Tomasz Merta: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
dr red., dr techn. (tablica w bud. z 2014 r.) |
Photo upamiętnienie Znacznik: Wycofane |
||
Linia 42: | Linia 42: | ||
== Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie == |
== Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie == |
||
[[Plik:Pomnik Smolenski Warszawa 02.jpg|thumb|Tomasz Merta upamiętniony na [[Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie|Pomniku Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie]]]] |
|||
16 kwietnia 2010 pośmiertnie odznaczono go [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski]]<ref>{{Monitor Polski|2010|40|587}}</ref>, a także pośmiertnie złotą [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Glorią Artis]] i [[Medal Komisji Edukacji Narodowej|Medalem Komisji Edukacji Narodowej]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20100425205238/http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/posmiertne-odznaczenia-dla-tomasza-merty-721.php|tytuł=Pośmiertne odznaczenia dla Tomasza Merty|data dostępu=2010-04-20|opublikowany=mkidn.gov.pl|data=20 kwietnia 2010}}</ref>. Tego samego dnia Sejmik Województwa Dolnośląskiego nadał mu tytuł [[Honorowy Obywatel Dolnego Śląska|honorowego obywatela Dolnego Śląska]]. |
16 kwietnia 2010 pośmiertnie odznaczono go [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski]]<ref>{{Monitor Polski|2010|40|587}}</ref>, a także pośmiertnie złotą [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Glorią Artis]] i [[Medal Komisji Edukacji Narodowej|Medalem Komisji Edukacji Narodowej]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20100425205238/http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/posmiertne-odznaczenia-dla-tomasza-merty-721.php|tytuł=Pośmiertne odznaczenia dla Tomasza Merty|data dostępu=2010-04-20|opublikowany=mkidn.gov.pl|data=20 kwietnia 2010}}</ref>. Tego samego dnia Sejmik Województwa Dolnośląskiego nadał mu tytuł [[Honorowy Obywatel Dolnego Śląska|honorowego obywatela Dolnego Śląska]]. |
||
Wersja z 02:19, 26 lut 2024
Tomasz Merta podczas 43. Tygodnia Kultury Beskidzkiej w Żywcu (2006) | |
Data i miejsce urodzenia |
7 listopada 1965 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 kwietnia 2010 |
Generalny konserwator zabytków | |
Okres |
od 4 listopada 2005 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Gr%C3%B3b_Tomasza_Merty_na_cmentarzu_w_Grabowie_2018.jpg/250px-Gr%C3%B3b_Tomasza_Merty_na_cmentarzu_w_Grabowie_2018.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/T._Merta_-_MKiDN.jpg/250px-T._Merta_-_MKiDN.jpg)
Tomasz Adam Merta (ur. 7 listopada 1965 w Legnicy[1], zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski urzędnik państwowy, historyk myśli politycznej i publicysta, w latach 2005–2010 podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego i generalny konserwator zabytków.
Życiorys
Absolwent IV Liceum Ogólnokształcącego im. Hanki Sawickiej w Kielcach[1]. Ukończył następnie studia w zakresie filologii polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, studia podyplomowe Szkoły Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Pisał doktorat na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych UW.
W latach 1996–1998 pracował jako asystent w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych UW. Od 1996 do 1999 wchodził w skład zespołu redakcyjnego pisma „Res Publica Nowa”. W latach 1996–2000 był polskim korespondentem „East European Constitutional Review”, następnie do 2002 zajmował stanowisko redaktora naczelnego „Kwartalnika Konserwatywnego”. Był członkiem Warszawskiego Klubu Krytyki Politycznej założonego po wyborach prezydenckich w 1995 roku[2] przez środowiska prawicowe[3][4].
W latach 2000–2001 pełnił funkcję doradcy ministra kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego. Od 2001 do 2002 był dyrektorem Instytutu Dziedzictwa Narodowego.
Należał do współautorów programu Prawa i Sprawiedliwości w dziedzinie kultury. Zasiadał w radzie „IV Rzeczypospolitej”. W 2005 należał do Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.
Związany ze środowiskiem krakowskiego Ośrodka Myśli Politycznej (należał do Klubu Przyjaciół i Sponsorów OMP). Współautor i współredaktor książek publicystycznych W obronie zdrowego rozsądku (2000) oraz Pamięć i odpowiedzialność (2005). Publikował także m.in. w „Znaku”, „Życiu”, „Rzeczpospolitej”, „Gazecie Wyborczej”, „Przeglądzie Politycznym”, „Więzi”, „Newsweeku” i „Ozonie”. Konsultant merytoryczny w Centrum Edukacji Obywatelskiej, współautor programów nauczania i podręczników m.in. do wiedzy o społeczeństwie, historii i przedsiębiorczości oraz metodycznych poradników dla nauczycieli.
4 listopada 2005 został powołany na stanowiska podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz generalnego konserwatora zabytków. Po utworzeniu nowego rządu 16 listopada 2007 pozostał na tych stanowiskach.
Zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[5]. 20 kwietnia 2010 został pochowany na cmentarzu parafii św. Zofii Barat w Warszawie[6].
Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Pomnik_Smolenski_Warszawa_02.jpg/220px-Pomnik_Smolenski_Warszawa_02.jpg)
16 kwietnia 2010 pośmiertnie odznaczono go Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[7], a także pośmiertnie złotą Glorią Artis i Medalem Komisji Edukacji Narodowej[8]. Tego samego dnia Sejmik Województwa Dolnośląskiego nadał mu tytuł honorowego obywatela Dolnego Śląska.
Tomaszowi Mercie poświęcono biografię literacką autorstwa Beaty Mikluszki i Łukasza Perzyny Poeta na urzędzie (Wyd. Akces, Warszawa 2011), zawierającą relacje m.in. Kazimierza Michała Ujazdowskiego, Bogdana Zdrojewskiego i Marka Cichockiego. „Teologia Polityczna” i Muzeum Historii Polski w Warszawie wydały Nieodzowność konserwatyzmu. Księgę pamięci Tomasza Merty[9] oraz Nieodzowność konserwatyzmu. Pisma wybrane[10]. Pośmiertnie przyznano mu Nagrodę Literacką im. Józefa Mackiewicza (2012, za książkę Nieodzowność konserwatyzmu. Pisma wybrane)[11] oraz nagrodę Kustosz Pamięci Narodowej (2013)[12].
W 2022 jego imieniem nazwano salę konferencyjną w budynku Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie[13].
Życie prywatne
Syn Januariusza i Marianny. Był żonaty z Magdaleną Pietrzak-Mertą. Mieli trzy córki[14].
Przypisy
- ↑ a b Sylwetka Tomasza Merty. wyborcza.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2010-04-11].
- ↑ W obronie zdrowego rozsądku. omp.org.pl. [dostęp 2011-09-03].
- ↑ Robert Kostro: Odszedł najlepszy z nas. muzhp.pl, 2011. [dostęp 2011-09-03].
- ↑ Robert Krasowski: Prawicowe dzieci kwiaty. Ideowe pozy lat 90.. www.dziennik.pl, 3 kwietnia 2009. [dostęp 2011-09-03].
- ↑ Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154. mswia.gov.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-06].
- ↑ „Człowiek wiary, nadziei, miłości”. W Warszawie pożegnano Tomasza Mertę. gazeta.pl, 20 kwietnia 2010. [dostęp 2010-04-20].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587
- ↑ Pośmiertne odznaczenia dla Tomasza Merty. mkidn.gov.pl, 20 kwietnia 2010. [dostęp 2010-04-20].
- ↑ Nieodzowność konserwatyzmu. Księga pamięci Tomasza Merty. „Teologia Polityczna”, 23 listopada 2011. [dostęp 2013-06-19].
- ↑ Tomasz Merta, Nieodzowność konserwatyzmu. Pisma wybrane. „Teologia Polityczna”, 24 listopada 2011. [dostęp 2013-06-19].
- ↑ Nagroda główna w 2012 roku. jozef-mackiewicz.pl. [dostęp 2013-10-30].
- ↑ Nagroda Kustosz Pamięci Narodowej 2013. ipn.gov.pl. [dostęp 2018-02-01].
- ↑ Wdzięczna pamięć. Sala konferencyjna w MKiDN od dziś nosi imię śp. Tomasza Merty. gov.pl, 8 kwietnia 2022. [dostęp 2023-04-11].
- ↑ Jadwiga Knie-Górna. Kiedy ojciec nagle umiera. „Przewodnik Katolicki”. Nr 18, 2010. [dostęp 2022-10-17].
- Absolwenci IV Liceum Ogólnokształcącego w Kielcach
- Absolwenci Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
- Politycy Prawa i Sprawiedliwości
- Polscy dziennikarze
- Polscy historycy
- Wiceministrowie kultury III Rzeczypospolitej
- Kustosz Pamięci Narodowej
- Honorowi obywatele Dolnego Śląska
- Laureaci Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Ofiary katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku
- Ludzie urodzeni w Legnicy
- Pochowani na cmentarzu w Grabowie w Warszawie
- Urodzeni w 1965
- Zmarli w 2010