Park Szczytnicki

Park Szczytnicki
	nr rej. U-3 z 29.01.1958 oraz A/2791/194 z 15.02.1962
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Powierzchnia	100 ha
Data założenia	XVIII w.
	Położenie na mapie Wrocławia Park Szczytnicki
	Położenie na mapie Polski Park Szczytnicki
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Park Szczytnicki
	51°06′52,45″N 17°04′56,83″E/51,114569 17,082453
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach

Park Szczytnicki (niem. Scheitniger Park, Fürsten Garten)^[1] – jeden z największych parków Wrocławia zajmujący powierzchnię około 100 hektarów. Położony jest na wschód od Starej Odry, na terenie dawnej wsi Szczytniki, włączonej w obręb miasta w 1868 roku. Park ma charakter krajobrazowy i duże walory kompozycyjne oraz dendrologiczne (około 400 gatunków drzew i krzewów).

Historia[edytuj | edytuj kod]

W XVI wieku wieś Szczytniki została podzielona na Nowe i Stare Szczytniki, które w XVII wieku zamieniły się w podmiejskie osiedla rezydencjonalne. Las na terenie Starych Szczytnik już w połowie XVIII wieku cieszył się powodzeniem wśród wrocławian. W 1783 roku Fryderyk Ludwik Hohenlohe, komendant garnizonu wrocławskiego, wykupił go i założył tu jeden z pierwszych parków na kontynencie europejskim urządzonych w stylu angielskim.

Kościół pod wezwaniem św. Jana Nepomucena w parku Szczytnickim

Park został zdewastowany przez żołnierzy napoleońskich podczas oblężenia miasta w grudniu 1806 roku. Po wojnie większość szkód naprawiono. W 1833 roku w parku Szczytnickim odbyły się pierwsze sportowe wyścigi konne we Wrocławiu. Wyścigi organizowano aż do roku 1907, na terenach przylegających do obecnej Hali Stulecia.

W parku znajduje się Ogród Japoński założony w latach 1909–1912, w związku z Wystawą Stulecia z 1913 roku, z inicjatywy hrabiego Fritza von Hochberga, i zaprojektowany przez japońskiego ogrodnika Mankichiego Araia. Po wystawie zabrano jednak większość z wypożyczonych detali decydujących o japońskim charakterze ogrodu. W 1994 roku przy współpracy ambasady japońskiej, prof. Ikuya Nishikawy i ogrodników z Nagoi rozpoczęto prace przywracające ogrodowi japoński charakter. Współcześnie jest to już Ogród Japoński nie tylko z nazwy. Stanowi unikatowy w Europie żywy fragment japońskiej kultury. Rząd Japonii przekazał do Ogrodu kilka granitowych latarń z XIX wieku. Japończycy nazwali ogród Hakkoen, tzn. Ogród białoczerwony^[2]. Powódź 1997 roku zniszczyła ogród, który otwarto po odbudowie w 1999 roku^[3].

Poza Ogrodem Japońskim posadzono w 2008 roku japońskie wiśnie^[4].

Drewniany kościół[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Kościół w parku Szczytnickim we Wrocławiu.

Na terenie parku Szczytnickiego znajduje się również drewniany kościół z przełomu XVI i XVII wieku pod wezwaniem Świętego Jana Nepomucena. Zbudowany przez cieśli ze Starego Koźla, tam też początkowo stał. W XVIII stuleciu został przeniesiony do Kędzierzyna, a stamtąd w roku 1913 do Wrocławia, pod kierownictwem wrocławskiego architekta Theo Effenbergera. Przy kościele znajduje się monolitowy kamienny krzyż, przeniesiony tu w latach 70. XX w. z Muchoboru Wielkiego^[5]^[6]. Przyczyna fundacji krzyża jest nieznana. Pojawiająca się hipoteza, że jest to tzw. krzyż pokutny, nie ma oparcia w bezpośrednich dowodach i oparta jest wyłącznie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne monolitowe krzyże są krzyżami pokutnymi. Paul Kutzer w artykule Steinkreuze in Schlesien z 1913 r. podaje informacje o legendzie przypisującej powstanie tego krzyża oraz 2 innych krzyży, z którymi stał on w Muchoborze Wielkim, upamiętnieniu spotkanie w 1474 r. trzech władców: Węgier – Macieja Korwina, Czech Władysława II Jagiellończyka i ojca tego drugiego, króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka podczas oblężenia przez Jagiellonów, bronionego przez Korwina, Wrocławia^[7]^[6]. Pojawia się też ludowa legenda wiążąca krzyż z epidemią^[6].