Nowy Zamek w Grodnie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 31: Linia 31:
|www =
|www =
}}
}}
'''Nowy Zamek w Grodnie''' – nowy pałac królewski, wzniesiony w [[Grodno|Grodnie]] w latach 1734-1751 za czasów panowania [[August III Sas|Augusta III]], jako letnia rezydencja królów Polski, według projektu [[Carl Friedrich Pöppelmann|Carla Friedricha Pöppelmanna]]. Prace na zamku prowadził też [[Johann Friedrich Knöbel]], [[Joachim Daniel Jauch]] i po roku 1789 roku [[Giuseppe de Sacco]]. Odbywały się tutaj sejmy generalne [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]].
'''Nowy Zamek w Grodnie''' – pałac królewski zbudowany w latach 1734-1751 za czasów panowania [[August III Sas|Augusta III Sasa]] według projektu [[Carl Friedrich Pöppelmann|Carla Friedricha Pöppelmanna]]. Prace na zamku prowadził też [[Johann Friedrich Knöbel]], [[Joachim Daniel Jauch]], a po roku 1789 roku [[Giuseppe de Sacco]]. Pałac pełnił funkcję rezydencji królewskiej oraz miejsca odbywania Sejmów generalnych w okresie [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]].


W tym gmachu podczas [[Sejm grodzieński (1793)|ostatniego sejmu Rzeczypospolitej]] w 1793 roku został podpisany traktat [[II rozbiór Polski|rozbiorowy]] z [[Imperium Rosyjskie|Rosją]] i [[Królestwo Prus|Prusami]], a w roku 1795 król [[Stanisław August Poniatowski]] złożył podpis pod aktem abdykacji. Król mieszkał w nim do 1797 roku.
Wcześniej w miejscu Nowego Zamku znajdowały się zabudowania istniejącego jeszcze od czasów średniowiecza zamku dolnego, które jednak z czasem sukcesywnie uległy zniszczeniu. Na skutek zniszczenia Zamku Starego podczas [[III wojna północna|III wojny północnej]] i osunięcia się części jego zabudowań do Niemna, podjęto decyzję o budowie nowego zespołu gmachów na sąsiednim wzgórzu, dawniej zajmowanego przez wspomniany zamek dolny. W jednej części pałacu znajdowały się pokoje królewskie, a w drugiej – sale przeznaczone na potrzeby obrad sejmu. Na potrzeby Sejmu na dziedzińcu wybudowano też w 1726 roku specjalny budynek. Po 1750 roku wzniesiono na osi gmachu głównego od strony ogrodu barokową kaplicę oraz zachowaną do dzisiaj bramę wjazdową. Prace budowlane ukończono w 1751 roku. W salach Nowego Zamku podczas [[Sejm grodzieński (1793)|ostatniego sejmu Rzeczypospolitej]] w 1793 roku, został podpisany traktat [[II rozbiór Polski|rozbiorowy]] z [[Imperium Rosyjskie|Rosją]] i [[Królestwo Prus|Prusami]], a w roku 1795 król [[Stanisław August Poniatowski]] złożył podpis pod aktem abdykacji. Król mieszkał w nim do 1797 roku.


W jednej części pałacu znajdowały się pokoje królewskie, a w drugiej sale przeznaczone na potrzeby obrad sejmu. Na potrzeby sejmu na dziedzińcu wybudowano też w 1726 roku specjalny budynek. Po 1750 roku wzniesiono kaplicę krytą kopułą oraz zachowaną bramę wjazdową. W czasach [[rozbiory Polski|rozbiorów]] Rosjanie zamienili pałac w szpital i koszary. W roku 1941 budynek został zniszczony w wyniku [[II wojna światowa|działań wojennych]]. Odbudowano go po roku 1952 w stylu [[Socrealizm|socrealistycznym]]. Mieścił się w nim komitet obwodowy [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego]]. Obecnie mieści się w nim [[Grodzieńskie Państwowe Muzeum Historyczno-Archeologiczne]]. W 1994 roku na zamku umieszczono tablice ku czci [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]].
W czasach [[rozbiory Polski|rozbiorów]] Rosjanie zamienili Nowy Zamek w szpital i koszary. W okresie II Rzeczpospolitej w Nowym Zamku mieścił się szpital. W 1939 roku zamek został przejęty przez ZSRR. Po wybuchu wojny między III Rzeszą niemiecką i ZSRR w czerwcu 1941 roku na skutek bombardowania budynek został zniszczony. Odbudowano go po roku 1952 w stylu [[Socrealizm|socrealistycznym]], zmieniając wygląd korpusu głównego, jednak skrzydła boczne zachowały wygląd z okresu baroku. W czasach ZSRR mieścił się w nim komitet obwodowy [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego]]. Obecnie mieści się w nim [[Grodzieńskie Państwowe Muzeum Historyczno-Archeologiczne]].


W 1994 roku na zamku umieszczono tablicę ku czci [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]].


<gallery widths="140" heights="140">
<gallery widths="140" heights="140">

Wersja z 12:43, 1 mar 2017

Nowy Zamek w Grodnie
Ilustracja
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Grodno

Architekt

Carl Friedrich Pöppelmann

Inwestor

August III Sas

Rozpoczęcie budowy

1734

Ukończenie budowy

1751

Zniszczono

1941

Odbudowano

po 1952

Położenie na mapie Grodna
Mapa konturowa Grodna
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Nowy Zamek w Grodnie – pałac królewski zbudowany w latach 1734-1751 za czasów panowania Augusta III Sasa według projektu Carla Friedricha Pöppelmanna. Prace na zamku prowadził też Johann Friedrich Knöbel, Joachim Daniel Jauch, a po roku 1789 roku Giuseppe de Sacco. Pałac pełnił funkcję rezydencji królewskiej oraz miejsca odbywania Sejmów generalnych w okresie I Rzeczypospolitej.

Wcześniej w miejscu Nowego Zamku znajdowały się zabudowania istniejącego jeszcze od czasów średniowiecza zamku dolnego, które jednak z czasem sukcesywnie uległy zniszczeniu. Na skutek zniszczenia Zamku Starego podczas III wojny północnej i osunięcia się części jego zabudowań do Niemna, podjęto decyzję o budowie nowego zespołu gmachów na sąsiednim wzgórzu, dawniej zajmowanego przez wspomniany zamek dolny. W jednej części pałacu znajdowały się pokoje królewskie, a w drugiej – sale przeznaczone na potrzeby obrad sejmu. Na potrzeby Sejmu na dziedzińcu wybudowano też w 1726 roku specjalny budynek. Po 1750 roku wzniesiono na osi gmachu głównego od strony ogrodu barokową kaplicę oraz zachowaną do dzisiaj bramę wjazdową. Prace budowlane ukończono w 1751 roku. W salach Nowego Zamku podczas ostatniego sejmu Rzeczypospolitej w 1793 roku, został podpisany traktat rozbiorowy z Rosją i Prusami, a w roku 1795 król Stanisław August Poniatowski złożył podpis pod aktem abdykacji. Król mieszkał w nim do 1797 roku.

W czasach rozbiorów Rosjanie zamienili Nowy Zamek w szpital i koszary. W okresie II Rzeczpospolitej w Nowym Zamku mieścił się szpital. W 1939 roku zamek został przejęty przez ZSRR. Po wybuchu wojny między III Rzeszą niemiecką i ZSRR w czerwcu 1941 roku na skutek bombardowania budynek został zniszczony. Odbudowano go po roku 1952 w stylu socrealistycznym, zmieniając wygląd korpusu głównego, jednak skrzydła boczne zachowały wygląd z okresu baroku. W czasach ZSRR mieścił się w nim komitet obwodowy Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Obecnie mieści się w nim Grodzieńskie Państwowe Muzeum Historyczno-Archeologiczne.

W 1994 roku na zamku umieszczono tablicę ku czci Tadeusza Kościuszki.

Zobacz też

Bibliografia

  • Walter Hentschel: Die sächsische Baukunst des 18. Jahrhunderts in Polen, Berlin (Ost) 1967, Bd. 1, S. 189 f., S. 285-297, Abb. 58; Bd. 2, Abb. 217-220b, 369-399.
  • Walter May: Das sächsische Bauwesen unter August II. und August III. von Polen, in: Polen und Sachsen – zwischen Nähe und Distanz, Dresden 1997 (Dresdner Hefte; 50), S. 17-26.