada. antyradio.pl. [dostęp 2020-10-07]. (pol.).
  122. OLiS – sprzedaż w okresie 06.11.2020 – 12.11.2020. olis.onyx.pl. [dostęp 2020-11-19]. (pol.).
  123. Platynowe płyty CD przyznane w 2020 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-12-17].
  124. a b Kult – Archiwum Listy Przebojów Trójki. lp3.pl. [dostęp 2010-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-29)]. (pol.).
  125. Kult – Archiwum Szczecińskiej Listy Przebojów. radio.szczecin.pl. [dostęp 2010-08-10]. (pol.).
  126. Kult -Piloci / Do Ani. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-09)]. (pol.).
  127. Kult – 45 / 89. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-17)]. (pol.).
  128. Kult – Panie Waldku, Pan się nie boi, czyli lewy czerwcowy. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-31)]. (pol.).
  129. Kult – Komu bije dzwon. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-17)]. (pol.).
  130. Kult – Gdy nie ma dzieci. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-31)]. (pol.).
  131. Kult – Dziewczyna bez zęba na przedzie. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-17)]. (pol.).
  132. Kult – Brooklyńska Rada Żydów. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-16)]. (pol.).
  133. Kult – Łączmy się w pary, kochajmy się. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-01)]. (pol.).
  134. Kult – Kazelot. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-16)]. (pol.).
  135. Kult – Kocham cię a miłością swoją. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-31)]. (pol.).
  136. Kult – Pan Pancerny. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-16)]. (pol.).
  137. Kult – Marysia. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-14)]. (pol.).
  138. Kult – Karinga – Hurra! Suplement. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-05)]. (pol.).
  139. Kult – Prosto. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2014-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-14)]. (pol.).
  140. Daniel Wolak, Dzisiaj jest mojej córki wesele – Kult – SPCDS 01/15 / 5908294644441 – CDs – 2015 :: Archiwum Polskiego Rocka [online], Archiwum Polskiego Rocka [dostęp 2017-02-01] (pol.).
  141. Madryt – Kult :: discogs [online], Discogs [dostęp 2017-02-15] (ang.).
  142. Kult (2) – Wstyd [online], Discogs [dostęp 2018-06-18] (ang.).
  143. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Wiesław Weiss: Kult – biała księga, czyli wszystko o wszystkich piosenkach. Warszawa: Kosmos Kosmos, 2017. ISBN 978-83-942140-7-4.
  144. 15. Festiwal Polskich Wideoklipów Yach Film > Nominacje. stopklatka.pl. [dostęp 2010-08-10]. (pol.).
  145. Zobacz nowy teledysk Kultu. muzyka.dlastudenta.pl. [dostęp 2013-03-12]. (pol.).
  146. Kult – Układ Zamknięty. film.wp.pl. [dostęp 2017-10-09]. (pol.).
  147. PREMIERA: Kult „Prosto” – zobacz teledysk do najnowszego singla!. eskarock.pl. [dostęp 2016-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-29)]. (pol.).
  148. Kult „Dobrze być dziadkiem” – teledysk do nowego singla. eskarock.pl. [dostęp 2016-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-29)]. (pol.).
  149. Zobacz klip do piosenki „Madryt”. Kult powraca!. wpolityce.pl. [dostęp 2016-10-29]. (pol.).
  150. Kult pokazał klip do singla „Wiara”. Minimalistyczny teledysk uderza w Kościół [WIDEO] - Antyradio [online], www.antyradio.pl, 15 czerwca 2021 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  151. Zespół Kult na terapii. Posłuchaj utworu „Chcę miłości” [online], muzyka.interia.pl [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  152. Kult z klipem do „Szok szok disco pop”. Dyskotekowy utwór będzie hitem lata? [WIDEO] - Antyradio [online], www.antyradio.pl, 7 lipca 2021 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  153. KULT - Rafi [OFFICIAL VIDEO]. [dostęp 2023-09-27].
  154. Kult po 35 latach opublikował teledysk. „Ta piosenka nigdy się nie zestarzeje” [online], gazetapl, 21 marca 2023 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
  155. WW, Kult powraca w wielkim stylu. Zobaczcie teledysk do nowego singla [online], Złote Przeboje - radio, muzyka, wiadomości, quizy, 6 listopada 2023 [dostęp 2023-11-07] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]