Gozdnica

	Gozdnica
	Gozdnica
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	żagański
Prawa miejskie	przed 1315
Burmistrz	Krzysztof Jarosz
Powierzchnia	23,88 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 3192; 133,7 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 68
Kod pocztowy	68-130
Tablice rejestracyjne	FZG
	Położenie na mapie powiatu żagańskiego Gozdnica
	Położenie na mapie Polski Gozdnica
	Położenie na mapie województwa lubuskiego Gozdnica
	51°26′20″N 15°05′44″E/51,438889 15,095556
TERC (TERYT)	0810011
SIMC	0988388
	Urząd miejskiul. Ceramików 2; 68-130 Gozdnica
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Ten artykuł dotyczy miasta w woj. lubuskim. Zobacz też: inne znaczenia słowa Gozdnica.

Gozdnica (do 1945 niem. Freiwaldau^[3]) – miasto, będące jednocześnie gminą miejską, zlokalizowane w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim.

Gozdnica uzyskała lokację miejską przed 1315 rokiem, zdegradowana w 1752 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1967 roku^[4].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Położona w pobliżu granicy z województwem dolnośląskim, 25 km na płd.-zach. od Żagania i 15 km granicy polsko-niemieckiej, przy drogach wojewódzkich: nr 300 i nr 350. Leży pośród Borów Dolnośląskich nad Czernicą.

Zobacz też: Gozdnica (stacja kolejowa).

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2002^[5] Gozdnica ma obszar 23,97 km², w tym:

użytki rolne: 20%
użytki leśne: 68% (Bory Dolnośląskie)

Miasto stanowi 2,12% powierzchni powiatu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pomnik ofiar niemieckich obozów pracy niewolniczej działających w okolicy miasta

Fragment centrum miasta

Herb Gozdnicy

W 1285 Gozdnica otrzymała prawa miejskie. W XVIII w. w osadzie wzniesiony został najstarszy zachowany kościół miasta – kościół Świętego Ducha. W 1413 jako wchodząca w skład „państwa przewoskiego“ została włączona w granice księstwa żagańskiego. W 1556 Ferdynand I Habsburg udzielił miastu przywileju odbywania dwóch jarmarków w ciągu roku. W XVII wieku miasto było niszczone przez wojny i pożary, upadło rzemiosło, w 1752 władze pruskie odebrały Gozdnicy prawa miejskie.

W XIX w. oparciu o obfite złoża iłów wydobywanych m.in. w Kopalni „Gozdnica“ rozwinął się przemysł ceramiczny, po 1885 Gotfryd Sturm uruchomił dwie fabryki produkujące dachówki. Fabryki po II wojnie światowej funkcjonowały pod nazwą Gozdnickie Zakłady Ceramiki Budowlanej, a następnie po połączeniu z Lubskimi Zakładami Ceramiki Budowlanej w Lubsku w l. 1971^[6]-1991 jako Lubuskie Przedsiębiorstwa Ceramiki Budowlanej.

W 1896 otwarto linię kolejową do Ruszowa. W latach 1929-1930 zbudowano kościół św. Wawrzyńca. W latach 30-tych na północ od miasta Luftwaffe wybudowało lotnisko.

21 lutego 1945 do Gozdnicy wkroczyły oddziały Armii Czerwonej, zniszczeniu uległo 30% zabudowy. Następnie stacjonował tu sztab 33 Nyskiego Pułku Piechoty Wojska Polskiego. W 1967 Gozdnica otrzymała prawa miejskie^[7]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego.

Położenie gminy na mapie powiatu

Według danych z roku 2008^[1] miasto miało 3398 mieszkańców.

W referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej dotyczącym wejścia Polski do Unii Europejskiej w gminie zanotowano największy euroentuzjazm (92%)^[8].

W 2016 nieznacznie powiększono obszar miasta.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Wieża dawnego kościoła parafialnego z 1687, świątynię zburzono w 1876, wieża spłonęła w 1900, rok później została odbudowana^[7];
Ruiny młyna zbudowanego w latach 1684-1699, zniszczonego w 1989 w wyniku pożaru^[7];
kościół św. Wawrzyńca z lat 1929-1930;