Kobryń: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Ludzie związani z Kobryniem: kat.Stanisław Bukraba |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = Kobryń |
|nazwa = Kobryń |
||
|nazwa oryginalna = |
|nazwa oryginalna = |
||
|zdjęcie = |
|zdjęcie = Kobryn street Suvorovskaya.JPG |
||
|opis zdjęcia = |
|opis zdjęcia = Centrum miasta |
||
|herb = Coat of Arms of Kobryn, Belarus.png |
|herb = Coat of Arms of Kobryn, Belarus.png |
||
|flaga = Flag of Kobryn, Belarus.png |
|flaga = Flag of Kobryn, Belarus.png |
||
| Linia 95: | Linia 95: | ||
== Miasta partnerskie == |
== Miasta partnerskie == |
||
[[Plik:Church of Alexander Nevski (Kobrin)-1.JPG|mały|Sobór św. Aleksandra Newskiego]] |
|||
* {{Flaga|BGR}} [[Wraca]] |
* {{Flaga|BGR}} [[Wraca]] |
||
* {{Flaga|CHE}} [[Glarus (miasto)|Glarus]] |
* {{Flaga|CHE}} [[Glarus (miasto)|Glarus]] |
||
Wersja z 09:26, 12 cze 2016
 Centrum miasta | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+375 1642 | ||||
| Kod pocztowy |
225301, 225306, 225860 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
1 | ||||
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie Białorusi  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city} | |||||
| Strona internetowa | |||||
Kobryń[2] (biał. Ко́брын, Kobryn, ros. Кобрин, jid. קאברין, Kobrin) – miasto w zachodniej części Białorusi, do 1945 r. w Polsce, przy połączeniu Kanału Dniepr-Bug z rzeką Muchawiec. Leży obok głównej drogi Warszawa-Mińsk-Moskwa, około 50 km od granicy z Polską. Liczy 51,2 tys. mieszkańców (2010); przemysł precyzyjny, metalowy, mineralny, spożywczy, lekki, meblarski; węzeł drogowy, muzeum.
Historia
-3.JPG)
Pierwsza wzmianka historyczna pochodzi z 1287. Wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych w 1999 w Kobryniu pokazały, że osada została założona o kilkaset lat wcześniej. Do końca XIII wieku własność książąt włodzimiersko-wołyńskich. Od 1312 w Wielkim Księstwie Litewskim. Od końca XIV wieku do 1490 stolica księstwa Kobryńskiego należącego do potomków Olgierda. Książę Roman Kobryński wraz ze swoim oddziałem uczestniczył w bitwie pod Grunwaldem. Od XVI wieku siedziba powiatu, w latach 1589–1766 na prawie magdeburskim. Od XVI wieku miasto było dużym skupiskiem ludności żydowskiej.
Od 1795 w zaborze rosyjskim, jako siedziba powiatu kobryńskiego guberni grodzieńskiej. Miasto zostało mocno zniszczone w trakcie bitwy rosyjsko-saskiej podczas inwazji Napoleona na Rosję 15 (27) lipca 1812 r.
10 lutego 1919 roku miejscowość została przejściowo zdobyta przez polską kawalerię z grupy gen. Listowskiego, a dwa dni później trwale przez oddział kawalerii pod dowództwem mjr. Władysława Dąbrowskiego[3]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w okresie od 11 do 23 września 1920 w rejonie Kobrynia toczyły się walki pomiędzy 4 Armię WP a 4 Armią RFSRR.
W okresie międzywojennym należał do Polski, był stolicą powiatu w województwie poleskim oraz siedzibą wiejskiej gminy Kobryń. Stacjonował w nim sztab 30. DP i 83 Pułk Piechoty. Od 19 września 1939 pod okupacją niemiecką, a paru dniach do czerwca 1941 pod okupacją sowiecką, następnie do lata 1944 ponownie pod niemiecką.
W latach 1945–1991 miasto należało do Białoruskiej SRR, od 1991 jest częścią Białorusi.
Wojna obronna
Kobryń i jego okolice we wrześniu 1939 były ważnym ośrodkiem obrony polskiej na Polesiu i miejscem krwawych walk. Tu w dniach 17–18 września 1939 toczyły się walki z niemieckim XIX Korpusem Pancernym gen. Heinza Guderiana. Po ustąpieniu Niemców rozgorzały walki z działającymi w rejonie Kobrynia komunistycznymi bandami zwalczającymi Polaków, które uaktywniły się na wieść o agresji sowieckiej na Polskę. Na koniec polskim obrońcom przyszło się zmierzyć z wkraczającymi od wschodu oddziałami sowieckimi.
Ziemi kobryńskiej bronili żołnierze dowodzonej przez płk. Adama Eplera Dywizji "Kobryń", zorganizowanej po 10 września 1939 r. na bazie jednostek wchodzących w skład Ośrodka Zapasowego 30 Poleskiej Dywizji Piechoty (82. syberyjski Pułk Strzelców z Brześcia, 83. Pułk Strzelców Poleskich z Kobrynia, 84. Pułk Strzelców Polskich z Pińska oraz 5. dywizjon artylerii lekkiej). W walkach pod Kobryniem wzięła także udział kompania ochotnicza sformowana z uczniów kobryńskiego gimnazjum, którzy odbyli przedpoborowe przysposobienie wojskowe (członkowie kobryńskiego "Strzelca"), żołnierze Legii Akademickiej przybyli do Kobrynia oraz liczni funkcjonariusze Policji Państwowej z Kobrynia i Brześcia. Walki trwały do dnia 22 września 1939, kiedy do miasta opuszczanego przez Niemców weszły oddziały sowieckie.
W latach 1941–1942 miejscowa ludność żydowska została przez Niemców zamknięta w getcie, a następnie wymordowana.
W 2008 w Kobryniu odnaleziono masowe groby żołnierzy polskich. W mieście, na terenie starego cmentarza katolickiego zlokalizowano zbiorową mogiłę, z której wydobyto szczątki 13 żołnierzy Wojska Polskiego poległych zapewne 18 września 1939 podczas obrony miasta. Wśród licznych elementów uzbrojenia i oporządzenia wojskowego w grobie znaleziono przedmioty pozwalające na identyfikację konkretnych żołnierzy. Na podstawie odnalezionych znaków tożsamości zidentyfikowano nazwiska trzech żołnierzy WP: strzelca Stanisława Matyki, podchorążego Ewarysta Zajkowskiego oraz strzelca Ludwika Lipy. W Podziemieniu k. Kobrynia odnaleziono i ekshumowano szczątki 42 zamordowanych Polaków, żołnierzy, policjantów i cywilów, którzy według wstępnych ustaleń wszyscy zginęli z rąk miejscowych band.[4].
Uroczysty pogrzeb prochów odnalezionych polskich ofiar, wśród nich generała Stanisława Sołłohub-Dowoyno, odbył się 13 września 2008 na cmentarzu w Kobryniu przy asyście honorowej pocztów sztandarowych polskiego wojska i policji. Ceremonii przewodniczył ks. bp Tadeusz Płoski, ordynariusz polowy Wojska Polskiego[5].
Demografia
Zabytki
- Kościół katolicki, późno klasycystyczny zbudowany w 1843. Zamknięty w 1962, oddany wiernym w 1989[6].
- Cerkiew prawosławna, drewniana przeniesiona do Kobrynia w 1841 i usytuowana w obecnym miejscu. Cerkiew zamknięto w latach 60. XX wieku i zamieniono w magazyn muzealny, oddano wiernym w 1986. Obok cerkwi dzwonnica.
- Sobór prawosławny, wzniesiony w latach 1864–1868 na mogile żołnierzy rosyjskich poległych w bitwie z wojskami Napolona w 1812. Świątynia upamiętnia poległych i zniesienie pańszczyzny. Wzniesiona przez carat za pieniądze z konfiskaty majątków po powstaniu styczniowym.
- Monaster Przemienienia Pańskiego – klasztor prawosławny założono w 1497, początkowo budynki drewniane, murowane barokowe wybudowano na początku XVI w. Po unii brzeskiej w 1596 klasztor przejęli bazylianie. W 1626 odbył tu się synod biskupów unickich Rzeczypospolitej. Po skasowaniu unii w 1839 w klasztorze mieściło się prawosławna szkoła duchowna. Budynek został opuszczony po pożarze w II poł. XIX wieku. Po remoncie w okresie międzywojennym była tu siedziba sądu. Teraz znajduje się tu komenda policji.
- Dworek miejski zwany Domem Suworowa, klasycystyczny, zbudowany w 1794, zniszczony w czasie II wojny światowej. Odrestaurowany w latach 1948 i 1980. W dworku muzeum wojskowo-historyczne im. Aleksandra Suworowa, który w nim mieszkał w 1797 i 1800. W dworku tym w 1860 przebywał Romuald Traugutt.
- Synagoga z II połowy XIX wieku (obecnie w ruinie)
- wielowyznaniowe cmentarze miejskie
Ludzie związani z Kobryniem
- Aleksander Mickiewicz - polski wykładowca, brat Adama Mickiewicza. Pochowany na tutejszym cmentarzu katolickim
- Balbina Świtycz-Widacka - polska rzeźbiarka i poetka
- Mikołaj Kunicki - uczestnik walk i obrońca ludności polskiej przed UPA na Wołyniu i w Bieszczadach
- Wiktar Kuczynski - białoruski polityk
- Witold Turkiewicz – urodzony tu w 1926 polski artysta-plastyk tworzący w szkle i ceramice
- Stanisław Bukraba – burmistrz Kobrynia od 1920
- Zygmunt Ziółkowski - burmistrz Kobrynia w latach 1937–1939
Miasta partnerskie
-1.JPG)
Zobacz też
- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 lutego 1937 r. o ustaleniu urzędowych nazw miast (M.P. z 1937 r. nr 69, poz. 104).
- ↑ Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 56, 58. ISBN 978-83-11-11934-5.
- ↑ Komunikat prasowy. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 20 sierpnia 2008.
- ↑ Odzyskali imiona i nazwiska, Karolina Goździewska, Nasz Dziennik, 15 września 2008.
- ↑ Adam Bobryk, Rafał Dmowski, Odbudowa dziedzictwa kulturowego Kobrynia przez funkcjonowanie parafii katolickiej, [w:] Blisko, a tak daleko : Polacy w obwodzie brzeskim na Białorusi / red. nauk. Adam Bobryk. - Warszawa : Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2004, s. 195-200. https://repozytorium.uph.edu.pl/handle/11331/303
Linki zewnętrzne
- Otwarty Przewodnik Krajoznawczy
- Otwarty Przewodnik Krajoznawczy
- Zdjęcia Kobrynia
- Wirtualna wycieczka po Kobryniu
- Kobryń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 205.
