Rohatyn: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
us. dubel ilustr., WP:SK |
→Zabytki: drobne merytoryczne |
||
Linia 32: | Linia 32: | ||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
[[Plik:Івано-Франківщина, Рогатин, церква св. Духа 1598 р. (2).jpg|thumb|Cerkiew św. Ducha]] |
[[Plik:Івано-Франківщина, Рогатин, церква св. Духа 1598 р. (2).jpg|thumb|Cerkiew św. Ducha]] |
||
* |
* Kościół św. Mikołaja z 1533 roku, późnogotycki, halowy, fundacji Ottona Chodeckiego. W XVI wieku dobudowano wieżę i dwie kaplice. Na początku XVII wieku proboszczem w nim był [[Piotr Skarga (kaznodzieja)|Piotr Skarga]]. W latach 30 XVII wieku z zewnątrz ozdobiono w duchu renesansu lubelskiego. Konsekrowany ponownie po zniszczeniach z poł. XVII wieku. Zwieńczenie wieży z 1862 roku, przebudowane po zniszczeniach z okresu I Wojny światowej. W 1944 roku uszkodzony przez trzy bomby<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342</ref>. Po 1945 roku zamieniony na magazyn zboża, potem sklep meblowy, a wyposażenie całkowicie zniszczono. W 1991 wrócił do katolików. We wnętrzu zrekonstruowany w 2000 roku ołtarz główny. |
||
* Zakład Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytek) z 1882 roku, ustanowiony dzięki zapisowi testamentowemu hrabiego Leopolda Krasińskiego. We wnętrzu krypta Krasińskich<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.343</ref>. |
* Zakład Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytek) z 1882 roku, ustanowiony dzięki zapisowi testamentowemu hrabiego Leopolda Krasińskiego. We wnętrzu krypta Krasińskich<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.343</ref>. |
||
* cerkiew murowana pw. Narodzenia Matki Boskiej z 2 poł. XVI wieku<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342</ref> |
* cerkiew murowana pw. Narodzenia Matki Boskiej z 2 poł. XVI wieku<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342</ref> |
Wersja z 23:48, 6 sty 2014
Kościół św. Mikołaja | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Wysokość |
262 m n.p.m. | ||||
Populacja (2011) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+380 3435 | ||||
Kod pocztowy |
77004 | ||||
Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:town} | |||||
Strona internetowa |
Rohatyn (ukr. Рогатин) – miasto na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, siedziba rejonu rohatyńskiego, do 1945[2] w Polsce, w województwie stanisławowskim, siedziba powiatu rohatyńskiego. Rohatyn leży nad Gniłą Lipą, w obwodzie iwanofrankowskim (stanisławowskim), dekanat halicki, 8,8 tys. mieszkańców (2001). Przemysł spożywczy. Węzeł drogowy.
Historia
Pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 15 maja 1390 roku z dokumentu papieża Bonifacego IX wystawionego biskupowi przemyskiemu Erykowi. W 1415 roku otrzymał prawa miejskie od króla Władysława Jagiełły. W 1440 roku wzmianka o pierwszym kościele katolickim. W 1509 roku splądrowane przez hospodara mołdawskiego Bohdana, a wdowa po dziedzicu, Barbara z Pileckich, uprowadzona wraz z synami Rafałem i Piotrem[3]. W 1520 roku najechany przez Tatarów, którzy porwali Anastazję Lisowską (Roksolanę). W 1535 roku król Zygmunt Stary przekazał miasto w zarząd dożywotni królowej Bonie. W 1538 roku wybudowano w mieście późnogotycki kościół. W 1539 roku król wydał przywilej nakazujący wybudować w mieście fortyfikacje, ratusz i sukiennice. Od 1558 do 1562 roku proboszczem był tu Marcin Kromer. W 1614 roku Mikołaj Wysocki ufundował w mieście kościół i klasztor zakonu dominikanów. W roku 1625 w Rohatyniu na pewien czas schronił się przed zarazą Symeon z Zamościa[4]. W 1648 roku zajęty przez powstańców kozackich Bohdana Chmielnickiego. W 1666 roku ponownie konsekrowano kościół farny. W II poł. XVIII w. właścicielem miasta był Józef Bielski. Podczas I Rozbioru Polski w 1772 roku Rohatyn został włączony do Austrii. W 1775 roku miasto jako odszkodowanie otrzymała księżna Zofia Lubomirska. Niedługo później wybudowano w mieście pałac. W 1852 roku w pobliżu miasta wybudowano linię kolejową Halicz-Tarnopol. W 1914 roku podczas I Wojny światowej w pobliżu miasta prowadzono ciężkie walki pozycyjne pomiędzy wojskami rosyjskimi i austriackimi. W II Rzeczypospolitej stolica powiatu w województwie stanisławowskim. W sierpniu 1920 r. po ciężkich walkach z Rosjanami w pobliżu wsi Dytiatyn (Bitwa pod Dytiatynem) miasto zajął 37 Łęczycki Pułk Piechoty. W 1930 roku miasto liczyło 8 tys. mieszkańców. Podczas wojny obronnej 1939 roku, w dniu 17 września do Rohatyna wkroczyły wojska sowieckie. W czasie II wojny światowej we wrześniu 1939 r. dokonano tu egzekucji na polskich jeńcach. W lecie 1941 roku miasto zajęły wojska niemieckie, które w 1942 roku wymordowały tu około 3,5 tys okolicznych Żydów. W okolicznych wsiach Potok, Zalipie, Czercze, Puków, Wierzbiłowice w latach 1941-1943 Ukraińska Powstańcza Armia dokonała licznych mordów na ludności polskiej[5]. W 1945 roku ludność polską wysiedlono, a miasto włączono do ZSRR.
Zabytki
- Kościół św. Mikołaja z 1533 roku, późnogotycki, halowy, fundacji Ottona Chodeckiego. W XVI wieku dobudowano wieżę i dwie kaplice. Na początku XVII wieku proboszczem w nim był Piotr Skarga. W latach 30 XVII wieku z zewnątrz ozdobiono w duchu renesansu lubelskiego. Konsekrowany ponownie po zniszczeniach z poł. XVII wieku. Zwieńczenie wieży z 1862 roku, przebudowane po zniszczeniach z okresu I Wojny światowej. W 1944 roku uszkodzony przez trzy bomby[6]. Po 1945 roku zamieniony na magazyn zboża, potem sklep meblowy, a wyposażenie całkowicie zniszczono. W 1991 wrócił do katolików. We wnętrzu zrekonstruowany w 2000 roku ołtarz główny.
- Zakład Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytek) z 1882 roku, ustanowiony dzięki zapisowi testamentowemu hrabiego Leopolda Krasińskiego. We wnętrzu krypta Krasińskich[7].
- cerkiew murowana pw. Narodzenia Matki Boskiej z 2 poł. XVI wieku[8]
- cerkiew drewniana św. Ducha z XVII-wiecznym ikonostasem
- zamek[9]
- cerkiew unicka św. Mikołaja z drewna z 1729 r.
- obelisk ku czci Adama Mickiewicza
- cmentarz żołnierzy polskich z 1920 roku
Pobliskie miejscowości
Urodzeni i zmarli
- Roksolana urodzona w Rohatynie
- Grzegorz z Sanoka arcybiskup, zmarł 29 stycznia 1477 r. w Rohatynie
- Jan Skotnicki zamordowany w 1621 r. w Rohatynie, uwidoczniony w komedii Zemsta A. Fredry. Zamordowali go ludzie starosty trembowelskiego Bałabana.
- ↑ Державний комітет статистики України. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2011 року, Київ-2011 (doc)
- ↑ Ustawa z dnia 31 grudnia 1945 r. o ratyfikacji podpisanej w Moskwie dnia 16 sierpnia 1945 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej (Dz.U. z 1946 r. nr 2, poz. 5).
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342
- ↑ Skarbnica Wiedzy o Polskich Ormianach. Nota biograficzna autorstwa prof. UJ dra hab. Krzysztofa Stopki, powstała na potrzeby Polskiego Słownika Biograficznego
- ↑ http://www.genealogia.okiem.pl/materialy/zamordowani_stanislawowskie1.htm
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.343
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342
- ↑ Rohatyn. [dostęp 31.8.13].
Linki zewnętrzne
- Rohatyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 692 .
- Zamek w Rohatynie
- Tekst "Rohatynianki"