Beskid (Tatry): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne i red.
Linia 22: Linia 22:
[[Plik:Hala Gąsienicowa T12.jpg|thumb|250px|Beskid widziany z Doliny Gąsienicowej]]
[[Plik:Hala Gąsienicowa T12.jpg|thumb|250px|Beskid widziany z Doliny Gąsienicowej]]


'''Beskid''' (2012 m) – ostatni w kierunku wschodnim szczyt [[Tatry Zachodnie|Tatr Zachodnich]], położony pomiędzy [[Sucha Przełęcz (Tatry Zachodnie)|Suchą Przełęczą]] (1950 m) a przełęczą [[Liliowe (Tatry)|Liliowe]] (1952 m).
'''Beskid''' (2012 m) – najdalej wysunięty na wschód szczyt [[Tatry Zachodnie|Tatr Zachodnich]], położony pomiędzy [[Sucha Przełęcz (Tatry Zachodnie)|Suchą Przełęczą]] (1950 m) a przełęczą [[Liliowe (Tatry)|Liliowe]] (1952 m) w [[grań główna Tatr|głównej grani Tatr]].


== Topografia ==
== Topografia ==
[[Władysław Cywiński]] w swoim przewodniku wyróżnia jeszcze pomiędzy Beskidem a przełęczą Liliowe [[Liliowa Kopka|Liliową Kopkę]] (ok. 1975&nbsp;m), oddzieloną od Beskidu przełączką [[Wyżnie Liliowe]] (ok 1965&nbsp;m). Beskid znajduje się w [[grań główna Tatr|grani głównej Tatr]], którą biegnie tu granica słowacko-polska. Po słowackiej stronie stoki Beskidu opadają do [[Dolina Cicha Liptowska|Doliny Cichej]]. Nieco poniżej szczytu Beskidu wyrasta z niego na południową stronę [[grzęda (geomorfologia)|grzęda]] oddzielająca od siebie dwa duże żleby opadające do Doliny Cichej. Po polskiej stronie stoki Beskidu opadają do [[Dolina Gąsienicowa|Doliny Gąsienicowej]], a opadająca z niego wypukłość stanowi [[orografia|orograficznie]] prawe ograniczenie [[Kocioł Kasprowy|Kotła Kasprowego]] (górne piętro Doliny Gąsienicowej)<ref name=CW>{{Cytuj książkę |nazwisko=Cywiński |imię=Władysław |autor link= Władysław Cywiński|tytuł=Tatry. Przewodnik szczegółowy. Tom 13. Kasprowy Wierch |wydawca=Wydawnictwo Górskie |miejsce=Poronin |data=2008 | |isbn=83-7104-011-3}}</ref>.
[[Władysław Cywiński]] wyróżnia jeszcze pomiędzy Beskidem a przełęczą Liliowe [[Liliowa Kopka|Liliową Kopkę]] (ok. 1975&nbsp;m), oddzieloną od Beskidu przełączką [[Wyżnie Liliowe]] (ok 1965&nbsp;m). Beskid znajduje się w grani głównej, którą biegnie granica słowacko-polska. Po słowackiej stronie stoki Beskidu opadają do [[Dolina Cicha Liptowska|Doliny Cichej]]. Nieco poniżej szczytu Beskidu wyrasta z niego na południową stronę [[grzęda (geomorfologia)|grzęda]] rozdzielająca dwa duże żleby opadające do Doliny Cichej. Po polskiej stronie stoki Beskidu opadają do [[Dolina Gąsienicowa|Doliny Gąsienicowej]], a opadająca z niego wypukłość stanowi [[orografia|orograficznie]] prawe ograniczenie [[Kocioł Kasprowy|Kotła Kasprowego]] (górne piętro Doliny Gąsienicowej)<ref name=CW>{{Cytuj książkę |nazwisko=Cywiński |imię=Władysław |autor link= Władysław Cywiński|tytuł=Tatry. Przewodnik szczegółowy. Tom 13. Kasprowy Wierch |wydawca=Wydawnictwo Górskie |miejsce=Poronin |data=2008 |isbn=83-7104-011-3}}</ref>.


== Opis szczytu ==
== Opis szczytu ==
Jest to niewybitny szczyt, zbudowany z różowych granitów ([[granodioryt]]ów), które położone są na [[skały osadowe|skałach osadowych]]. Należy do tzw. [[wyspa krystaliczna Goryczkowej|wyspy krystalicznej Goryczkowej]] – grupy kilku szczytów zbudowanych z granitu, a położonych na podkładzie wapiennym<ref name=Nyka>{{Cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka |autor link= Józef Nyka|tytuł=Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII |miejsce=Latchorzew |rok=2003 |wydawca=Wyd. Trawers |isbn= 83-915859-1-3}}</ref>. Grupę takich wapiennych skałek można dostrzec np. wśród kosodrzewiny u podnóży północnych stoków<ref name=CW/>. Sam szczyt jest kamienisty, natomiast jego stoki są bardziej łagodne i trawiaste.
Jest to niewybitny szczyt, zbudowany z różowych granitów ([[granodioryt]]ów), które położone są na [[skały osadowe|skałach osadowych]]. Należy do tzw. [[wyspa krystaliczna Goryczkowej|wyspy krystalicznej Goryczkowej]] – grupy kilku szczytów zbudowanych z granitu, a położonych na podkładzie wapiennym<ref name=Nyka>{{Cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka |autor link= Józef Nyka|tytuł=Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII |miejsce=Latchorzew |rok=2003 |wydawca=Trawers |isbn= 83-915859-1-3}}</ref>. Grupę wapiennych skałek można dostrzec np. wśród kosodrzewiny u podnóży północnych stoków{{r|CW}}. Sam szczyt jest kamienisty, natomiast jego stoki są bardziej łagodne i trawiaste.


Z uwagi na swoje położenie jest łatwo osiągalny z [[Kasprowy Wierch|Kasprowego Wierchu]]. Jest też bardzo często odwiedzany. Leży bowiem na popularnym graniowym szlaku turystycznym, często też wchodzą na niego turyści przyjeżdżający kolejką na Kasprowy Wierch i odbywający krótki spacer granią w kierunku przełęczy Liliowe. Wskutek masowego ruchu turystycznego ścieżka turystyczna rozdeptana jest w szeroki trakt, a roślinność znacznie zniszczona<ref name=Nyka/>. Z rzadkich w Polsce roślin występuje tutaj m.in. [[babka górska]] (stanowisko potwierdzone w 2001)<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.
Jest łatwo osiągalny z [[Kasprowy Wierch|Kasprowego Wierchu]] i często odwiedzany. Leży bowiem na popularnym graniowym szlaku turystycznym, często też wchodzą na niego turyści przyjeżdżający kolejką na Kasprowy Wierch i odbywający krótki spacer granią w kierunku przełęczy Liliowe. Wskutek masowego ruchu turystycznego ścieżka turystyczna rozdeptana jest w szeroki trakt, a roślinność poważnie zniszczona{{r|Nyka}}. Z rzadkich w Polsce roślin występuje m.in. [[babka górska]] (stanowisko potwierdzone w 2001)<ref name=K>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>.


W [[Dolina Gąsienicowa|Dolinie Gąsienicowej]] u podnóży Beskidu w roku 1934-36 budował prywatne schronisko Eugeniusz Sieczka-Gąsienica. Jednakże otwarcie w 1936 [[Kolej linowa Kasprowy Wierch|Kolei linowej Kasprowy Wierch]] i restauracji spowodowało, że splajtował. Resztki murów tego schroniska, nazywane przez narciarzy i ratowników Gienkowymi Murami, zostały usunięte dopiero w 2006<ref name=CW/>.
W [[Dolina Gąsienicowa|Dolinie Gąsienicowej]] u podnóży Beskidu w roku 1934-36 budował prywatne schronisko Eugeniusz Sieczka-Gąsienica. Jednakże otwarcie w 1936&nbsp;r. [[Kolej linowa Kasprowy Wierch|Kolei linowej Kasprowy Wierch]] i restauracji spowodowało, że splajtował. Resztki murów tego schroniska, nazywane przez narciarzy i ratowników ''Gienkowymi Murami'', zostały usunięte dopiero w 2006&nbsp;r.{{r|CW}}


== Szlaki turystyczne ==
== Szlaki turystyczne ==
: {{Szlak|czerwony}} – odcinek czerwonego szlaku [[Kasprowy Wierch]] – [[Świnica]]. Czas przejścia: 1.40&nbsp;h, ↓&nbsp;1.20&nbsp;h<ref>{{Cytuj książkę|tytuł= Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20&nbsp;000 |miejsce=Piwniczna |rok=2006|wydawca= Agencja Wyd. „WiT” s.c. |isbn= 83-89580-00-4}}</ref>
: {{Szlak|czerwony}} – odcinek czerwonego szlaku [[Kasprowy Wierch]] – [[Świnica]]. Czas przejścia: 1.40&nbsp;h, ↓ 1.20&nbsp;h<ref>{{Cytuj książkę|tytuł= Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20&nbsp;000 |miejsce=Piwniczna |rok=2006|wydawca=WiT|isbn= 83-89580-00-4}}</ref>


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 05:03, 13 wrz 2017

Beskid
{{{nazwa oryginalna}}}
Ilustracja
Wierzchołek Beskidu – widok z Liliowej Kopki
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

powiat Poprad, powiat tatrzański

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2012 m n.p.m.

Wybitność

60 m

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}
Beskid widziany z Doliny Gąsienicowej

Beskid (2012 m) – najdalej wysunięty na wschód szczyt Tatr Zachodnich, położony pomiędzy Suchą Przełęczą (1950 m) a przełęczą Liliowe (1952 m) w głównej grani Tatr.

Topografia

Władysław Cywiński wyróżnia jeszcze pomiędzy Beskidem a przełęczą Liliowe Liliową Kopkę (ok. 1975 m), oddzieloną od Beskidu przełączką Wyżnie Liliowe (ok 1965 m). Beskid znajduje się w grani głównej, którą biegnie granica słowacko-polska. Po słowackiej stronie stoki Beskidu opadają do Doliny Cichej. Nieco poniżej szczytu Beskidu wyrasta z niego na południową stronę grzęda rozdzielająca dwa duże żleby opadające do Doliny Cichej. Po polskiej stronie stoki Beskidu opadają do Doliny Gąsienicowej, a opadająca z niego wypukłość stanowi orograficznie prawe ograniczenie Kotła Kasprowego (górne piętro Doliny Gąsienicowej)[1].

Opis szczytu

Jest to niewybitny szczyt, zbudowany z różowych granitów (granodiorytów), które położone są na skałach osadowych. Należy do tzw. wyspy krystalicznej Goryczkowej – grupy kilku szczytów zbudowanych z granitu, a położonych na podkładzie wapiennym[2]. Grupę wapiennych skałek można dostrzec np. wśród kosodrzewiny u podnóży północnych stoków[1]. Sam szczyt jest kamienisty, natomiast jego stoki są bardziej łagodne i trawiaste.

Jest łatwo osiągalny z Kasprowego Wierchu i często odwiedzany. Leży bowiem na popularnym graniowym szlaku turystycznym, często też wchodzą na niego turyści przyjeżdżający kolejką na Kasprowy Wierch i odbywający krótki spacer granią w kierunku przełęczy Liliowe. Wskutek masowego ruchu turystycznego ścieżka turystyczna rozdeptana jest w szeroki trakt, a roślinność poważnie zniszczona[2]. Z rzadkich w Polsce roślin występuje m.in. babka górska (stanowisko potwierdzone w 2001)[3].

W Dolinie Gąsienicowej u podnóży Beskidu w roku 1934-36 budował prywatne schronisko Eugeniusz Sieczka-Gąsienica. Jednakże otwarcie w 1936 r. Kolei linowej Kasprowy Wierch i restauracji spowodowało, że splajtował. Resztki murów tego schroniska, nazywane przez narciarzy i ratowników Gienkowymi Murami, zostały usunięte dopiero w 2006 r.[1]

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony – odcinek czerwonego szlaku Kasprowy WierchŚwinica. Czas przejścia: 1.40 h, ↓ 1.20 h[4]
  1. a b c Władysław Cywiński: Tatry. Przewodnik szczegółowy. Tom 13. Kasprowy Wierch. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008. ISBN 83-7104-011-3.
  2. a b Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
  3. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  4. Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000. Piwniczna: WiT, 2006. ISBN 83-89580-00-4.