Schronisko PTTK na Stogu Izerskim

Schronisko na Stogu Izerskim
	; Schronisko PTTK na Stogu Izerskim
Państwo	Polska
Pasmo	Góry Izerskie
Wysokość	1060 m n.p.m.
Data otwarcia	24 października 1924
Właściciel	PTTK
	Położenie na mapie Sudetów Schronisko na Stogu Izerskim
	50°53′30″N 15°18′14″E/50,891667 15,303889
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Schronisko na Stogu Izerskim – górskie schronisko turystyczne PTTK w Górach Izerskich w województwie dolnośląskim.

Położenie

Schronisko położone jest na wysokości 1060 m n.p.m., w północno-zachodniej części Gór Izerskich, na zachodnim krańcu Wysokiego Grzbietu, w pobliżu granicy polsko-czeskiej ok. 50 metrów poniżej szczytu Stogu Izerskiego. jest najbardziej wysuniętym na zachód schroniskiem po polskiej stronie Sudetów. Schronisko góruje nad uzdrowiskami Świeradów-Zdrój i Czerniawa-Zdrój. Schronisko (ale sam szczyt już nie) leży na Głównym Szlaku Sudeckim.

Formalnie schronisko położone jest w osadzie Stóg Izerski, w gminie Mirsk, ale właściciel schroniska używa adresu Świeradów-Zdrój.

W pobliżu schroniska znajduje się górna stacja kolei gondolowej na Stóg Izerski oraz dawne polsko-czeskie przejście graniczne Stóg Izerski-Smrk na szlaku turystycznym, a także nowa wieża widokowa na Smreku po czeskiej stronie.

Historia

Schronisko powstało z inicjatywy niemieckiej organizacji turystycznej RGV „Riesengebirgsverein”, doktora Josefa Siebelta, ówczesnego lekarza uzdrowiskowego, oraz rodu Schaffgotschów, który przekazał grunt pod budowę oraz fundusze. Kamień węgielny pod budowę schroniska położono 17 września 1922 roku. Schronisko, które nazwano Heufuderbaude, oddano do użytku 24 października 1924 roku^[1]. Schronisko zostało wzniesione w typowym dla tego regionu charakterystycznym stylu śląsko-łużyckim. W piętrowym budynku o konstrukcji murowo-drewnianej z dwuspadowym dachem pokrytym blachą, mieściły się pokoje z 30 miejscami noclegowymi, rozległy taras widokowy, zaplecze gospodarcze, świetlica i kuchnia. Schronisko stało się jednym z ulubionych celów wypraw kuracjuszy oraz znakiem rozpoznawczym Świeradowa-Zdroju. Pierwszymi gospodarzami schroniska była rodzina Kober, która prowadziła schronisko aż do 1945^[2]. Schronisko działało nieprzerwanie od czasu swojego powstania, nawet w okresie działań wojennych II wojny światowej rozwijała się tutaj działalność turystyczna^[3]. W latach 40. XX wieku w schronisku mieścił się posterunek WOP. Po II wojnie światowej schronisko nosiło przez jakiś czas imię Jana Kasprowicza. W ostatnim okresie schronisko zostało zmodernizowane w zakresie wykończenia wewnętrznego, zachowując swój niepowtarzalny urok, charakter i architektoniczny styl.

W przeszłości w pobliżu schroniska stała drewniana wieża widokowa, którą zbudowano w 1892. Wieża w 1907 uległa zniszczeniu, odbudowana służyła turystom do 2000. Rozebrano ją z powodu złego stanu technicznego (zachowane fundamenty), a w jej pobliżu postawiono w 2004 maszt telekomunikacyjny.

Budynek schroniska wybudowany w stylu śląsko-łużyckim^[4].

Turystyka

W bliskiej odległości od schroniska przebiegają następujące szlaki^[5]:

do Hali Izerskiej przez Suchacz,
do Czerniawy-Zdroju przez Smrek (kierunek południowy), do Świeradowa-Zdroju (kierunek północny),
ze Świeradowa-Zdroju na Halę Szrenicką, Główny Szlak Sudecki.

Z tarasu schroniska roztacza się rozległa panorama Świeradowa-Zdroju, Mirska, Gryfowa Śląskiego, Lubania, doliny Kwisy, Grzbietu Kamienickiego, Pogórza Izerskiego i zachodniej części Karkonoszy.

Schronisko zajęło przedostatnie miejsce w 2019 w Rankingu Schronisk Górskich magazynu "n.p.m."^[6]

Przypisy

↑ Schronisko na Stogu Izerskim
↑ Góry Izerskie
↑ Świeradów-Zdrój Schronisko na Stogu Izerskim
↑ Zabytki Świeradowa Zdr.
↑ Mapa turystyczna. [dostęp 2020-09-20].
↑ Najlepsze i najgorsze schroniska górskie w Polsce 2019. 2019-07-16. [dostęp 2020-01-19].

Bibliografia

red. Marek Staffa, Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 1 Góry Izerskie, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa – Kraków 1989, ISBN 83-7005-095-6
Mapa turystyczna,Góry Izerskie, skala 1:50 000, Wyd. PLAN, J.Góra 2007, ISBN 978-83-60975-68-8
Chanas Ryszard, Czerwiński Janusz, Sudety - Przewodnik, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1974.

[1] Schronisko na Stogu Izerskim

[2] Góry Izerskie

[3] Świeradów-Zdrój Schronisko na Stogu Izerskim

[4] Zabytki Świeradowa Zdr.

[st0-5] Mapa turystyczna. [dostęp 2020-09-20].

[st1-6] Najlepsze i najgorsze schroniska górskie w Polsce 2019. 2019-07-16. [dostęp 2020-01-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Góry Bystrzyckie	Schronisko PTTK „Jagodna” Schronisko PTTK „Pod Muflonem”
Góry Izerskie	Schronisko PTTK na Stogu Izerskim Schronisko Turystyczne „Chatka Górzystów” Hala Izerska Stacja turystyczna „Orle” Schronisko Wysoki Kamień
Góry Kamienne	Schronisko PTTK „Andrzejówka”
Góry Opawskie	Schronisko PTTK „Pod Kopą Biskupią” Schronisko „Dąbrówka”
Góry Orlickie	Schronisko PTTK „Orlica”
Góry Sowie	Schronisko „Orzeł” Schronisko PTTK „Zygmuntówka” na Przełęczy Jugowskiej
Góry Stołowe	Schronisko PTTK „Na Szczelińcu” Schronisko PTTK „Pasterka”
Karkonosze	Schronisko PTTK na Hali Szrenickiej Schronisko „Kamieńczyk” Schronisko PTTK „Kochanówka” Schronisko PTTK „Nad Łomniczką” Schronisko PTTK „Na Przełęczy Okraj” Schronisko PTTK „Odrodzenie” na Przełęczy Karkonoskiej Schronisko PTTK „Pod Łabskim Szczytem” Schronisko PTTK „Samotnia” Schronisko PTTK „Strzecha Akademicka” Schronisko PTTK „Srebrny Potok” Schronisko na Szrenicy Schronisko Górskie „Dom Śląski” Chatka Hutniczy Grzbiet
Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie	Schronisko „Na Iglicznej” Schronisko PTTK „Na Śnieżniku”
Rudawy Janowickie	Schronisko PTTK „Szwajcarka”
Pogórze Izerskie	Schronisko PTTK „Perła Zachodu”
Przedgórze Sudeckie	Dom Turysty PTTK „Pod Wieżycą” Dom Turysty PTTK na Ślęży

Góry Opawskie	Schronisko na Przedniej Kopie Schronisko „Szwedzki Szaniec”
Góry Orlickie	Schroniska na Orlicy
Góry Sowie	Schronisko „Pod Fortami” Schronisko Sowa Bacówka pod Wielką Sową
Góry Bystrzyckie	Schronisko Górskie „Szarotka”
Karkonosze	Schronisko im. Księcia Henryka Schronisko na Starej Polanie Schronisko na Śnieżce Schronisko „Nad Śnieżnymi Kotłami”
Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie	Schronisko na Przełęczy Puchaczówka „Chata Cyborga” w Bielicach
Góry Wałbrzyskie	Schronisko PTTK „Bacówka pod Trójgarbem”
Rudawy Janowickie	Schronisko „Czartak” Schronisko PTTK na Przełęczy Kowarskiej
Góry Izerskie	Schronisko Turystyczne „Chatka Robaczka” Schronisko na Rozdrożu Izerskim
Góry Kaczawskie	Schronisko Różanka
Wzgórza Włodzickie	Schronisko na Górze Świętej Anny