51°26′20″N 15°05′44″E/51,438889 15,095556Gozdnica
| ||||
| ||||
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  lubuskie
| |||
| Powiat | żagański | |||
| Prawa miejskie | przed 1315 | |||
| Burmistrz | Krzysztof Jarosz | |||
| Powierzchnia | 23,88[1] km² | |||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość |
3000[2] 125,6 os./km² | |||
| Strefa numeracyjna | (+48) 68 | |||
| Kod pocztowy | 68-130 | |||
| Tablice rejestracyjne | FZG | |||
Położenie na mapie powiatu żagańskiego  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | ||||
| 51°26′20″N 15°05′44″E/51,438889 15,095556
| ||||
| TERC (TERYT) | 0810011 | |||
| SIMC | 0988388 | |||
Urząd miejski ul. Ceramików 268-130 Gozdnica | ||||
| Strona internetowa | ||||
| BIP | ||||
Gozdnica (do 1945 niem. Freiwaldau[3]) – miasto, będące jednocześnie gminą miejską, zlokalizowane w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim.
Gozdnica uzyskała lokację miejską przed 1315 rokiem, zdegradowana w 1752 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1967 roku[4].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Położona w pobliżu granicy z województwem dolnośląskim, 25 km na płd.-zach. od Żagania i 15 km granicy polsko-niemieckiej, przy drogach wojewódzkich: nr 300 i nr 350. Leży pośród Borów Dolnośląskich nad Czernicą.
Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]
Według danych z roku 2002[5] Gozdnica ma obszar 23,97 km², w tym:
- użytki rolne: 20%
- użytki leśne: 68% (Bory Dolnośląskie)
Miasto stanowi 2,12% powierzchni powiatu.
Historia[edytuj | edytuj kod]
_(Gozdnica,_WWII_monument).jpg)
_(Gozdnica)_(3).jpg)
W 1285 Gozdnica otrzymała prawa miejskie. W XVIII w. w osadzie wzniesiony został najstarszy zachowany kościół miasta – kościół Świętego Ducha. W 1413 jako wchodząca w skład „państwa przewoskiego“ została włączona w granice księstwa żagańskiego. W 1556 Ferdynand I Habsburg udzielił miastu przywileju odbywania dwóch jarmarków w ciągu roku. W XVII wieku miasto było niszczone przez wojny i pożary, upadło rzemiosło, w 1752 władze pruskie odebrały Gozdnicy prawa miejskie.
W XIX w. oparciu o obfite złoża iłów wydobywanych m.in. w Kopalni „Gozdnica“ rozwinął się przemysł ceramiczny, po 1885 Gotfryd Sturm uruchomił dwie fabryki produkujące dachówki. Fabryki po II wojnie światowej funkcjonowały pod nazwą Gozdnickie Zakłady Ceramiki Budowlanej, a następnie po połączeniu z Lubskimi Zakładami Ceramiki Budowlanej w Lubsku w l. 1971[6]-1991 jako Lubuskie Przedsiębiorstwa Ceramiki Budowlanej.
W 1896 otwarto linię kolejową do Ruszowa. W latach 1929-1930 zbudowano kościół św. Wawrzyńca. W latach 30. na północ od miasta Luftwaffe wybudowało lotnisko.
21 lutego 1945 do Gozdnicy wkroczyły oddziały Armii Czerwonej, zniszczeniu uległo 30% zabudowy. Następnie stacjonował tu sztab 33 Nyskiego Pułku Piechoty Wojska Polskiego. W 1967 Gozdnica otrzymała prawa miejskie[7]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego.
Według danych z roku 2008[1] miasto miało 3398 mieszkańców.
W referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej dotyczącym wejścia Polski do Unii Europejskiej w gminie zanotowano największy euroentuzjazm (92%)[8].
W 2016 nieznacznie powiększono obszar miasta.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Wieża dawnego kościoła parafialnego z 1687, świątynię zburzono w 1876, wieża spłonęła w 1900, rok później została odbudowana[7];
- Ruiny młyna zbudowanego w latach 1684-1699, zniszczonego w 1989 w wyniku pożaru[7];
- kościół św. Wawrzyńca z lat 1929-1930;
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Dane z 30 czerwca 2004[9]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 3501 | 100 | 1818 | 51,9 | 1683 | 48,1 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
146,1 | 75,8 | 70,2 | |||
- Piramida wieku mieszkańców Gozdnicy w 2014 roku[10].
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Ceramika materiałów budowlanych[7].
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
- Szkoła Podstawowa im. Pierwszych Osadników
- Gimnazjum Publiczne im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
Sport[edytuj | edytuj kod]
- Miejski Klub Sportowy „Budowlani” Gozdnica założony w 1947 roku:
- piłka nożna – A-klasa
Związki wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]
_(Church_of_the_Holy_Spirit_in_Gozdnica)_03.jpg)
W Gozdnicy znajdują się 2 parafie i 2 kościoły parafialne:
Kościół Rzymskokatolicki[edytuj | edytuj kod]
Kościół Polskokatolicki[edytuj | edytuj kod]
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dane Głównego Urzędu Statystycznego: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). [dostęp 23.09.2009].
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 32-33.
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset (pol.). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
- ↑ Search archives, szukajwarchiwach.pl [dostęp 2020-07-23] (ang.).
- ↑ a b c d Waldemar Bena opis do mapy "Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy" Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6
- ↑ Unia zwyciężyła w każdym regionie. rzeczpospolita.pl, 2003-06-10. [dostęp 2011-04-25].
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast (pol.). GUS. [dostęp 2010-09-14].
- ↑ Gozdnica w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona miasta
- Freiwaldau (niem.), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 408.
| ||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||||