Potoczek (powiat kłodzki)
50°08′36″N 16°45′19″E/50,143333 16,755278| wieś | |
 Dom nr 6 w Potoczku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
600–800[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
18[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-530[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
| SIMC |
0853837 |
Położenie na mapie gminy Międzylesie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
| 50°08′36″N 16°45′19″E/50,143333 16,755278[1]
| |
Potoczek (niem. Neissbach[5] – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Potoczek wieś-położona w południowo-zachodniej Polsce, w zachodniej części Masywu Śnieżnika, na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego w Kotlinie Kłodzkiej, około 10 km na południowy wschód od centrum miejscowości Międzylesie, na wysokości około 600–800 m n.p.m.[2]
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Przed 1945 rokiem Potoczek należał do powiatu bystrzyckiego (niem. Landkreis Habelschwerdt)[2]. Do 1975 roku wieś należała do powiatu bystrzyckiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki wsi nie są dokładnie poznane. Prawdopodobnie po wykarczowaniu lasu na stokach Opacza i Jasienia powstała osada, która położona była na obszarze obecnej wsi. W czasie wojen husyckich osada została zniszczona. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1564 roku, kiedy obok istniejącej już huty szkła, utworzono sołectwo Nowy Potoczek[6]. Wieś swoimi zabudowaniami dochodziła wówczas wysoko na zbocza Jasienia i Opacza. W 1653 wieś została kupiona przez rodzinę Althannów[6]. Ze względu na trudne warunki życia i pracy spowodowane klimatem oraz trudności w uprawie ziemi, mieszkańcy opuszczali wyżej położone domostwa. W XVIII wieku po okresie wojen śląskich, wieś przeżywa renesans gospodarczy, oparty na przemyśle tkackim[2]. Wieś była dobrze rozwinięta, posiadała chałupnicze warsztaty tkaczy, W 1770 roku hrabia von Althann założył osadę, którą włączono do dóbr międzyleskich[6]. W tym okresie w starej części wsi było 70 domów, 2 młyny wodne i gorzelnia, w nowej 60 domów i gorzelnia[6]. Rozwój Potoczka związany był z rozwojem tkactwa chałupniczego pod koniec XVIII wieku we wsi było 15 warsztatów bawełnianych i 45 lnianych[6]. Po wojnach napoleońskich, w połowie XIX wieku wieś przeżywa kryzys spowodowany rewolucją przemysłową i upadkiem tkactwa. W końcu XIX wieku Potoczek był już tylko niewielką wsią letniskową, ze względu na upadek przemysłu tkackiego i trudne warunki życia rozpoczął się proces wyludniania wsi. Po 1945 roku pozostaje wsią tylko rolniczą, postępuje proces wyludniania najliczniej w górnej części, zanikają kolonie lub zostają włączone w obręb wsi. Obecnie (III 2011 r.) we wsi mieszka tylko 18 osób[3] – jest to najmniejsza miejscowość gminy Międzylesie.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Mała, górska wieś łańcuchowa o luźnym układzie zabudowań, rozciągnięta na przestrzeni około 1,6 km. Wieś położona jest w śródgórskiej kotlinie, głęboko wciętej od strony południowej w Masyw Śnieżnika nad rzeką Nysą Kłodzką w górnym jej biegu, u zachodniego podnóża Masywu Śnieżnika. Zabudowa wsi składa się z pojedynczych budynków gospodarczych i mieszkalnych rozlokowanych na wysokości od 600 do 800 m n.p.m. wzdłuż lokalnej drogi po obu jej stronach[2]. Droga do wsi dochodzi z Boboszowa przez obniżenie między Urwistą a Opaczem. Jest to wieś, o charakterze typowo rolniczym. Wokół wsi rozciągają się rozległe użytki rolne i górskie łąki, leżące głównie na zboczach Jasienia i Opacza. W bliskim otoczeniu wsi występują, niewielkie pasy zieleni z drzew liściastych w formie przydomowych nasadzeń, oraz wzdłuż potoku i miedz. W większej odległości wieś otaczają od wschodu i zachodu górskie lasy mieszane regla dolnego z przewagą świerka oraz buka[2]. Od wschodu nad wsią dominuje południowo-zachodni grzbiet odchodzący od Śnieżnika z wzniesieniami: Trójmorski Wierch, Jasień, a od zachodu odgałęzienie grzbietu południowo-zachodniego z Urwistą i Opaczem.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]We wsi zachowało się kilka domów mieszkalnych i mieszkalno-gospodarczych o cechach charakterystycznych dla budownictwa ludowego Ziemi kłodzkiej z połowy XIX wieku, oraz mała kapliczka z drugiej połowy XIX wieku[2].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Po wschodniej stronie ponad Potoczkiem, w Masywie Śnieżnika na południowym zboczu Trójmorskiego Wierchu, położone są źródła Nysy Kłodzkiej. Obok wsi prowadzą szlaki turystyczne:
zielony – z Niemojowa na Halę pod Śnieżnikiem i dalej.
żółty – szlak bardzo widokowy prowadzący przez łąki skrajem lasu z dolnej części Jodłowa do źródła Nysy Kłodzkiej i byłego przejścia granicznego.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109213
- ↑ a b c d e f g h Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 263-265. ISBN 83-7005-341-6.
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 971 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, Słownik nazw miejscowych Dolnego Śląska, Opole 1995, s. 94.
- ↑ a b c d e Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 414. ISBN 978-83-89188-95-3.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Dawna miejscowość |
