Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza
Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza – polska nagroda literacka przyznawana od 2002 roku. Została ufundowana w celu upamiętnienia postaci i dzieła Józefa Mackiewicza, pisarza i działacza politycznego. Przyznawana jest polskim autorom za książki w szczególny sposób popularyzujące rodzimą kulturę, historię i tradycję.
Fundatorami Nagrody są przedsiębiorcy Jan Michał Małek i Dorota Boether (wcześniej Zbigniew Zarywski). Nagroda przyznawana jest corocznie, a ogłoszenie wyników i uroczystość wręczenia laurów odbywa się 11 listopada. Nagrodę przyznaje kapituła, której przewodniczącym był do śmierci w maju 2014 Marek Nowakowski. Od listopada 2014 roku do maja 2017 funkcję przewodniczącego Kapituły Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza pełnił Tomasz Burek. Po jego śmierci przewodniczącym został Maciej Urbanowski.
Obecnie[kiedy?] w skład kapituły wchodzą: Jacek Bartyzel (od jesieni 2007), Dorota Boetcher (od roku 2016), Krzysztof Dybciak (od roku 2016), Wacław Holewiński (od roku 2016), Jan Michał Małek, Stanisław Michalkiewicz (sekretarz[1][2]), Jacek Trznadel, Maciej Urbanowski (od sierpnia 2006, przewodniczący od maja 2017), Rafał A. Ziemkiewicz.
W pracach kapituły brali udział również: Ryszard Legutko (do lata 2005), Kazimierz Orłoś (do czerwca 2006), Andrzej Nowak (do maja 2007), Marek Nowakowski (do maja 2014), Włodzimierz Odojewski (do lipca 2016), Elżbieta Morawiec (2005-2014), Halina Mackiewicz (córka Józefa Mackiewicza),Tomasz Burek (do 2017), Lech Jęczmyk, Zbigniew Zarywski (do 2015).
Kapituła rozpatruje każdorazowo, jako kandydatury Nagrody, utwory literackie (powieści, eseje, poezję) i publicystyczne (w tym polityczne) oraz rozprawy historyczne, filozoficzne i krytycznoliterackie, napisane w języku polskim przez autorów żyjących, wydane w formie książkowej w poprzednim roku i zgłoszone przez wydawców do konkursu.
Latem ogłaszane są nominacje do Nagrody, zwykle obejmujące około 10 książek. Spośród ich autorów wyłaniany jest następnie laureat Nagrody, który otrzymuje 10 tys. dolarów i złoty medal z portretem patrona Nagrody oraz jego literackim credo: „Jedynie prawda jest ciekawa”, oraz wyróżnienia, którym Kapituła przyznaje po 1 tys. dolarów. Ponadto zarówno laureat, jak i wyróżnieni, otrzymują statuetki z brązu z popiersiem patrona Nagrody.
W listopadzie 2019 członkowie rodziny Józefa Mackiewicza opublikowali deklarację w sprawie Nagrody, w której stwierdzili m.in. „Z głębokim niepokojem obserwujemy atmosferę wokół Nagrody: szowinistyczne wystąpienia niektórych członków jury, sposób, w jaki Nagroda jest reklamowana w mediach społecznościowych i osoby, które ją promują. (...) Łączenie twórczości Józefa Mackiewicza z przejawami antysemityzmu, szowinizmu, homofobii i ludzkiej podłości, jest niedopuszczalne." Zaprotestowali przeciwko zasiadaniu w jej jury przez Stanisława Michalkiewicza. Pismo podpisali m.in. Kazimierz Orłoś i Maciej Orłoś[3]. Stanisław Michalkiewicz został wyznaczony do tej kapituły jako mąż zaufania przez córkę Józefa Mackiewicza, Halinę Mackiewiczównę[4].
Laureaci Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza[edytuj | edytuj kod]
- 2002: Ewa i Władysław Siemaszkowie – Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939–1945, Wyd. „von Borowiecky”, Warszawa 2000, ISBN 83-87689-34-3
- 2003: Marek Jan Chodakiewicz (oprac. i wstęp) – Ejszyszki. Kulisy zajść w Ejszyszkach, epilog stosunków polsko-żydowskich na Kresach, 1944-45, Biblioteka Fronda, Warszawa 2000, ISBN 83-911063-3-0
- 2004: Wojciech Albiński – Kalahari, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2003, ISBN 83-7163-291-6
- 2005: Eustachy Rylski – Człowiek w cieniu, Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 2004, ISBN 83-7391-478-1
- 2006: Janusz Krasiński – Przed Agonią, Wydawnictwo Arcana, Warszawa 2005, ISBN 83-89243-13-X
- 2007: Tadeusz Isakowicz-Zaleski – Księża wobec bezpieki na przykładzie archidiecezji krakowskiej, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007, ISBN 978-83-240-0803-2
- 2008: Jarosław Marek Rymkiewicz – Wieszanie, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2007, ISBN 83-60457-17-4
- 2009: Bronisław Wildstein – Dolina nicości, Wydawnictwo M, Kraków 2008, ISBN 978-83-60725-66-5
- 2010: Paweł Zyzak – Lech Wałęsa – idea i historia, Wydawnictwo Arcana, Kraków 2009, ISBN 978-83-60940-72-3
- 2011: Wojciech Wencel – Zbiór poezji „De profundis”, Wydawnictwo Arcana, Kraków 2010, ISBN 978-83-60940-89-1
- 2012: Tomasz Merta – Nieodzowność konserwatyzmu, Teologia Polityczna, Warszawa 2011, ISBN 978-83-926118-7-5
- 2013: Wacław Holewiński – Opowiem ci o wolności, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2012, ISBN 978-83-7785-018-3
- 2014: Ryszard Legutko – Sokrates, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2013, ISBN 978-83-7785-022-0
- 2015: Andrzej Nowak – Dzieje Polski. Skąd nasz ród, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków 2014, ISBN 978-83-7553-160-2
- 2016: Joanna Siedlecka – Biografie odtajnione. Z archiwów literackich bezpieki, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2015,ISBN 978-83-7785-773-1
- 2017: Jacek Kowalski – Sarmacja. Obalanie mitów, Wydawnictwo Fronda, Warszawa 2016, ISBN 978-83-935-8477-2
- 2018: Wiesław Helak – Nad Zbruczem, Wydawnictwo Arcana, Kraków 2017, ISBN 978-83-65350-28-2
- 2019: Marek Cichocki – Północ i Południe. Teksty o polskiej kulturze i historii, Wydawnictwo Teologia Polityczna, Warszawa 2018, ISBN 978-83-62884-81-0
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ryszard Maciejkianiec: O należne miejsce w kulturze dla Józefa Mackiewicza. nasz-czas.lt, 2006. [dostęp 2016-12-04].
- ↑ Nominowani do Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza. blogpress.pl, 2016-10-18. [dostęp 2016-12-04].
- ↑ Rodzina Mackiewicza: Michalkiewicz skompromitował nagrodę. rp.pl, 25 listopada 2019. [dostęp 2019-11-26].
- ↑ KM: Atak na Michalkiewicza trwa! Daleka rodzina Józefa Mackiewicza chce go wyrzucić z kapituły nagrody, którą wymyślił i organizuje od 17 lat (pol.). nczas.com. [dostęp 2019-11-27].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza (Archiwum Wayback Machine)
- Strona Nagrody Literackiej im. Józefa Makciewicza (aktualna)
