Siłaczki
Siłaczki – fabularyzowany film dokumentalny w reżyserii Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego z 2018 roku.
Uroczysta premiera filmu odbyła się 28 listopada 2018 w Kinie Muranów w Warszawie w setną rocznicę podpisania dekretu o prawach wyborczych „bez różnicy płci”[1][2][3][4].
Opis filmu[edytuj | edytuj kod]
Siłaczki to historyczny, fabularyzowany film dokumentalny, opowiadający historię pierwszych polskich emancypantek, których wysiłek, upór i konsekwencja doprowadziły do podpisania przez Józefa Piłsudskiego dekretu o prawach wyborczych kobiet 28 listopada 1918 roku. Pokazuje ich niełatwą walkę o dostęp do edukacji i pracy zarobkowej, zaangażowanie w odzyskanie niepodległości i niezłomność w szerzeniu idei wolnościowych i emancypacyjnych. Podkreśla fakt, że Polska była jednym z pierwszych państw na świecie, w którym kobiety uzyskały pełnię praw wyborczych.
Obsada[edytuj | edytuj kod]
- Maria Seweryn jako Maria Dulębianka
- Klara Bielawka jako Paulina Kuczalska-Reinschmidt
- Marta Ojrzyńska jako Justyna Budzińska-Tylicka
- Katarzyna Wala jako Zofia Tułodziecka
- Małgorzata Dembińska jako Aniela Tułodziecka
- Lana Dadu jako Zofia Daszyńska-Golińska
- Marta Kondraciuk jako Kazimiera Bujwidowa
- Anna Prus jako Zofia Nałkowska
- Alina Czyżewska jako Narcyza Żmichowska
- Daria Bazydło-Egier (głos: Katarzyna Nowak) jako Cecylia Walewska
- Agata Zaforemska jako Maria Turzyma
- Barbara Bielawska jako Maria Siedlecka
- Wiesława Walkowska jako Maria Wysłouchowa
- Iwona Kamińska-Lech jako Izabela Moszczeńska-Rzepecka
- Małgorzata Błaszczyk jako Romana Pachucka
- Ewelina Majka jako Józefa Bojanowska
- Małgorzata Szymaniak jako Julia Dickstein-Wieleżyńska
- Aleksandra Piłat jako Maria Gerżabkowa
- Jakub Baran jako Ignacy Daszyński
- Jan Bińczyckii jako Odo Bujwid
- Franciszek Muła jako Ludwik Rydygier
- Jacek Graff jako Rektor
- Wojciech Gałziński jako Profesor
- Weronika Śmigielska jako Maria Skłodowska
- Weronika Śliwowska jako Janina Kosmowska
- Melania Baranowska jako Jadwiga Sikorska
- Marta Piotrowska jako Stanisława Dowgiałło
- Małgorzata Tkacz-Janik jako Janina Omańkowska
- Monika Roszko i Blanka Zawada jako Maria Konopnicka
- Ewa Piaskowska jako Helena Stęślicka
- Zuzanna Janin jako Natalia Rosińska-Egiersdorff
Głos ekspercki w filmie[edytuj | edytuj kod]
dr Małgorzata Tkacz–Janik, dr Aneta Górnicka-Boratyńska, Ewa Furgał, Natalia Sarata, dr Sylwia Chutnik, dr Dobrochna Kałwa, Jarosław Urbański, dr Maciej Duda, Elżbieta Kamińska, Dorota Tułodziecka-Adams; konsultacja historyczna: prof. dr hab. Andrzej Szwarc.
Produkcja[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcia do filmu kręcone były w roku 2018 m.in. w Warszawie: w Muzeum Łazienki Królewskie, w Domu Literatury w Warszawie, Nowy Świat Muzyki, w Wołominie w Muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich, w Poznaniu[5][6][7] w Teatr Polski w Poznaniu, Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza, ogrodach Zamku w Poznaniu, na Plac Wolności, w Krakowie[8][9] w kawiarni Bunkier Sztuki, w Collegium Maius, Collegium Novum Uniwersytet Jagielloński, dawna Cygar Fabryka przy ul. Dolnych Młynów., Rynek Główny w Krakowie.
W filmie w role sufrażystek (oprócz profesjonalnych aktorek) wcieliły się współczesne aktywistki związane m.in. ze Strajkiem Kobiet, Kongresem Kobiet, Manifą, Bloomerkami a także artystki m.in. Iwona Demko, Zuzanna Janin, Monika Drożyńska.
Film powstał z inicjatywy twórców: Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego w koprodukcji z Domem Spotkań z Historią[10], Krakowskim Biurem Festiwalowym, we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bolla[11], przy wsparciu Uczestników aukcji crowdfundingowej[12][13] na portalu PolakPotrafi, partnerem produkcji filmu było Miasto Poznań[14], realizację dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w programie Patriotyzm jutra, mecenat: Fundacja na rzecz Równości Soroptimist International Polska.
Produkcja: Fundacja Obiektyw-Na, Scenariusz: Marta Dzido. Reżyseria, montaż: Marta Dzido, Piotr Śliwowski. Autor zdjęć: Michał Wiśniowski. Współpraca operatorska: Szymon Jan Sinoff.
Odbiór[edytuj | edytuj kod]
W pierwszy rok od premiery film został pokazany na ponad stu pokazach specjalnych w Polsce m.in. w Krakowie[15], Poznaniu[16], Wrocławiu[17], Pile[18], Żorach[19], Gryfinie[20], Szczecinie[21], Lublinie[22], Olsztynie[23], Gliwicach[24], Łodzi[25], Zielonej Górze[26], Murowanej Goślinie[27], Czarnkowie[28] i za granicą: w Berlinie[29], Wilnie[30], Uppsali[31], Nowym Jorku[32], Seulu[33], Los Angeles[34], Pradze[35], Darmstadt[36], Chemnitz[37], Sztokholmie[38] oraz na festiwalach: Dolnośląski Festiwal Kina Kobiet[39], LBGT Film Festival, New York Polish Film Festival, Seoul Women International Film Festival, Los Angeles Polish Film Festival, Festiwal Filmowy OFFeliada, Bardzo fajný festival. W większości były to projekcje, którym towarzyszyły dyskusje z udziałem twórców.
O filmie Dorota Warakomska pisała w Wysokich Obcasach: "dzięki filmowi Siłaczki polskie sufrażystki stają się bliskie i realne"[40], Agnieszka Wiśniewska w „Krytyce Politycznej”: „jest w „Siłaczkach” Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego coś wzruszającego i wkurwiającego jednocześnie[41]”, Dominika Buczak w Vogue: „Siostry, do kin! Czas docenić nasze prababki.”[42]
Za realizację filmu Marta Dzido znalazła się w gronie 50 śmiałych kobiet 2018 według „Wysokich Obcasów”[43].
W roku 2020 Wysokie Obcasy umieściły film wśród siedmiu filmów i seriali dla początkującej feministki obok takich produkcji jak Opowieść podręcznej czy Sufrażystka[44]
Film można oglądać na platformie VOD Doc Alliance Films[45]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wiadomości - Siłaczki - Kulturalna Warszawa [online], Kultruralna Warszawa [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Maria Seweryn wstrząśnięta swoją rolą w nowym filmie "Siłaczki". "Nie wiemy jak krucha jest wolność i demokracja" [online], naTemat.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Jesteśmy beneficjentkami walki, którą prowadziły nasze prababki. Siłaczki, emancypantki, sufrażystki, bojownice [online], klubjagiellonski.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Marta Dzido: Historia zatacza koło, znów walczymy o to, o co walczyły pokolenia kobiet przed nami [online], OnetKobieta, 15 marca 2018 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Siłaczki w Poznaniu | Relacja z nagrywania filmu “Siłaczki” [online] [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ j, Ekipa filmowa w centrum Poznania. Kręcone były sceny do filmu "Siłaczki" [online], epoznan.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], poznan.wyborcza.pl [dostęp 2020-12-22].
- ↑ Redakcja, W Krakowie kręcą "Siłaczki", film o feministkach 20-lecia międzywojennego [online], Kraków Nasze Miasto, 15 lipca 2018 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ W Krakowie powstaje film „Siłaczki”, upamiętniający historię polskich emancypantek [online], plus.gazetakrakowska.pl, 5 marca 2018 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ SIŁACZKI – pokaz filmu [online], dsh.waw.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Nie ma niepodległej Polski bez wolnych Polek. | Heinrich Böll Stiftung | Biuro Regionalne Europa Centralna; Polska, Warszawa [online], Heinrich-Böll-Stiftung [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ "Siłaczki": powstaje pierwszy film na temat walki o prawa wyborcze Polek [online], Onet Kultura, 12 lipca 2018 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ POLISH DOCS: WESPRZYJ PROJEKT „SIŁACZKI” - promocja polskich filmów dokumentalnych za granicą [online], Polish Docs [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Poznańskie siłaczki [online], kultura.poznan.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Kino Pod Baranami: Siłaczki - pokaz specjalny z udziałem twórców [online], www.kinopodbaranami.pl [dostęp 2020-12-22].
- ↑ SIŁACZKI poznańska przedpremiera dokumentu o polskich sufrażystkach - Centrum Kultury Zamek w Poznaniu [online], ckzamek.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Siła jest kobietą. Pokaz filmu "Siłaczki" ⋆ Dolnośląskie Centrum Filmowe [online], Dolnośląskie Centrum Filmowe, 22 marca 2020 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Pomysł na film "Siłaczki" zrodził się w Pile - Portal asta24.pl - Piła - informacje i wydarzenia [online], www.asta24.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ „Siłaczki” - seans filmu w bibliotece [online], www.tuzory.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ eGryfino - Siłaczki w Gryfinie - przedpremiera filmu [GALERIA] [online], egryfino.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], szczecin.wyborcza.pl [dostęp 2020-12-22].
- ↑ U.M. Lublin, Siłaczki - Lubelska premiera filmu oraz spotkanie z Martą Dzido [online], lublin.eu [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A, Film o wolności kobiet. Na ekranach będą rządzić Siłaczki [online], olsztyn.tvp.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Praw się nie dostaje, prawa zdobywa się w walce. Śląska prapremiera Siłaczek w gliwickim kinie Amok [online], Nowiny Gliwickie [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ CG2, KINO MS: Siłaczki - łódzka premiera filmu i spotkanie z twórcami [online], Muzeum Sztuki w Łodzi [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Katarzyna Mayer Bzowa, Pokaz filmu „Siłaczki” [online], www.newslubuski.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Bezpłatna projekcja filmu „Siłaczki” [online] [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Miejska Biblioteka Publiczna w Czarnkowie - NOC BIBLIOTEK w Filii nr 2 [online], www.mbp.czarnkow.pl [dostęp 2020-12-22].
- ↑ Filmpremiere "Siłaczki" / "Frauen der ersten Stunde" [online], DIALOG FORUM | Themen aus Deutschland und Polen [dostęp 2020-12-22] (niem.).
- ↑ Twórcy „Siłaczek”: Chcemy zainspirować ludzi do pogłębienia wiedzy o kobietach zapomnianych - Wiadomości Znad Wilii [online], zw.lt, 15 maja 2019 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Pokaz filmu Siłaczki w Uppsali [online], Instytut Polski w Sztokholmie [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ XV New York Polish Film Festival is over [online], NYPFF [dostęp 2020-12-22] (ang.).
- ↑ 서울국제여성영화제 [online], 서울국제여성영화제 [dostęp 2020-12-22].
- ↑ Women Power | Polish Film Festival in Los Angeles [online] [dostęp 2020-12-22] (ang.).
- ↑ Marta Dzido at Bardzo Fajný Festival, Prague, Czech Republic | EU Prize for Literature [online], www.euprizeliterature.eu [dostęp 2020-12-22].
- ↑ Filmvorführung: Frauen der ersten Stunde / Siłaczki – Deutsches Polen-Institut [online], www.komet-lem.de [dostęp 2020-12-22].
- ↑ Frauen der ersten Stunde (Siłaczki / Starke Frauen) [online], Weltecho [dostęp 2020-12-22] (niem.).
- ↑ Polski festiwal filmowy KINOTEKA STOCKHOLM 2019 [online], Instytut Polski w Sztokholmie [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Ewa Jakubowska, Siłaczki na Festiwalu Kina Kobiet (FOTO) [online], E-Legnickie [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2020-12-22].
- ↑ Agnieszka WiśniewskaRedaktorka naczelna strony KrytykaPolityczna pl Redaktorka naczelna strony KrytykaPolityczna.pl i inni, „Siłaczki” forever [online], KrytykaPolityczna.pl, 6 grudnia 2018 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Vogue Polska, Stulecie uzyskania praw wyborczych przez Polki [online], Vogue Polska, 28 listopada 2018 [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ 50 śmiałych kobiet 2018 roku według Wysokich Obcasów. Na okładce Joanna Kulig [online], Media2.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ Superbohaterki fikcyjne i prawdziwe. Siedem filmów i seriali dla początkującej feministki [online], wysokieobcasy.pl [dostęp 2020-12-22] (pol.).
- ↑ americas.dafilms.com – Embrace the World Through Documentary [online], americas.dafilms.com [dostęp 2020-12-22] (ang.).