Powiat żarski

Powiat żarski
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
TERC	0811
Siedziba	Żary
Starosta	Bogdan Kępiński
Powierzchnia	1393 km²
Populacja (31.12.2021); • liczba ludności	; 94 508
• gęstość	68 os./km²
Urbanizacja	59,92%
Tablice rejestracyjne	FZA
	Adres urzędu:al. Jana Pawła II 5; 68-200 Żary
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	2
Liczba gmin miejsko-wiejskich	3
Liczba gmin wiejskich	5
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Powiat żarski – powiat w Polsce (województwo lubuskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Żary. Powiat położony jest w następujących regionach fizycznogeograficznych: Bory Dolnośląskie, Wzniesienia Żarskie, Wzniesienia Gubińskie z Borami Zielonogórskimi oraz Obniżenie Nowosolskie, Kotlina Zasiecka i Wał Mużakowski.

Na zachodzie graniczy z niemieckimi landami Brandenburgia i Saksonia.

Podział administracyjny

Stan na dzień 31 grudnia 2021^[2]:

Gmina	Typ	Pow.	Ludność
Brody	miejsko-wiejska	240,7 km²	3 336
Jasień	miejsko-wiejska	126,8 km²	6 867
Lipinki Łużyckie	wiejska	88,7 km²	3 333
Lubsko	miejsko-wiejska	182,7 km²	18 061
Łęknica	miejska	16,4 km²	2 364
Przewóz	wiejska	178,3 km²	3 091
Trzebiel	wiejska	166,4 km²	5 613
Tuplice	wiejska	65,8 km²	3 001
Żary	miejska	33,5 km²	36 559
Żary	wiejska	293,6 km²	12 283

Demografia

Powiat żarski jest powiatem ziemskim o największej liczbie mieszkańców województwa lubuskiego.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. powiat miał 98 266 mieszkańców^[3].

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[4] powiat zamieszkiwało 96 111 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2020 roku powiat zamieszkiwało 95 423 osób^[1].

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2021):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	94 508	100	48 667	51,50	45 841	48,50
Miasto	56 629	59,92	29 569	31,29	27 060	28,63
Wieś	37 879	40,08	19 098	20,21	18 781	19,87

Piramida wieku mieszkańców powiatu żarskiego w 2014 roku^[5].

Komunikacja

Linie kolejowe:
- 14 Żagań – Żary – Zasieki – Forst – (Chociebuż – Berlin)
- 275 Wrocław – Żagań – Bieniów – Gubinek (na odcinku Żagań – Bieniów wyłącznie jako linia towarowa, na dalszym ciągu do Gubinka nieczynna)
- 282 Żary – Węgliniec – Legnica
- 370 Zielona Góra – Nowogród Bobrz. – Bieniów – Żary
- 380 Jankowa Żagańska – Przewóz (linia towarowa)
- 389 Żagań – Jankowa Żagańska

Drogi:
- autostrada (Berlin) – Olszyna – Trzebiel – Golnice – (Wrocław)
- droga krajowa Łęknica – Trzebiel – Żary – Żagań – Leszno – Lublin
- droga krajowa Przewóz – Żary – Nowogród Bobrzański – Zielona Góra
- droga wojewódzka 286 Gubin – Brody
- droga wojewódzka 287 (Krosno Odrz.) – Kosierz – Lubsko – Żary
- droga wojewódzka 289 (Forst) – Zasieki – Brody – Lubsko – Nowogród Bobrzański
- droga wojewódzka 294 Trzebiel – Tuplice – Jasień
- droga wojewódzka 350 Łęknica – Przewóz – Gozdnica – Ruszów – Bolesławiec

Dawne przejścia graniczne:
- drogowe: osobowo-towarowe Olszyna/Klein Bademeusel, oraz osobowe: Zasieki/Forst, Łęknica/Mużaków i Przewóz/Podrosche.
- kolejowe Zasieki/Forst (kier. Chociebuż, Berlin).

Powiaty partnerskie

Niemcy: Powiat Görlitz (do 2008 powiat Niederschlesischer Oberlausitzkreis)
Niemcy: Powiat Spree-Neiße

Starostowie żarscy

Na podstawie źródła^[6]:

Marek Cieślak (3 listopada 1998 – 19 listopada 2002)
Edward Skobelski (19 listopada 2002 – 27 listopada 2006)
Marek Cieślak (27 listopada 2006 – 1 grudnia 2014)
Janusz Dudojć (1 grudnia 2014 – 23 listopada 2018)
Józef Radzion (23 listopada 2018 – 7 maja 2024)
Bogdan Kępiński (7 maja 2024 – nadal)

Sąsiednie powiaty

Powiat krośnieński
Powiat zielonogórski
Powiat żagański
Powiat zgorzelecki (Województwo dolnośląskie)
Powiat Görlitz (Saksonia, Niemcy)
Powiat Spree-Neiße (Brandenburgia, Niemcy)

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ GUS, Powiat żarski w liczbach [online], polskawliczbach.pl, 31 grudnia 2021 [dostęp 2023-01-08] (pol.).
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 10 czerwca 2011, ISSN 1734-6118 .
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ Powiat żarski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Rafał Rudka, Joanna Gryboś-Chechelska, Tomasz Smaś (red.): Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. IV: Starostowie województwa lubuskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2023, s. 27. ISBN 978-83-62251-94-0. [dostęp 2024-08-10].

Linki zewnętrzne

Dane o powiatach i gminach (Regioset)

[stat-1] Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[2] GUS, Powiat żarski w liczbach [online], polskawliczbach.pl, 31 grudnia 2021 [dostęp 2023-01-08] (pol.).

[3] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 10 czerwca 2011, ISSN 1734-6118 .

[4] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[populacja2016-5] Powiat żarski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[6] Rafał Rudka, Joanna Gryboś-Chechelska, Tomasz Smaś (red.): Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. IV: Starostowie województwa lubuskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2023, s. 27. ISBN 978-83-62251-94-0. [dostęp 2024-08-10].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Miasta na prawach powiatu	Gorzów Wielkopolski (siedziba wojewody) Zielona Góra (siedziba sejmiku)
Powiaty	gorzowski krośnieński międzyrzecki nowosolski słubicki strzelecko-drezdenecki sulęciński świebodziński wschowski zielonogórski żagański żarski
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Brody Jasień Lubsko Łęknica Żary
Gminy miejskie	Łęknica Żary
Gminy miejsko-wiejskie	Brody Jasień Lubsko
Gminy wiejskie	Lipinki Łużyckie Przewóz Trzebiel Tuplice Żary

Przynależność wojewódzka	woj. wrocławskie (1946–50) woj. zielonogórskie (1950–75)
Miasta	Barść (Barszcz) (← 1945–46 →) Brody (do 1946 →) Jasień (Gocław) (do 1954 →) Krzystkowice (do 1946 →) Kunice Żarskie (1969–72 →) Łęknica (Łuknica) (← 1945–46, 1969–75) Przewóz (← 1945–46 →) Trzebiel (Traby) (do 1946 →) Żary (Żóraw)
Osiedla (1954–72)	Łęknica (1956–68) Kunice Żarskie (1958–68)
Gminy wiejskie (1946–54 i 1973–75)	Balków (Białków) (1945–46) Benawa (Bieniów) (1945–46) Brody (1946–54) Grabów (1945–46) Hrabiny (Grotów) (1945–46) Jaryszów (Góra Jęczmienna) (1945–54) Kadłubia (Złota Struga) (1946–54) Kunice (1945–46) Leszczyna (Zajączek) (1945–46) Lipinki Łużyckie (1973–75) Lubanice (1945–46) Łazów (Łaz) (1945–46) Marców (Marcinów) (1945–46) Nabłocie (Nabłoto) (1945–46) Niwica (Zagłoby) (1946–54, 1973–75) Olbrachtów (1946–54, 1973–75) Przewóz (1945–54, 1973–75) Trzebiel (1973–75) Tuplice (Teplice) (1945–54) Zabłocie (Zabłonie) (1945–54) Żary (1973–75) Żórawek (Żarki Wielkie) (1945–46)
Gromady (1954–72)	Bieniów (1954–72) Brody (1954 →) Dębinka (1954–57) Drzeniów (1954 →) Golin (1954 →) Grotów (1954–57) Jasień (1954 →) Krzystkowice (1954 →) Kunice Żarskie Lipinki Łużyckie (1954–72) Lubanice (1954–72) Lubomyśl (1954–57) Łęknica (1954–55) Mirostowice Dolne (1954–72) Niwica (1954–72) Nowe Czaple (1954–72) Olbrachtów (1954–72) Piotrów (1954–57) Przewóz (1954–72) Sanice (1954–59) Sieniawa Żarska (1954–57) Stara Woda (1954 →) Trzebiel (1954–72) Tuplice (1954 →) Zabłocie (1954 →) Żary (1958–75)